Yıldız: Sanayide su kullanımı yüzde 50 azaltılabilir / Al Ain Türkçe Özel
Türkiye su verimliliği seferberliği başlattı. Bu konuda sanayi sektöründeki durum masaya yatırıldı. Su Politikaları Uzmanı Dursun Yıldız, alınacak tedbirlerle sanayideki su kullanımının yarı yarıya azaltılabileceğini söyledi
Türkiye suyun verimli kullanılması konusunda önemli bir seferberlik başlattı. Su verimliliği seferberliği kapsamında ilgili bakanlar sanayi sektörü temsilcileriyle buluştu.
Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, başlatılan seferberliğin oldukça önemli olduğunu vurguladı. Alınacak tedbirlerle sanayideki su tüketiminin yüzde 50 azaltılabileceğini söyledi. Bu da Burdur gölü kadar bir su kaynağının korunması anlamına geliyor.
Dursun Yıldız konuyla ilgili Al Ain Türkçe’nin sorularını cevapladı.
Türkiye Su verimliliği seferberliğini başlatmıştı. Bu konuda önemli toplantılar devam ediyor. Bugün de bakanlar sanayi sektörü temsilcileriyle buluştu, su verimliliğini görüştü. Su verimliliği konusunda sanayi sektöründe yapılması gerekenler neler?
Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nce yürütülen Su Verimliliği Seferberliği kapsamındaki çalışmalar sürüyor. Bu konuda Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2023-2033) da yayınlanmıştı. Ancak konunun sadece raporu yayınlamakla kalmayıp bugün düzenlenen toplantılar gibi etkinlerle de ele alınıyor olması çok olumlu. Sanayi sektöründe su verimliliği çok önemli bir konu. Su Verimliliği Seferberliği: Sanayi-Su Buluşması” bu nedenle önemli bir adım.
Derneğimiz AB’nin İklim Değişikliğine uyum programı kapsamında Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızca yürütülen CCAGP programına İstanbul Maden ve Metal İhracatçı Birlikleri başkanlığında eş başvurucu olarak başvurmuştur. Kimya ve İmalat Sanayiinde kaybedilen su miktarını önleyerek sanayi sektöründe su verimliliğini arttırma ve iklim değişikliğine uyum kapasitesini geliştirmeyi amaçlayan bu proje başvurumuz kabul edilmiş olup bugünlerde başlama aşamasındadır.
Derneğimiz Kocaeli’deki etkinliğe davet edildi ve İstanbul temsilcimiz İnşaat Yük. Müh. Hüseyin Öztürk bu etkinliğe katıldı.
Sektörel su verimliliği rehberleri konusunda sektör temsilcilerinin bilgilendirilmesi ve endüstriyel su verimliliği uygulamaları konusunda paydaşlar arasında tecrübe paylaşımının ve iş birliği ortamının güçlendirilmesi çok önemli bir hedef olarak önümüzde duruyor.
Su kullanımı çok yoğun olan endüstrilerde su verimliliğinin sağlanması için; ekipman temizliği basınçlı sistemlerin kullanılması, arıtılmış suların yeniden kullanım alternatiflerinin değerlendirilmesi, su yumuşatma sistemlerindeki geri yıkama sıklığının optimize edilmesi, üretim planlamasının iyileştirilmesi gibi tedbirler alınmalıdır.
Bunun yanısıra su tasarrufu sağlayan eylem planlarının oluşturulması, suyun ve atık suyun miktar ve kalite açısından izlenmesi, yağmur suyu hasadının değerlendirilmesi, kapalı çevrim soğutma sistemlerinin kullanılması, sızıntıların asgari düzeye indirilmesi gibi temiz üretim teknolojilerinin ve verimlilik tedbirlerinin yaygınlaştırılmasıyla sanayide su kullanımında %50’ye varan oranlarda su kazanımı sağlanabilmektedir.
Ülkemizde, sanayi sektöründe temiz üretim teknolojilerinin kullanılması sonucunda Burdur Gölü kadar suyun korunabileceği görülmektedir.
Bu doğrultuda, yüksek su tüketimi gerçekleşen sektörler başta olmak üzere sanayide sektörel su verimliliği konusunda hazırlanan rehber dokümanlara titizlikle uyulması gereklidir.
Sadece sanayi değil tüm işyerlerinde su verimliliği kurallarının uygulanması gerekiyor. İşyerlerinde bu konuda hangi tedbirler alınabilir?
Sanayi üretimi yapılan fabrikalarda, organize sanayi bölgelerinde üretim yapılan geniş alanların yanısıra tüm işyerlerinde yağmur suyu hasadı ve gri su kullanımının yapılabilirlik maliyeti konutlara nazaran çok daha uygun çıkmaktadır.
Bu nedenle buralarda yağmur suyu hasadı ve gri su kullanımına öncelik verilmesi ve bunun su yönetimi tarafından teşvik edilmesi gerekir. Bunun yanısıra bazı sanayi kollarında (tekstil sanayi) kendilerine sağlanan suyun arıtılmış şebeke suyu yerine ham su olması talepleri var. Şehir şebekesinden su tahsis edilen bu sektörlerin ham su talepleri biraraya getirilip planlanarak su talepleri daha uygun bir maliyetle karşılanabilir. Bu talep karşılanırken kullanılan suyun arıtılıp tekrar kullanımına yönelik bazı şartlar da getirilebilir.
Yoğun su kullanan sanayi işletmelerinde su verimliğine yönelik çalışmalar ucuz kredi imkanları vb gibi uygulamalarla teşvik edilmelidir.
Ayrıca sanayi sektöründe kullanılan suyun önemli bir bölümü de yeraltı suyundan çekilmektedir. DSİ tarafından tahsis edilen toplam yeraltı suyunun yaklaşık %10’u sanayi suyu için tahsis edilmiştir. Yıllık yaklaşık 1,5 milyar m3 olan bu suyun kuyulara takılan sayaçlarla denetimi yaygınlaştırılmalıdır. Sanayi suyu kullanımında en önemli husus suyun miktar olarak verimli kullanılmasının yanısıra alıcı ortama bırakılan suyun uygun şekilde arıtılmış olması ve su kalitesinin standartlara uygun olmasıdır. Sanayide atık suyun arıtılması ile ilgili olarak birçok teşviğe rağmen uygulamada beklenen ilerleme sağlanamamıştır. Bu konuda daha radikal tedbirlerin alınması, denetimlerin sıklaştırılması gereklidir. Atık suları arıtmadan doğaya bırakan işletmelerin su kullanım ruhsatlarının gözden geçirilmesi, su bedellerinin arttırılarak yeniden tespiti gibi önlemlere başvurulabilir.
Suyu verimli kullanma Türkiye için önemi nedir? Türkiye’nin su riski yakın ve orta dönem için ne durumda? Su verimliliği çabaları bu riskleri bertaraf etmede ne oranda etkili olabilir?
Türkiye su zengini bir ülke olmayıp su kaynakları ülke geneline eşitsiz bir şekilde dağılmıştır. Ayrıca su kaynaklarımız iklim değişikliği, nüfus artışı, kentlere göç ve kirlilik baskısı altındadır. Bunun yanısıra bölgesel kuraklık tehditleri yaşayan, hatta bunların şiddeti ve sıklığı artan bir bölgesel kuraklık ülkesi durumundayız.
İlgili kurumların raporları iklim değişikliği altındaki Türkiye’nin 2040 yılında birçok nehir havzasında su açığı yaşayacağını açıkça ortaya koymaktadır. Türkiye yakın ve orta vadede su güvenliği riski yaşayabilecek bir ülke konumuna doğru gitmektedir.
Tüm bu koşullar suyumuzu verimli kullanmamızı bir tercih değil bir görev olarak önümüze koymaktadır. Geçen yılın başında başlatılan “Su Verimliliği Seferberliği” çalışmaları önemli bir adımdır. Bu kapsamda yayınlanan Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2023-2033) da önemli bir yol haritası niteliğindedir. Ancak bu çabaların uygulamada istenilen hedeflere ulaşabilmesi için yasal, kurumsal ve düşünsel anlamdaki eksikliklerin tamamlanması gereklidir. Bu nedenle su yasası taslağı havza ölçeğinde su yönetimi kurumsal altyapısı da hazırlanarak yasalaşmalıdır.
Ayrıca mevcut su yönetimi kurumsal kapasitesi dijital alandaki teknolojik gelişmeler de dikkate alınarak arttırılmalıdır. Su verimliliği konusunda toplumsal kullanım ve denetim bilinci geliştirilmelidir. Su kullanımı verimliliği konusundaki tüm çabalardaki hedef sadece bilgi vermek değil suyun verimli kullanımı konusunda bir su kültürü ve bilinci oluşturmaya yönelik olmalıdır.