Kızıldeniz’deki gerilim | Nakliye fiyatları ikiye katlandı
Kızıldeniz'deki gerilim nedeniyle küresel nakliye fiyatları arttı. Bu durum Ortadoğu'dan Avrupa ve Amerika'ya kadar tüketicilerin alacağı çeşitli malların fiyatlarına da doğrudan yansıyacak.
Artış, hafta sonu Maersk gemisine düzenlenen füze saldırısının ardından yaşandı.
Bu durum denizcilik şirketlerinin, Süveyş Kanalı'na giden ana arter olan Kızıldeniz'i geçmeye devam etme planlarını askıya almasına neden oldu.
Yemen'deki Husi milisleri, Gazze'de İsrail'le savaşan Hamas'a desteklerini göstermek amacıyla kasım ayından bu yana Kızıldeniz'deki yüksek değerli kargo gemilerine saldırıyor.
DAHA UZUN YOLCULUK VE DAHA YÜKSEK MALİYET
Saldırılar, gemileri Afrika'nın güney ucundaki rotalarını değiştirmeye zorladı, bu da daha uzun yolculuklar ve yüksek maliyetlere yol açtı. Ancak fiyatlar hâlâ 2021'de Kovid-19 salgını sırasında ulaştığı seviyelerin oldukça altında.
Kızıldeniz'i Akdeniz'e bağlayan Süveyş Kanalı, Asya ile Orta Doğu'dan Avrupa'ya yönelik yakıt, gıda ve tüketim mallarının en hızlı taşıma yolu olarak önem taşıyor.
Nakliye şirketleri bu rotayı, oyuncak, tenis ayakkabıları, mobilya ve dondurulmuş gıda gibi malları taşıyan toplam küresel konteyner sevkiyatlarının üçte birine kadarını taşımak için kullanıyor.
Saldırılar, Walmart, IKEA ve Amazon gibi şirketlerin Süveyş Kanalı rotasını kullandığı birçok şirkete yönelik ürünlerin teslimatını geciktirdi.
FİYATLAR İKİ KATINA ÇIKTI
Uluslararası nakliye rezervasyon ve ödeme platformuna (Fretos) göre, Asya'dan Kuzey Avrupa'ya nakliye fiyatları bu hafta iki kattan fazla artarak 12 metrelik konteyner başına 4 bin doları aştı. Asya'dan Akdeniz'e ise, fiyatlar 5 bin 175 dolara yükseldi.
Fritos araştırma başkanı Judah Levin, bir e-postada bazı nakliye şirketlerinin ay ortasından itibaren Akdeniz sevkiyatları için 12 metrelik konteyner başına 6 bin dolardan fazla fiyat açıkladığını söyledi.
Konteyner başına 500 ile 2 bin 700 dolar arasındaki ek ücretler ise genel fiyatları daha da yükseltebilir.
ROTALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ
Çarşamba gününden itibaren yüzlerce konteyner gemisi ve diğer gemiler, saldırıları önlemek için Güney Afrika'daki Ümit Burnu rotasına yönlendirildi.
Lojistik yöneticileri, tek seferlik "spot" oranların, sözleşmeli piyasada hareket eden navlun oranlarına kıyasla yaklaşık iki katı olduğunu belirtiyor.
Daha az etkilenen Kuzey Amerika limanlarına nakliye oranları da artıyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nin Doğu Kıyısına gelen malların yüzde 30'a kadarı Süveyş Kanalı'ndan geçiyor.
BATI KIYISI’NA DÖNÜŞ
Bazı lojistik yöneticileri, bu ithalatın bir kısmının doğrudan Çin ve diğer Asya üreticilerinden Pasifik Okyanusu üzerinden Amerika'nın Batı Sahili'ne yönlendirileceğini öngörüyor.
Asya'dan Kuzey Amerika'nın doğu kıyısına yapılan sevkiyatların fiyatları yüzde 55 artışla 12 metrelik konteyner başına 3 bin 900 dolara yükseldi.
Fiyatlardaki artışa rağmen, konteyner başına 14 bin dolar olan Asya'dan Kuzey Avrupa ve Akdeniz rotası ile Asya'dan Kuzey Avrupa'nın doğu kıyısına 22 bin dolar tutarındaki fiyatlar, hâlâ 2021'deki pandemi seviyelerinin oldukça altında bulunuyor.
