Maliyet artışları ve döviz kurları, ramazan alışverişini de olumsuz etkiliyor: Sokak dolu, cep boş

Her yıl bir gelenek halinde devam ettirilen ramazan öncesi alışveriş, bu yıl esnafı da yurttaşı da memnun etmedi. Yurttaş etiketten, esnaf satışlardan şikâyetçi.

Ramazan ayına sayılı günler kala, esnaf geçmiş yılları mumla arıyor. 

İstanbul’da ramazan alışverişinin merkezi durumunda olan Eminönü, salgına rağmen havaların ısınmasının da etkisiyle yurttaşın akınına uğrarken, ürünlere ortalama yüzde 30 zam geldiğini söyleyen esnaf, satışlardaki düşüşe dikkat çekti. Örneğin geçen yıl 50 TL’ye sattığı hurmayı bu yıl 65 TL’ye sattığını hatırlatan esnaf, kalitesine ve tazeliğine göre 40 TL ile 120 TL arasında fiyatlarla satışa sunulan hurmaların alıcı bulamadığını söylüyor. Fiyatların artmasında toplu alım yapılamamasının da etkili olduğunu söyleyen esnaf, önünü göremediği için eskiden 400’er kilogram aldığı ürünlerden bu yıl 100’er kilogram sipariş verdiğini dile getirdi. Aynı şekilde tüketicilerin de eskiden kilo ile aldığı ürünleri bugün gram ile aldığını söyleyen esnaf, zamların tek seferde değil, parça parça eklendiğini vurguladı.

Eminönü’nde en çok satan ürünlerden olan kahve de zamlanan ürünlerin başında. Geçen yıl kilogramı 55 TL olan Türk kahvesi, bu yıl yüzde 27.3 zam ile 70 TL’den satılıyor. Yurttaşların tarihi kahvecilerden 72 gramlık kahveleri 5 TL’ye aldığını belirten tezgâhtarlar, insanların Türk kahvesinden vazgeçmeyeceğini, ancak gittikçe daha küçük gramajlı paketlemelerin olacağını ifade etti.

Son günlerde sürekli zam haberleriyle gündeme gelen peynir ve zeytin ise esnafı en çok rahatsız eden konuların başında geliyor. Esnaf, gazetecilere konuşmama konusunda sanki ağız birliği yapmış. Hiçbir esnaf fiyat değişimine ilişkin bilgi vermiyor ve yorumda bulunmuyor, sadece sürekli zamlarla ve korona tedbirlerinin ihlal edilmesi ile gündeme gelmekten rahatsız olduğuna dikkat çekiyor. 

Raflarda ise peynirin kilosu 60-100 TL arasında değişiyor. Konuşan az sayıdaki esnaf, peynire yüzde 20 zam geldiğini, geçen yıl 650 TL’ye aldıkları teneke peyniri, bu yıl 750 TL’ye aldıklarını ve bu zammı etiketlere yansıtmaya korktuklarını belirtti. 

Ramazan alışverişinde var olan müşterisini de küstürmek istemeyen esnaf, kârından düşürerek fiyatlara zammı yansıtmamaya çalışsa da etiketler müşteriyi üzmeye devam ediyor. İftariye ve sahurluk alışverişlerinin ana maddelerinden olan zeytinde, kayda değer bir zam olmaması ise ramazan alışverişine çıkanları sevindirecek tek iyi haber. 

Esnaf, zeytin fiyatlarında kayda değer bir değişim olmamasının sebebini stoklardaki zeytinlere bağlayarak, bu yıl yeni mahsul ürünün çok alınmadığını ve zamların eldeki ürünlere yansıtılmadığını belirtiyor. 

Öte yandan bir açıklama yapan TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ramazan öncesi üretici-market arası fiyat farkının daha da arttığına dikkat çekti ve “Bunlar spekülatif faaliyetlerin başladığını gösteriyor” diye konuştu.