Dr. Gökhan Ereli: Türkiye-BAE görüşmeleri iş birliğini güçlendirecek | Al Ain Türkçe Özel
BAE Devlet Başkanı Şeyh Mohammed bin Zayed Al Nahyan’ın Türkiye ziyaretini Al Ain Türkçe’ye değerlendiren ORSAM Körfez Çalışmaları Koordinatörü Dr. Gökhan Ereli “Görüşmelerin iş birliğini güçlendirmesi beklenmekte” dedi.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Mohammed Bin Zayed, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine resmi bir devlet ziyareti kapsamında Türkiye'ye ulaştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Al Nahyan'ı külliyenin ana giriş kapısında karşıladı.
İkili görüşmeye geçen Erdoğan ve Al Nahyan, görüşmelerin ardından Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında 2023'te tesis edilen Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey'in ilk toplantısına başkanlık edecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Al Nahyan onuruna resmi akşam yemeği verecek.
İki ülke arasındaki ilişkileri kuvvetlendireceği belirtilen bu görüşmenin çıktıları yakından takip edilecek. Al Nahyan’ın Türkiye ziyaretinin iki ülke arasındaki ilişkileri ne yönde etkileyeceğini Orta Doğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Körfez Çalışamaları Koordinatörü Dr. Gökhan Ereli Al Ain Türkçe için değerlendirdi.
Ziyaretin Türkiye-BAE ilişkileri açısından taşıdığı anlama ilişkin konuşan Ereli, 2023 yılında iki ülke arasında kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ni hatırlatarak “Konseyin ilk toplantısına iştirak etmek için Ankara, BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan’ı ağırlıyor. Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, geçtiğimiz günlerde de Türkiye Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan ile ikili ilişkilerde ortak konular ve bölge siyasetindeki meseleler ile ilgili bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti” dedi.
“İŞ BİRLİĞİNİN ARTIRILMAK İSTENDİĞİ BİR DÖNEMDEN GEÇİLİYOR”
Ereli, “Şeyh Muhammed bin Zayed’in Ankara ziyareti, iki ülke “ilişkilerinin konsolidasyonunun” farklı sektörlere yansımaya başladığı ve bölge siyasetinin Türkiye-Körfez ülkeleri arasındaki koordinasyonu daha fazla gerektirdiği bir döneme rastlamaktadır. İki liderin ve heyetlerin görüşmelerinde Türk dış politikası ve BAE dış politikasının öncelikleri olan güvenlik ve savuma iş birliği, Rusya-Ukrayna savaşının gidişatı, Gazze’de İsrail’in devam ettirdiği saldırıların ardından bir ateşkes ihtimali, Türkiye ve BAE aracılığıyla ve kolaylaştırıcılığıyla devam ettirilen Azerbaycan-Ermenistan barış görüşmeleri ve Suriye ile İsrail arasındaki görüşmeler ve gerginliklerin ele alınacağı ifade ediliyor. Dolayısıyla her iki ülkenin gerek ikili ilişkilerde, gerekse bölgesel siyasette koordinasyonu ve iş birliğini artırmak istediği, uzlaşıyı daha üst düzeye çıkarmaya çalıştığı bir dönemden geçiliyor. Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısı her şeyden önce bu konularda iki ülkenin anlayışlarını paylaşmasına ve bunları olabildiğine yakınlaştırmasının yollarını arayacaktır”
“ÇALIŞMALAR SÜRECEK”
“Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki siyasi, ekonomik ve stratejik ilişkilerin geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorumuzu yanıtlayan Ereli, “İki ülke özellikle siyasi açıdan bölge siyasetindeki sorunlar karşısında ortak çözümler geliştirme gayretindedir. Siyasi açıdan normalleşmenin konsolidasyonunu sağlamaya çalışan iki ülke, karşılıklı üst düzey ziyaretler ile birlikte iki ülkenin anlayışlarının geliştirilmesi konusunda uzlaşıya önem veriyor. Bu çerçevede, hem Türkiye’nin hem de BAE’nin bölgesel istikrarı bölge ülkelerinin kalkınma ve gelişmesinde temel araç olarak gördüğü ifade edilmelidir. Her iki ülkenin Rusya-Ukrayna, Azerbaycan-Ermenistan, Suriye, Gazze, Yemen gibi sorun alanlarındaki faaliyetleri birbirini tamamlayıcı anlamda ilerlemektedir” ifadelerini kullandı.
Ekonomik açıdan da değerlendirmelerini paylaşan Ereli, 1 Eylül 2023’te yürürlüğe giren Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nı hatırlatarak 40 milyar dolarlık bir ticaret hacmi hedefi ortaya konduğunu söyledi. Ereli, “Bu çerçeveden bakıldığında iki ülkenin karşılıklı ticaret hacmi 2023 yılında 20 milyar dolar, 2024 yılında 15 milyar dolar seviyelerinde seyretti. Ekonomik ortaklık anlaşması ile birlikte Türkiye’nin küresel anlamda rekabetçi olduğu sektörlerde önemli kazanımlar da elde edildi. İki ülkenin karşılıklı ticaret hacmini 40 milyar dolara çıkarma ve BAE’nin Türkiye’ye 50 milyar dolara varan yatırım taahhütlerinin gerçekleştirilmesi için çalışmaların süreceği anlaşılmaktadır.
Stratejik anlamda her iki ülke de Ortadoğu’da ve yakın coğrafyalarda gerek iki ülkenin gerekse bölgenin salahiyeti için ortak çalışmalarını yürüteceği bir platform olarak ikili ilişkileri görmektedir. Bu çerçevede ikili ilişkiler özellikle son dönemde savunma sanayi gibi stratejik sektörleri de içerdi. Bu iş birliğinin gelişmesi hem Türkiye-BAE hem de Türkiye-Körfez ilişkileri açısından kritik önemdedir” diye konuştu.
Dr. Gökhan Ereli
“Türkiye ve BAE arasındaki görüşmelerin ardından bölge siyasetine dair uzlaşı ve iş birliği noktalarının güçlenmesi beklenmektedir” diyen Ereli, şunları kaydetti:
“İkili ilişkiler Şeyh Muhammed bin Zayed’in Haziran 2023, ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Şubat 2024 ziyaretleriyle güçlenmişti. Bundan sonraki dönemlerde de ikili ilişkiler en üst düzey Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği mekanizması tarafından yürütülecektir. Bu çerçevede, iş birliklerinin öne çıkması beklenen en kritik alanlar enerji, savunma ve ticaret alanlarıdır. Geçtiğimiz yıllarda BAE yetkilileri, Türkiye ile ilişkilerde enerji, tarım, ulaşım ve turizm alanlarında yatırım olanaklarının değerlendirildiğini ifade etmişti.
Bunun yanında bir diğer kritik sektör ise savunma sanayii. Hem Türkiye hem de BAE, kendi milli savunma sanayilerini geliştiren aktörler. Türkiye’nin BAE’ye yerli savunma sanayii ürünlerinden teçhizat tedariki gerçekleştirmesinin ardından, iki aktör bu alanda ilerlemeler kaydederek beraber çalışma yolunda da mutabık kalmışlardı. Bu ziyaretin ve toplantıların ardından bu tip sektörlerde ilerleme beklenebilecektir”
