İsviçre'de tarihi oylama! Kadınlar da askere gidebilir

İsviçre’de seçmenler, erkeklere yönelik zorunlu askerlik sisteminin kadınları da kapsayacak şekilde toplum hizmetine dönüştürülmesini ve iklimle mücadeleyi finanse etmek için süper zenginlere vergi getirilmesini oylanıyor.

İsviçre’de seçmenler, erkeklere yönelik zorunlu askerlik sisteminin baştan aşağı yeniden şekillendirilmesini ve süper zenginlere vergi getirilmesini içeren iki kritik düzenleme için sandığa gitti. Oylamada, mevcut zorunlu askerlik yapısının sadece erkekleri kapsayan klasik askeri modelden çıkarak kadınları da kapsayacak şekilde toplum hizmetine dönüştürülmesi ile iklimle mücadele için yüksek gelirlilerden ek kaynak yaratmayı hedefleyen vergi düzenlemesi birlikte değerlendirildi.

100 Bin İmza İle Referandum Yolu Açılıyor

İsviçre’nin doğrudan demokrasi sistemi, bu tür tartışmalı başlıkların sık sık halkın onayına sunulmasına olanak tanıyor. Ülkede herhangi bir konunun halk oylamasına götürülebilmesi için 100 bin imza toplanması yeterli oluyor. Bu mekanizma sayesinde İsviçreliler, birkaç ayda bir ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde çok çeşitli konularda sandığa giderek doğrudan söz hakkı kullanıyor.

İsviçre hükümeti ve parlamentosu, bugünkü oylamada yer alan her iki ulusal maddeye karşı çıkarak seçmenlere bu düzenlemeleri reddetme çağrısında bulundu. Resmi makamlar, hem zorunlu askerliğin toplum hizmetine dönüşmesi hem de süper zenginlere iklimle mücadele vergisi getirilmesinin devlete büyük maliyetler yükleyebileceğini savundu. Hükümet, bu tekliflerin uygulanması durumunda kamu finansmanı üzerinde ciddi baskı oluşacağı ve ekonomiyi tehdit edebileceği uyarısında bulunarak, İsviçre ekonomisi, bütçe dengesi ve istihdam açısından risklere dikkat çekti.

İsviçre’de kadınlar hâlihazırda gönüllü olarak orduya katılabiliyor. Ancak gündemdeki teklif, zorunlu askerlik kabul edilirse hizmetin kapsamını köklü biçimde değiştirmeyi öngörüyor. Buna göre, yükümlülük sadece klasik askeri görevlerle sınırlı kalmayacak; çevre koruma, afet ve sivil savunma, yaşlı bakımı, sosyal hizmet, gıda güvenliği gibi alanlarda da “kamu hizmeti” veya “vatandaşlık hizmeti” şeklinde yerine getirilebilecek. Böylece dar anlamda askerlik, yalnızca kışla ve silah eğitiminden ibaret bir model olmaktan çıkarak, toplumsal ihtiyaçlara cevap veren geniş kapsamlı bir toplum hizmeti çerçevesine dönüşecek. Bu değişikliğin hem kadınların sisteme dahil edilmesi hem de toplumsal dayanışma ve sosyal devlet anlayışının güçlenmesi açısından yeni bir sayfa açıp açmayacağı, seçmenlerin oylamadaki tercihine bağlı olacak.

Oylamanın İlk Sonuçları Bugün Açıklanacak

İsviçre’de zorunlu askerlik sistemi, kadınların toplum hizmetine dahil edilmesi ve süper zenginlere iklim vergisi gibi başlıkları içeren bu kritik referandumun ilk sonuçlarının bugün öğleden sonra açıklanması bekleniyor. Böylece, hem zorunlu askerlik ve kamu hizmeti modeli hem de iklimle mücadele için vergi politikası, kısa süre içinde netlik kazanacak. Referandum sonucuna göre, İsviçre’nin önümüzdeki dönemde askerlik anlayışını, toplum hizmeti alanlarını ve süper zenginler üzerindeki vergi yükünü nasıl şekillendireceği ortaya çıkacak ve bu kararın ülke içi siyasi tartışmalar kadar Avrupa kamuoyunda da yankı bulacağı öngörülüyor.

İsviçre’deki coğrafi konum ve saat uygulaması nedeniyle ülke, Türkiye’ye kıyasla iki saat geride bulunuyor. Bu nedenle, İsviçre’de öğleden sonra açıklanması beklenen oylama sonuçları, Türkiye saati ile değerlendirildiğinde daha geç saatlere yansıyacak. Dolayısıyla, referanduma ilişkin gelişmeleri ve İsviçre’de zorunlu askerlik, toplum hizmeti ve süper zenginlere vergi kararının nasıl şekillendiğini takip etmek isteyenler için bu iki saatlik saat farkı kritik bir zamanlama unsuru olarak öne çıkıyor.