COP28 Taraflar Konferansı, sürdürülebilir geleceğe yönelik küresel bir umut penceresi
COP28 iklim zirvesinin resmi olarak başlamasına yalnızca haftalar kaldı. Bu zirvenin güneşi altında yeni adımların atılacağına dair büyük umutlar var.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı COP28, emisyonların azaltılması, kayıp ve hasarın finansmanı ve iklim adaptasyonunun finansmanı gibi temel konularda somut ilerleme kaydedebilir.
Zirve, başlamadan önce bu konulardan biri olan "kayıp ve zararların finansmanı" konusunda olumlu bir gelişme kaydetti. 4 Kasım'da Abu Dabi'de düzenlenen bir toplantıda küresel iklim müzakerecileri, Dünya Bankası'nın dört yıl süreyle geçici olarak yeni bir Kayıp ve Hasar Fonu'na ev sahipliği yapması konusunda anlaştılar.
BAE Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanı ve COP28 Taraflar Konferansı Başkanı Dr. Sultan bin Ahmed Al Jaber, vardıkları sonuçlar "zirve sırasında anlaşmaya varılmasının önünü açtığını" söyledi.
Zirvenin, yoksul ülkelerin, finansman yükünün, ekonomilerini fosil yakıt yakarak inşa eden ve sera gazlarının büyük kısmını çevreye salan zengin ülkelerin omuzlarına düştüğünü açıkça ortaya koyan özel bir dil oluşturma arzusu ışığında gerilimlere sahne olması bekleniyor.
Aktivistler, Abu Dabi'nin ev sahipliği yaptığı toplantının aylarca süren müzakerelerin ardından ortaya çıkan çıkmazı ortadan kaldırdığına ve zirve sırasında anlaşmaya varılmasının önünü açtığına inanıyor.
Kayıp ve zararların finansmanının yanı sıra iklim uyumu ve emisyon azaltım teknolojilerinin finansmanı dosyası da COP28'de bir atılım bekliyor,
Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin 2009 yılında Kopenhag'da verdikleri 100 milyar dolarlık taahhüdü artırmalarını istiyor. Çünkü yenilenebilir enerjiye, altyapı koruma projelerine veya su sorunlarına yatırım yapmak ve iklim eylemiyle mücadele daha fazla para gerektiriyor. Ancak başlangıçta bu miktarı sağlama taahhüdünde bulunmayan gelişmiş ülkeler, şu ana kadar yeni taahhütlerde bulunmayı reddediyor.
COP27 zirvesi bazı ülkelerin iklim uyumunu finanse etmek için bireysel girişimler sunduğuna tanık oldu, ancak bu girişimler COP28 zirvesinde daha fazlasını arayan gelişmekte olan ülkelerin hedeflerini karşılamadı.
COP27 zirvesi sırasında En Az Gelişmiş Ülkeler Fonu (LDCF) ve Özel İklim Değişikliği Fonu (SCCF), Danimarka, Finlandiya, Almanya, İrlanda, Slovenya, İsveç ve İsviçre dahil olmak üzere yedi hükümet tarafından sağlanacak 105,6 milyon dolar değerinde yeni finansman sözü aldı. Ancak bu bireysel girişimler bu hedefi karşılamadı.
COP28 zirvesi, küresel ısınmayı sınırlamaya yönelik bu anlaşmanın hedeflerine ulaşma yönünde kaydedilen toplu küresel ilerlemeyi gözden geçiren ilk küresel değerlendirmeye tanık olacak.
Ortalama sıcaklık artışını 2 santigrat derecenin (3,6 Fahrenheit) altında tutmak için dünyanın önümüzdeki yıllarda sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltması gerekiyor.
Değerlendirme elbette bu dosyada ilerleme olduğunu göstermeyecek ve COP28'deki müzakerecilerin anlaşmanın hedeflerine ulaşmak için gidişatın düzeltilmesini garanti eden yeni taahhütleri onaylamaları gerekecek.
