İTO'dan enflasyon revizesi: Veriler değişti

İstanbul Ticaret Odası, yazılım kalibrasyonu sonrası nisan ayı enflasyonunu yüzde 4,4’e yükseltirken mayıs verisini yüzde 1,6’ya düşürdü. Güncellemelerin genel eğilimde anlamlı değişikliğe sebep olmayacağı belirtildi.

İstanbul Ticaret Odası (İTO), İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi'nde yazılım ve hesaplama yöntemlerinde yapılan kalibrasyonun ardından nisan ve mayıs aylarına ait enflasyon oranlarını revize etti.

Revizyon sonucunda, nisan ayı enflasyonu yüzde 3,21’den yüzde 4,4’e yükseltilirken, mayıs ayı verisi yüzde 2,8’den yüzde 1,6’ya indirildi. İTO’dan yapılan açıklamada, yapılan değişikliklerin genel enflasyon eğilimi üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı, aylık ve yıllık ortalamalarda ise sınırlı güncellemeler yapıldığı belirtildi.

YAZILIM KALİBRASYONU VE MEVSİMSEL ETKİLER

İTO, ocak ayından itibaren yeni sistemle yayınlanan enflasyon serisinin, eski seriye kıyasla daha geniş ürün sepeti ve daha fazla hizmet grubunu içerdiğini vurguladı.

Açıklamada, özellikle mevsimsel ürünlerin endeks hesaplamasındaki etkisi ve bu ürünlerin don gibi doğa olaylarından etkilenerek fiyatlarında ani değişiklikler yaşanmasının, normalizasyon ve zincirleme hesaplama yöntemlerinin güncellenmesini zorunlu kıldığı belirtildi.

İTO, bu doğrultuda Akademik Bilim Kurulu’nun önerisiyle yazılımda teknik iyileştirmeler yapıldığını açıkladı.

AYLIK VE YILLIK ORTALAMALARDA SINIRLI ETKİ

Kalibrasyonun ardından yapılan güncellemeyle birlikte, 2024 Ocak - 2025 Mayıs dönemine ait aylık ortalama enflasyon oranı yüzde 3,49’dan yüzde 3,47’ye, yıllık ortalama enflasyon oranı ise yüzde 58,55’ten yüzde 60,11’e güncellendi.

Açıklamada, bu güncellemenin kurumsal sorumluluk anlayışıyla vakit kaybedilmeden gerçekleştirildiği ve kamuoyunun doğru bilgilendirilmesinin esas alındığı vurgulandı.

İTO'nun yeni metodolojisinde mevsimsellik etkisi artan ürünler, örneğin kayısı, şeftali ve kiraz gibi kalemlerin fiyat dalgalanmalarının diğer ürünler üzerindeki baskısının azaltılması hedeflendi.

Ayrıca, bazı ürünlerdeki fiyat geçişlerinin baz etkisi nedeniyle orantısız sonuçlar üretmesi kalibrasyon ihtiyacını doğurdu. Yapılan düzenlemeyle bu tür sapmaların önüne geçilerek, daha istikrarlı ve gerçekçi bir endeks serisi oluşturulduğu ifade edildi.