Ermenistan-ABD Askeri Tatbikatı! Yeni bir stratejik ortaklık mı?
Ermenistan ve ABD'nin gerçekleştireceği askeri tatbikatlar, Güney Kafkasya'da yeni dengeler oluşturabilir. Rusya ve İran'ın tepkileri merak konusu. Azerbaycan ile Ermenistan arasında yeni bir savaş riski düşük görülüyor.
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yıldız Deveci Bozkuş, Ermenistan-ABD arasında yapılan askeri tatbikatların, Rusya'nın bu tatbikatlara ilişkin tutumunu ve Azerbaycan-Ermenistan arasında yaşanan gerginliklerin yeni bir savaşa yol açıp açmayacağını AA Analiz için değerlendirdi.
Ermenistan-ABD İlişkileri: Yeni Bir Stratejik Ortaklık mı?
ABD ve Ermenistan arasında 11-20 Eylül tarihlerinde yapılacak olan "Kartal Partner 2023" askeri tatbikatı, bölgesel ve uluslararası arenada büyük bir yankı uyandırdı. Ermenistan'ın ilk kez Rusya'ya olan bağımlılığını "stratejik bir hata" olarak nitelendirmesi, bu tatbikatın çok daha derin bir anlam taşıdığını gösteriyor.
NATO'nun Avrupa Genişleme Komitesi Başkanı Gunther Fehlinger'in "Ermenistan'ı NATO'ya katılmaya çağırıyorum" şeklindeki açıklamaları, bu tatbikatın sadece bir askeri manövra olmadığını, aynı zamanda Doğu-Batı kutuplaşmasında yeni bir dönemin habercisi olabileceğini ortaya koyuyor.
Rusya'nın Tutumu: Endişe mi, Tepkisizlik mi?
Rusya, Ermenistan'ın ABD ile yakınlaşmasını "endişe verici" olarak nitelendiriyor. Ancak, Rusya'nın şu an için sessiz kalacağı ve rahatsızlığını sadece dile getireceği tahmin ediliyor.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'nın yeni bir cephede savaşmayı tercih etmeyeceği düşünülüyor. Bunun yerine, bölgedeki Rus Barış Gücü askerlerinin varlığı üzerinden Ermenistan'a mesajlar gönderileceği bekleniyor.
İran'ın Rolü: Bölgesel Dengeler ve İttifaklar
İran da, ABD'nin NATO üzerinden bölgede genişleme çabalarından rahatsız. İran, tarihsel bağları ve bölgesel etkisi nedeniyle Ermenistan'ın yanında yer alıyor ve Batı'nın bölgedeki adımlarını tehdit olarak algılıyor. İran, bu durumu Rusya ile birlikte değerlendirerek, bölgesel bir aktör olarak varlığını sürdürecek.
Azerbaycan-Ermenistan Gerginliği: Yeni Bir Savaşın Eşiğinde miyiz?
Azerbaycan-Ermenistan arasındaki tansiyon yüksek olsa da, 2020 yılındaki 2. Karabağ Savaşı gibi bir sürece dönüşme ihtimali düşük görülüyor. Ermenistan'ın yaşadığı ciddi kayıplar ve iç siyasetteki baskılar, yeni bir savaşın riskini azaltıyor.
Türkiye'nin 6'lı Platform önerisi ikinci planda kalmış olsa da, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşme süreci Azerbaycan ile koordineli bir şekilde devam edecek.
Güney Kafkasya'da Yeni Bir Dönem mi?
Ermenistan'ın ABD ile gerçekleştirdiği askeri tatbikat, Güney Kafkasya'da yeni bir güç dengesinin oluşabileceğine işaret ediyor. Ancak, bu durumun Azerbaycan-Ermenistan arasında yeni bir savaşı tetiklemesi olası görünmüyor.
Bunun yerine, bölgesel aktörlerin ve büyük güçlerin dikkatini çeken Güney Kafkasya'da yeni bir mücadele alanı oluşabilir. Ancak bu mücadele, şu an için askeri bir çatışmayı değil, daha çok diplomasi ve ittifakların yeniden şekillenmesini gündeme getirecektir.