Suriye'de 14 Yılda Yaşanan Kritik Anlar: Esad'ın "Düşüşüne" Giden Yol
Suriye krizi, yaklaşık 14 yıl süren zorlu bir süreçten sonra, muhalif silahlı grupların Beşar Esad rejimini devirdiğini ilan etmesiyle son buldu.
Reuters ajansı, bu yıllar boyunca yaşanan önemli dönüm noktalarını derledi. Bunlardan en sonuncusu Suriye Silahlı Muhalefetin Suriye'nin başkenti Şam'ı ele geçirmesiydi.
Mart 2011:
Beşar Esad’a karşı Suriye’nin dört bir yanında ilk protestolar başladı. Bazı göstericiler silahlandı ve orduya bağlı birimlerin bölünmesiyle, ayaklanma silahlı bir isyana dönüştü ve birçok ülkenin desteğini kazandı.
2012:
Şam'da, El-Nusra Cephesi tarafından düzenlenen ilk büyük patlama gerçekleşti. El-Nusra, Suriye'deki El Kaide'nin bir kolu olarak güç kazandı ve milliyetçi gruplara karşı savaşmaya başladı.
Dünyanın büyük güçleri Cenevre'de toplandı ve siyasi bir geçişin gerektiği konusunda hemfikir oldular, ancak nasıl yapılacağı konusunda bölündüler ve sonunda Birleşmiş Milletler öncülüğünde yıllarca süren barış çabaları başladı.
2013:
Lübnan'daki Hizbullah, Esad rejimine bağlı güçlere destek vererek muhalefetin ilerlemesini durdurdu. Bu, Hizbullah'ın çatışmadaki rolünün arttığını gösterdi.
ABD, kimyasal silah kullanımını "kırmızı çizgi" olarak belirledi.
2014:
IŞİD, Suriye ve Irak'ta hızla genişleyerek Rakka'yı ele geçirdi. Muhalifler, Homs'un eski bölgesinde teslim oldu ve başka bölgelere gitmek üzere anlaşmalar yapıldı.
ABD, IŞİD'e karşı bir koalisyon kurarak hava saldırıları düzenlemeye başladı ve Kürt güçlerine yardımcı oldu, ancak bu durum Türkiye ile gerginliklere yol açtı.
2015:
Dış destek ve silahların sağlanmasıyla, muhalefet daha fazla toprak kazandı ve kuzeybatı İdlib'i kontrol altına aldı. Ancak, teröristlerin etkisi de arttı. Rusya, Esad hükümetine hava saldırılarıyla destek vererek savaşın seyrini değiştirdi.
2016:
Türkiye, Kürt güçlerinin sınırda ilerlemesinden endişelenerek, onlarla ittifak yapan muhalif gruplarla Suriye'ye müdahale etti ve yeni bir Türk kontrol bölgesi oluşturdu.
Suriye hükümet güçleri ve müttefikleri, Halep'teki muhalefeti yendi ve bu zafer, savaşın en büyük dönüm noktalarından biri olarak kabul edildi.
El-Nusra Cephesi, El Kaide'den ayrılarak daha ılımlı bir imaj sunmaya çalıştı ve nihayetinde "Heyet Tahrir el-Şam" ismini aldı.
2017:
İsrail, Suriye'deki Hizbullah hedeflerine hava saldırıları düzenledi, İran ve müttefiklerinin artan gücünü zayıflatmayı hedefledi.
ABD destekli Kürt güçleri, Rakka'da IŞİD'i yenecek operasyonlar gerçekleştirdi. Bu, IŞİD'in Suriye'deki neredeyse tüm topraklarını kaybetmesiyle sonuçlandı.
2018:
Suriye hükümeti, Doğu Guta'yı yeniden kontrol altına aldı ve hızlı bir şekilde diğer muhalefet bölgelerini, özellikle Dera'yı, ele geçirdi.
2019:
IŞİD, Suriye'deki son kalesini kaybetti. ABD, Kürt müttefiklerini korumak için Suriye'deki askerlerini bırakmaya karar verdi.
2020:
Rusya, Suriye hükümetine yönelik bir saldırıyı destekleyerek Türkiye ile ateşkese varılmasını sağladı. Çatışmalar çoğu cephede donmuşken, hükümet güçleri ana şehirler dahil olmak üzere çoğu toprakta kontrol sağladı. Muhalefet, kuzeybatıyı kontrol ederken, Türkiye destekli güçler sınırda bir şerit kontrol etti ve Kürt güçleri, kuzeydoğuda kontrol sağladı.
2023:
7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail'e saldırısının ardından, İsrail ile Hizbullah arasında çatışmalar başladı. Bu durum, Hizbullah'ın Suriye'deki varlığını azalttı ve Esad’ın gücünü ciddi şekilde zayıflattı.
2023 yılı, Suriye'nin Arap dünyasına dönüşüne sahne oldu ve Beşar Esad, Mayıs ayında Cidde'de düzenlenen Arap Zirvesi'ne katıldı.
2024:
Suriye Silahlı Muhalefeti, Halep'e yönelik bir saldırı başlattı ve hükümet güçlerinin diğer bölgelere odaklanmasıyla Suriye ordusu hızla çöktü. Halep’in düşmesinin ardından 8 gün içinde Suriye Silahlı Muhalefeti, çoğu büyük şehri ele geçirerek Şam’a girdi ve Beşar Esad’ın iktidarının sona erdiğini ilan etti.
