İran Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinde Öne Çıkan Muhtemel Adaylar
İbrahim Reisi'nin helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından cumhurbaşkanlığı seçimleri için potansiyel adaylar arasında 4 İranlı siyasetçinin adı geçiyor.
İran Seçim Komisyonu, dün yaptığı açıklamada, anayasanın başkanlık koltuğunun boşalmasından sonraki 50 gün içinde seçimlerin yapılmasını öngörmesi nedeniyle 28 Haziran'ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılması için geçici tarih olarak belirlendiğini duyurdu.
Ülkenin kuzeybatısında meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve diğer yetkililerin hayatını kaybettiği açıklandı. Birinci yardımcısı Muhammed Muhbir ise geçici olarak başkanlığı devraldı.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olması muhtemel pek çok isim var ve İran medyasına göre bunların hepsi İran sokaklarının tanıdık isimleri. Gelin bu isimlere yakından bakalım…
1- Hasan Ruhani
Eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin adı, yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimleri için potansiyel adaylardan biri olarak ön plana çıktı. İbrahim Reisi, yapılan son seçimlerde Ruhani'nin yerini aldı.
Usta siyasetçi Ruhani, 3 Ağustos 2013 - 3 Ağustos 2021 tarihleri arasında İran'ın yedinci cumhurbaşkanı olarak ülke işlerinin idaresini devraldı. İki dönem başkanlık yaptı ve "reformist hareket" olarak bilinen hareketle bağlantısı var.
2- Mahmud Ahmedinejad
Yaklaşan seçimler için Ruhani'nin ardından gelen ikinci isim, İran Cumhuriyeti'nin altıncı cumhurbaşkanı, eski üniversite profesörü ve başkent Tahran'ın eski belediye başkanı Mahmud Ahmedinejad olarak öne çıkıyor.
Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda dönemin güçlü rakibi Ekber Haşimi Rafsancani'yi mağlup ederek 3 Ağustos 2005'te cumhurbaşkanı oldu.
12 Haziran 2009'da Ahmedinejad, rakibi Mir Hüseyin Musavi'yi geride bırakarak ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi. Bu zafer, geniş çaplı protestolara yol açtı ve ikinci başkanlık dönemi 15 Haziran 2013'te sona erdi.
3 -Ali Laricani
Ilımlı Muhafazakar hareketin önde gelen İranlı siyasetçilerinden biri olan Laricani, uzun süre İran Parlamentosu Sözcüsü olarak görev yaptı.
2021 seçimlerinde İbrahim Reisi ile rekabet etmek üzere aday gösterilen en öne çıkan isimlerden biriydi, ancak adaylığı kabul edilmedi.
Laricani, nükleer program gibi ulusal güvenlikle ilgili hassas konularda İran'ın baş müzakerecisi olarak büyük bir diplomatik deneyime sahip.
4- Muhammed Bakır Kalibaf
Muhammed Bakır Kalibaf, İran Parlamentosu'nun şu anki Başkanı olarak biliniyor. Birkaç kez cumhurbaşkanlığına aday oldu ancak başarılı olamadı. 2013 seçimlerinde girdiği adaylık yarışını Hasan Ruhani kazandı.
Muhammed Bakır Kalibaf, 2005 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Mahmud Ahmedinejad'a karşı yarıştı ve kaybetti. 2017 seçimlerinde de aday oldu, ancak Hasan Ruhani yeniden seçildi.
Kalibaf'ın, 1997-2000 yılları arasında Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı olarak görev yapması ve daha önce Tahran Belediye Başkanı olması nedeniyle önemli bir siyasi ve askeri geçmişi bulunuyor.
Seçim Komisyonu Sözcüsü Mohsen İslami, 14. cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 28 Haziran'da yapılması için Koruma Konseyi'ne öneride bulunduklarını söyledi.
İslami’nin aktardığı bu tarihe göre, adayların son kayıt tarihi 28 Mayıs olacak.
İslami, Anayasa'nın 131. maddesi uyarınca seçim takviminin ayrıntılarının ülkenin seçim merkezinde gözden geçirilip kesinleştirildiğini belirtti.