Hande Fırat, Hakan Fidan’ın uyarılarını aktardı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, gazetelerin Ankara temsilcilerine açıklamalarda bulundu. Güncel konulara ilişkin detayları paylaştı. Hürriyet yazarı Hande Fırat, o açıklamaların detaylarını aktardı.
Hürriyet yazarı Hande Fırat Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Gazetecilerin Ankara Temsilcilerine yaptığı açıklamalarının detaylarını yazdı. Geçici ateşkesin niye olmadığı ve ABD’nin İsrail’e verdiği desteğin boyutuna ilişkin Fidan’ın yorumlarını aktardı.
Hande Fırat’ın yazısı şöyle;
Hakan Fidan’dan tüm bölgeye uyarı... Büyük felaketlere yol açmayın
İsrail ve Filistin çözümü için Türkiye’nin ‘Garantörlük Formülü’nü gazetelerin Ankara Temsilcilerine açıklayan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’ye, İsrail’e ve bölge ülkelerine dikkat çeken uyarılar yaptı. Bakan, Türkiye’nin barış formülü “Garantör Ülkeler” modeline neden ihtiyaç duyulduğunu anlattı.
Fidan, Batılı devletlerin de iki devletli bir çözüme karşı “hayır” demediklerini söyledi ve şu mesajları verdi:
‘İKİ KAMPIN MESELESİ HALİNE GELDİ’
- “Bu mesele artık iki kampın meselesi haline gelmiş durumda. Kamplaşma olduğu zaman, jeostratejik bir tehdit alanı haline geliyor.
- Bunu kapsamlı ve güzel bir barışla çözmek varken, gittikçe daha büyük bir çatışmanın ateşini fitilleyecek bir risk alanı olarak bırakmak rasyonel bir davranış değil.
- Batı’nın tavrına baktığımız zaman, diğer yerlerde karşı olduklarına yaptırım uygularken, İsrail’e bir şey yaptığı yok.
‘İSLAM ÜLKELERİNİN ATABİLECEĞİ CİDDİ ADIMLAR VAR’
- İbrahim Anlaşmaları (Körfez ülkeleri ve İsrail arasında imzalanan anlaşmalar) ile ortaya konan tablo, İsrail’in Arap ülkeleriyle ilişkilerinin normalleştirmesi ve bundan hareketle de Filistin meselesinin giderek önemsizleştirmesine dayalı bir konu.
- Buna taraf olan ülkelere İsrali-Filistin çatışmasına ne türden bir katkı sağlayacağını kendilerine sorduğum zaman genelde, ‘Bu sayede en azından İsrail ile konuşacak, baskı yapacak elimizde bir manivela olur’ diyorlar. Bize göre bu Filistin sorununu ertelemekten veya şekil değiştirmesini sağlamaktan başka bir şey değil.
- İslam ülkeleri, Arap ülkeleri ve diğer ülkelerin bir araya gelerek alabilecekleri çok ciddi diplomatik tavırlar var.
- Yoksa bugüne kadar yapıldığı gibi Amerika, İsrail adına gelir, bütün ülkelerle teker teker, ayrı ayrı konuşur. Herkesi bir hatta tutup, İsrail’i bulunduğu istikamette gemisini yürüttürmeye devam ederler.
‘HERKESİN HERKESİ ALDATTIĞI OYUNA DÖNDÜ’
- Filistin meselesi herkesin herkesi aldattığı bir oyuna dönmüş durumda. Artık ahlaksızlığından ve yani fıtrata aykırılığından dolayı olayın gideceği bir yer kalmadı.
- Biz devlet olarak tepki koymasak, halkın tepkisi farklı noktalara gidebilir.”
GEÇİCİ ATEŞKES NİYE OLMADI?
Hakan Fidan yabancı sivillerin tahliyesi, insani yardımın ulaştırılması için hafta başında önce açıklanan sonra taraflarca yalanlanan geçici ateşkesin neden ilan edilmediğini de anlattı:
‘İSRAİLLİLER BÖLGENİN AÇIK HEDEF HALİNE GELMESİNİ İSTİYOR’
- “İsrailliler rahat bir savaş verebilmek için başta yabancılar olmak üzere mümkünse bütün sivillerin terk etmesini, askeri açıdan bölgenin tümüyle açık bir hedef haline gelmesini istiyorlar.
‘MISIR BİZ BUNA HİZMET ETMEYİZ DİYOR’
- Mısırlılar da haklı olarak ‘Biz buna hizmet edecek bir şekilde kapıyı açmayız. Önce bize bir izin verin, bölgeye insani yardım götürelim’ diyor.”
İSRAİL GAZZE’YE KALICI OLARAK MI GİRMEK İSTİYOR?
Dışişleri Bakanı’na İsrail’in Gazze konusundaki niyeti de soruldu. “İlk darbeyi yedikten sonra duygusallık içinde söylenenler var ama bir de yapılabilirlik sorunu var” diyen Fidan’ın tespitleri ve uyarıları şöyle:
“*Hamas’ın aktörlükten çıkartılması gerektiği konusunda bir fikir birlikleri var. Hamas’ı nasıl fiilen ortadan kaldıracaklar? Bunun modalitesini şu anda tartışıyorlar ve burada Amerikalılar da gittikçe artan bir şekilde tartışmanın bir tarafı oluyorlar.
- Peki Hamas orada olmadığı bir senaryoda, orada kim olacak? O, büyük bir soru işareti onlar için.
‘İSRAİL SAĞLIKLI DÜŞÜNEMİYOR, FREN MEKANİZMASI YOK’
- Çok büyük felaketleri beraberinde getirebilecek birtakım tavırlardan kaçınmayı sağlayacak bir fren mekanizmaları yok.
- Biz Amerikalılar dahil tüm muhataplarımıza İsraillilerin şu anda sağlıklı düşünemediklerini söylüyoruz. Duygusal ve intikamcı adımlar peşindeler.
İSRAİL’E BÖLGE UYARISI
- Bölgede hem kendileri için hem bölge için daha büyük felaketlere yol açabilecek adımlar olabilir.”
Dışişleri Bakanı krizden barış çıkabileceğini söyleyerek, İsrail’in de provokasyonlardan vazgeçmesi gerektiğini söyledi. Esir takasıyla ilgili çalışmaların ise devam ettiğini anlatan Fidan, Katar başta olmak üzere bazı ülkelerin yoğun çaba içinde olduğunu belirtti.
ABD’YE UYARI: ‘KOPUŞUN AREFESİNDEYİZ’
ABD’nin uçak gemisinin bölgede olmasının yeni bir durum olmadığını söyleyen Hakan Fidan şu mesajları verdi:
-“Gördüğümüz kadarıyla bunu eğer Hamas dışında bir taraf savaşa girecek olursa orada caydırıcı bir unsur olsun diye istiyorlar.
-Amerikalılar, Hamas’ın artık Filistin’de bir taraf olmaktan çıkarılması gibi bir politikayı İsraillilerin de zorlamasıyla kabul etmişe benziyorlar.
- Amerika’nın moral üstünlüğü bölgede inanılmaz bir şekilde zedelenmiş durumda. Belki kalıcı bir kopuşun da arifesindeyiz.”
BLİNKEN GELMEK İSTEDİ
Bölge turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Blinken’in Ankara’ya da gelmek istediğini ancak programlarının uymadığını anlatan Hakan Fidan, “O tarih için ben Mısır ziyaretimi planlamış durumdaydım. Kendisiyle sürekli temas halindeyiz. Yakında da gelmek istiyor. Ekiplerimiz tarih tespiti için çalışıyor” dedi.
ABD’YE TERÖR MESAJI: HİÇBİR YAPTIRIM DURUŞUMUZU DEĞİŞTİRMEZ
DIŞİŞLERİ Bakanı Hakan Fidan, PKK/YPG terör örgütüyle mücadelenin Türkiye’nin öncelikli meselesi olduğunu söyledi. Tereddütsüz mücadelenin süreceğini, “Kırmızı çizgilerimiz var” sözleriyle ortaya koydu:
‘ABD ÇEKİLDİĞİ GÜN ORADA BARINAMAYACAKLAR’
- “Örgüt Türkiye’de eylem yapıyorsa, bunun cevabını Irak’taki mağaralarda almayacak. Her eylemi adrese iade ediyoruz.
- Ekonomimize, turizmimize zarar vermeye kalkışırlarsa çok ağır bedel ödeyeceklerini bilecekler.
- Bölgede örgütü ayakta tutan altyapıyı ve örgütün gelir getirici kaynaklarını imha etmekten çekinmiyoruz.
- Onlara destek verenler, onca para harcadıkları örgütün dört operasyonla darmadağın olmasının şaşkınlığı içerisindeler. Onların bir iğneyle patlayan kağıttan kaplan oldukları ortada.
- ABD oradan çekildiği gün onlar orada barınamayacaklar. Çünkü oradaki yerel halk, Araplar, Suriyeliler de onlardan rahatsız.
- Şu an DEAŞ ile fiilen bir mücadele de yok. Sadece DEAŞ’lı tutuklular var. PKK’ya gardiyanlık yaptırıyorlar.
- Biz Amerikalılara şunu söylüyoruz: Suriye topraklarında bizim sizinle bir sorunumuz yok. Ancak oralarda yuvalanan örgütü hedef almaktan da geri durmayacağız.
- Burada hiçbir yaptırım kararı, hiçbir tavır bizim duruşumuzu değiştiremez.
- Senin NATO üyesi ülke olarak, benim yanımda olman gerekiyor.”
ABBAS-HANİYYE GÖRÜŞMESİ
Bakan Hakan Fidan, Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas ile HAMAS Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye’nin Türkiye’deki görüşmelerine ilişkin ayrıntı da verdi. Fidan, “Cumhurbaşkanımızın huzurunda orada iki grup arasındaki normalleşme ilişkileri konuşuldu. Mutabık oldukları genel çerçeveyi söylediler. Filistinliler arasında birlik sağlanamamasının, iki devletli çözümün önündeki en büyük engellerden biri olduğu unutulmamalıdır”dedi.
‘İRAN İSRAİL İÇİN BÜYÜK TEHDİT OLUŞTURUYOR’
DIŞİŞLERİ Bakanı Fidan, “İran hem askeri boyutu hem de siyasi boyutu ile ilgili çok önemli bir başlık” diyerek şu mesajları verdi: “İran’ın kendine bağlı müzahir milis gruplar üzerinden oluşturduğu direniş hattı, söylemi ve bunu pratiğe dönüştürme şekli, bölge politikalarında kendi tabanı nezdinde meşruiyet kazanırken, İsrail için ise büyük bir tehdit oluşturuyor. Bizim önceliğimiz çatışmanın yayılmaması. İsrail’deki savaş çığırtkanları, ‘İlk önce kimse bana müdahale etmesin, ben bir Gazze’ye yoğunlaşayım, ondan sonra Hizbullah’la, gerekirse İran’la da savaşırız’ diyorlar. İran’la savaşa girdiklerinde Amerika’nın da İsrail’in yanında savaşa gireceğine inanıyorlar. Amerikalılar ise bu tür bir gelişme istemiyor. Caydırıcılık yoluyla savaşın yayılmasını engellemeyi umuyorlar.”
GÜMRÜK BİRLİĞİ GÜNCELLENECEK Mİ?
GÜMRÜK Birliği’nin teknik bir konu olduğunu belirten Dışişleri Bakanı Fidan, “AB bunu politize etmemeyi tercih ederse bu konuda mesafe alabileceğimizi düşünüyoruz” dedi ve şöyle devam etti: “Şartlı olarak gelmezlerse yani olgun bir şekilde diplomasi yürütmeyi tercih ederlerse bu konuda mesafe alırız. Günün sonunda AB tam bir birlik değil, tam bir devlet değil. Belirli konularda özellikle dış politika konularında devlet gibi işleyemiyor.”
