Paris'te Yeni Küresel Mali Anlaşma için dünya liderleri bir araya geldi
Yaklaşık kırk devlet veya hükümet başkanı, küresel ekonomik düzeni yeniden şekillendirmek için bugün (Perşembe) Paris'te bir araya geldi.
Zirve, dünyanın iklim kriziyle yüzleşebilmesi ve yoksulluktan kurtulabilmesi için gereken trilyonlarca dolara ihtiyaç duyulduğu dönemde düzenleniyor.
"Yeni Küresel Mali Anlaşma için" zirvesine ev sahipliği yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Çarşamba günü Twitter’de yaptığı bir paylaşımda, “Gezegeni kurtarma ve yoksullukla mücadele etme konusunda büyük bir fark yaratabileceğimizi hissediyorum” dedi.
Fransa cumhurbaşkanı danışmanı, “Fransa’nın tek başına "karar verme yetkisine sahip olmadığını" kabul etmekten başka çaresi yok” açıklamasında bulundu. Toplantının somut kararlardan ziyade bir "yol haritası" ile sonuçlanmasını umduğunu dile getirdi.
Paris'in merkezindeki Brunniard’da düzenlenen zirveye, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen katılıyor.
Yellen, yaptığı konuşmada “Washington, yoksul ve gelişmekte olan ülkelerin alacaklılarına borçlarını yeniden yapılandırma müzakerelerine katılmaları için baskı yapacak” dedi.
Ayrıca zirvede Çin'i Başbakan Li Qiang ve Suudi Arabistan’i Veliaht Prensi Muhammed bin Selman temsil edecek.
Zirveye, zengin ülkelerin savaş halindeki Ukrayna'ya destek vermek amaçlı milyarlarca dolar ayırmasına karşı çıkan yaklaşık yirmi Afrikalı liderin yanı sıra Kenya Devlet Başkanı William Ruto da katılacak.
GENEL FİNANSAL ŞOK
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bugün (Perşembe), en savunmasız ülkelerin yoksulluk ve ısınan iklim gibi ikiz zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olmak için genel bir finansal şokun yaşanması gerektiğini dile getirerek özel finansmanların artırılması çağrısında bulundu.
Macron, Paris'te düzenlenen "Yeni Küresel Mali Anlaşma İçin" zirvesinin açılışında yaptığı açıklamada, “ülkeler yoksulluk ve iklim değişikliğiyle mücadele arasında bir seçim yapmak zorunda bırakılmamalı” ifadesini kullandı.
Macron, "Kamu mali şoku yaratmalıyız ve daha fazla özel finansmana ihtiyacımız var" dedi.
Zirve fikri, Barbados Başbakanı Mia Motley tarafından sunulan planın ardından Kasım ayında Mısır'da Taraflar İklim Konferansı (COP27) sırasında ortaya çıktı.
Zirve, yoksul ülkeler ve sera gazlarının ana yayıcıları zengin ülkeler arasındaki iklim müzakerelerinin önünde engel oluşturan bu konuda bir ilerleme kaydedilmesine ilişkin umutları yeniden canlandırdı.
Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Esther Duflo, AFP'ye verdiği bir röportajda, “bugün seçtiğimiz yaşam tarzı en fakir ülkelere büyük bir maliyet yüklüyor” dedi.
Zirvenin amacı, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası'nın kurulmasının yanı sıra, 1944 yılında Bretton Woods anlaşmalarından doğan uluslararası finansal sistemi yenilemektir.
Gelişmekte olan ülkeler, iki kurumdan finansman sağlamanın zor olduğunu belirterek sıcak hava dalgaları, kuraklık ve sellere karşı ihtiyaçlarının çok büyük olduğunu söylüyor.
Ayrıca yoksullukla mücadele ederken fosil yakıtlardan kurtulmanın yanı sıra, doğayı korumak için çok büyük mali desteğe ihtiyacı olduğunu dile getiriyor.
Birleşmiş Milletler himayesindeki bir grup uzmanın tahminlerine göre, Çin dışındaki gelişmekte olan ülkelerin bunu başarabilmesi için 2030 yılına kadar yılda 2 milyar 400 milyar dolar harcama yapmak zorunda kalacak.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, fosil olmayan yakıtlara yaptığı harcama da on yıl içinde yılda 260'tan yaklaşık 1,9 trilyon dolara çıkacak.
DENİZ NAKLİYELERİNE YENİ VERGİLER
Tartışılan birçok fikir arasında, deniz taşımacılığından kaynaklanan karbon emisyonları üzerine uluslararası bir verginin uygulanması da yer alıyor.
Dünya liderleri, vergi meselesinin yanı sıra, kurumsal reformlar, yoksul ülkelerin borçlarının yeniden yapılandırılması ve özel sektörün rolünün güçlendirilmesi gibi konuları ele alıyor.
Motley, bir doğal afet durumunda borç ödemelerini askıya alma fikrini şiddetle destekliyor. Yeni finansman savaşında öncü isim, Küçük Ada Devletleri İttifakı'nın başkanı Fatumanafa Paolo Lotero'ya göre, kasırgalar zengin ve fakir ülkeler arasında ayrım yapmazken, fakir ülkelerin gelişmesini büyük zarara uğratabilir.
Zengin ülkeler, yoksul ülkelerin ısınan bir iklimle başa çıkmalarına yardımcı olmak için yılda 100 milyar dolarlık destek vereceğine dair bir söz vermişti.
Zengin ülkelerin bu sözü, Kuzey ve Güney arasındaki güvenin derin bir şekilde darbe almasına yol açan üç yıllık gecikmenin ardından bu yıl yerine getirilmesi bekleniyor.
"İklim Eylem Ağı"ndan Harjit Singh, bu rakamın saçma olduğunu dile getirerek kamu finansmanını trilyonlarca dolar kazandıracak bir tohum olarak nitelendirdi.
Dünya Bankası'nın on yıl boyunca 50 milyar dolarlık kredi verme planını açıkladıktan birkaç ay sonra, çok taraflı kalkınma bankalarından daha fazla kredi vermeleri istenecek.
Zirveye, IMF Genel Müdürü Kristalina Georgieva'nın yanı sıra yeni patronu Ajay Banga da katılıyor.
