Pezeşkiyan’ın cumhurbaşkanlığı Türkiye-İran ilişkilerini nasıl etkileyecek? Al Ain Türkçe Özel
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Kadir Ertaç Çelik, İran seçimlerini Mesud Pezeşkiyan’ın kazanmasının Türkiye’yi ne yönde etkileyeceğine ilişkin konuştu. Çelik, ekonomik boyutlara dikkat çekerek “Pozitif bir ilişki süreci beklemek mümkün” dedi.
İran’da İbrahim Reisi’nin beraberindeki heyetle birlikte geçirdiği helikopter kazasında ölmesi üzerine yapılan 14’üncü dönem cumhurbaşkanı seçimini, bir hafta önce yapılan birinci turu da ilk sırada tamamlayan Mesud Pezeşkiyan kazandı. İran’da 9’uncu Cumhurbaşkanı olarak 16 milyon 384 bin 403 oy alan Pezeşkiyan görev yapacak.
Pezeşkiyan zaferinin ardından yaptığı açıklamada, "Sevgili İran halkı, seçimler sona erdi. Bu birlikteliğimizin başlangıcı. Önümüzdeki zorlu yolu, birliktelik ve güven olmadan aşamayız. Elimi size uzatıyorum ve sizi bu yolda yalnız bırakmayacağıma şerefim üzerine yemin ediyorum" ifadelerini kullandı.
“STRATEJİK DEĞİŞİKLİK BEKLEMEK MÜMKÜN DEĞİL”
Peki İran seçimleri Türkiye ile ilişkileri nasıl etkileyecek, ne yönde değişiklikler yaşanacak? Bu soruların yanıtlarını Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Kadir Ertaç Çelik, Al Ain Türkçe için yanıtladı. Açıklamalarında Mesud Pezeşkiyan’ın Türk kökenli ve reformist eğilimli olduğunu hatırlatan Çelik, “Bu bağlamda belirtilmesi gereken ilk husus İran'ın siyasal dinamikleri ve rejim yapısı göz önüne alındığında dış politika bağlamında stratejik bir değişiklik beklemek çok mümkün olmadığı gerçeğidir” dedi.
Dış politikada güvenlik ve askeri konular gibi realistlerin yüksek politika olarak adlandırdığı alanlarda yetkinin cumhurbaşkanlığı makamında olmadığını belirten Çelik, “Söz konusu hususta yetki dini liderlik müessesesinde yani İran dini lideri Ali Hamaney'dedir. O nedenle gerek ikili ilişkiler gerekse bölgesel ve küresel ilişkiler bağlamında İran dış politikasında köklü bir değişiklik noktasında Cumhurbaşkanı değişikliği tali bir meseledir” ifadelerini kullandı.
Dr. Kadir Ertaç Çelik
“SÜREÇ İYİ YÖNETİLİRSE…”
Dış politikanın askeri ve güvenlik meselelerinden ibaret olmadığına dikkat çeken Çelik, buraya bir parantez açarak “Bu noktada ekonomi, enerji, kültür politikaları gibi çok geniş yelpazede yer alan konu başlıkları da mevcuttur” dedi.
Çelik, “Cumhurbaşkanı bu konularda daha fazla hareket serbestisine sahiptir. Bu yapısal gerçeklerden ve Pezeşkiyan'ın gerek Türk kökenli gerekse reformist olmasından hareketle Türkiye-İran ilişkilerinde özellikle ekonomik konular başta olmak üzere birçok meselede daha pozitif ve iyi yönlü bir ilişki sürecini beklemek mümkündür. Bu süreç iyi yönetilirse hem ekonomik ilişkiler hem de Ortadoğu jeopolitiği başta olmak üzere Kafkaslar ve diğer yakın havzalarda bölgesel dinamiklerin etkisinin onarıcı anlamda ve işbirliği boyutunda daha fazla hissedileceği beklenebilir” diye konuştu.
