"Gaye Erkan finansal istikrarsızlık sorunuyla karşılaşabilir" Al Ain Türkçe Özel

Ekonomist Baki Demirel, Hafize Gaye Erkan’ın görevi süresince finansal istikrarsızlık sorunuyla karşılaşabileceğini belirterek “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ters düşmemek için politika faizi artırmadan koridor sistem denenebilir” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni dönem kabinede görev alacak isimleri açıklamasının ardından Merkez Bankası Başkanlığı görevine Hafize Gaye Erkan atandı.

Bu görev için yaşadığı ve çalıştığı ABD’den Türkiye’ye dönen Erkan, kurumun ilk kadın başkanı oldu.

Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine atanmasının ardından ‘ortodoks’ politikalara dönülebileceğine dair sinyaller verilirken Merkez Bankası başkanlığı görevine Erkan’ın getirilmesi de bu yeni döneme uygun bir atama olarak yorumlanıyor.

Erkan’ın Türkiye’deki para politikasını yeniden düzenleyip düzenleyemeyeceği, ekonomideki sorunlarla nasıl başa çıkacağı ve faize yönelik tutumunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile arasındaki ilişki merak edilen konular arasında.

Bu soruları Ekonomist Baki Demirel Al Ain Türkçe için yanıtladı.

“BÜTÇE FAZLASI HEDEFLENİYOR”

Demirel, “Sayın Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanması ve yaptığı açıklamalar özellikle rasyonel politikalar izlememiz gerektiği biçimde bir politika tasarımı. Bunlar bizim ortodoks politika dediğimiz politikalar. Bütçe disiplininden anladığımız da 2000 enflasyonuyla mücadele programında olduğu gibi faiz dışı bütçe fazlası hedefinin olması. Bu da kemer sıkma anlamına geliyor. Bunun karşılığı da borç yönetme politikası” dedi.

Demirel, “Enflasyon hedeflemesinde geriye dönüş hedefleniyor. Türkiye’de cari açık önemli bir problem. Bunun için dış finansman arayışı ortaya çıktı ve buna dayalı bir politika tasarımı olacaksa önce kuru sonra da faizi artıracaklar. Kurala göre politika uygulanıyorsa politika faizini biraz daha yukarı çekecekler. Yabancıların gelmesi için önce kur belli bir seviyeye çekilecek. Bu seviye için oran vermek doğru değil. Sonrasında da faiz artışı gelecek. Bunun da ne kadar olacağını bilemiyoruz ama yüzde 25 seviyesine çekilebilir” ifadelerini kullandı.

“GAYE HANIM’IN ÇOK BÜYÜK TECRÜBELERE SAHİP OLMASI GEREKMİYOR”

Gaye Erkan’ın getirildiği görevi yerine getirmek konusunda tecrübesinin iyi olduğunu ancak çok büyük deneyimler gerektirmediğini belirten Demirel, şunları söyledi:

“Türkiye’de emek gelirleri erozyona uğradı ve o tarafta bir kriz var. Derin bir yoksullaşma var. Bugün sayın Kavcıoğlu’nun BDDK Başkanı olması sermaye kontrollerinin ve KKM’nin devam edeceği düşüncesini uyandırdı. Henüz makroplan açıklanmadı. Merkez Bankası’nın programı açıklanmadı. Kur artışını takiben faiz artışı ve bütçe disiplini uygulanacak ancak bunlar kalkınmacı değil gelir adaletsizliğine çözüm olmayacak. İşsizlik sorununu daha da derinleştireceğini düşünüyorum. Enflasyona da çare olacağını sanmıyorum. Merkeze maliye politikasını alınması gerektiğine yönelik bir tasarım çözüm olacaktı.

Gaye Hanım’ın tecrübeleri iyi. Merkez Bankası’nı yani para politikasının pasif maliye politikasının aktif olduğu bir tasarımdan bahsediyoruz ama uygulanacak tasarımda para politikası aktif. Gaye Hanım’ın çok büyük tecrübelere sahip olması gerekmiyor”

“CUMHURBAŞKANI İLE TERS DÜŞMEMEK İÇİN KORİDOR SİSTEM DENENEBİLİR”

Demirel şunları kaydetti:

“Türkiye’de hane halklarında tüketim büyük ölçüde kredilerle sağlanıyor. Gelirler artmadığı sürece, borçlar arttığı sürece tüketici kredilerinde faizler de yükselirse kredilerin geri dönüşleri sorun olabilir. Ayrıca Türkiye’deki talepte sert bir düşüş olabilir. Üretim tarafı da zayıflayacaktır. Talepteki düşme gelecek dönem durgun hale gelen yatırımları daha da azaltacak. Bazı kobiler iflas edebilir işsizlik artabilir. Para politikası tarafı enflasyon hedeflemesi işsizlik ve ücret baskısını beraberinde getirecektir. Bu enflasyonu düşürecek biçimde olmaz. Tarım politikalarının yeterince destek almayacağını düşünürsek bu dezenflasyon sürecine olumsuz katkı yaratacaktır.

Türkiye’nin küçülerek enflasyonda istikrar ya da fiyat istikrarına ulaşması çok zor. Türkiye’nin kalkınma politikalarına ihtiyacı var. Gaye Hanım fiyat istikrarı peşinde koşarken finansal istikrarsızlık sorunuyla karşı karşıya kalabilir. Mehmet Şimşek de ekonomiyi çok fazla soğutması durumunda sayın Cumhurbaşkanı ile ters düşebilir.

Cumhurbaşkanı ile ters düşmemek için politika faizini artırmadan yeniden koridor sistem denenebilir”

HAFİZE GAYE ERKAN KİMDİR?

Henüz 41 yaşında Merkez Bankası’nın ilk kadın başkanı olarak atanan Hafize Gaye Erkan’ı yeni Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in özel olarak istediği dile getiriliyor. ABD'de daha çok bankacılık ve finans kuruluşlarında çalışan Erkan'ın, resmî olarak bir para politikası deneyimi bulunmuyor.

Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü'nden 2001'de mezun olduktan sonra eğitimine Amerika Birleşik Devletleri'nde devam eden Erkan, Princeton Üniversitesi tarihinde doktorayı bir yılda tamamlayan ilk öğrenci oldu.

Çalışma yaşamının başında ABD’deki çok uluslu bir yatırım bankası olan Goldman Sachs’ta 10 yıl geçiren Gaye Erkan, First Republic Bank'ta 2014'te çalışmaya başladı. Hafize Gaye Erkan, burada çalıştığı yaklaşık 8 sene içinde CEO, başkan, yönetim kurulu üyesi, yatırım direktörü, mevduat direktörü ve risk eş direktörü olarak görev yaptı.