Yeni İnfaz düzenlemesi netleşti: Kimler yararlanabilecek?

Cezaevlerindeki doluluk nedeniyle hazırlanan yeni infaz paketiyle 50 bin mahkûm tahliye edilecek. İşte kimlerin infaz düzenlemesinden yararlanacağına dair tüm ayrıntılar.
Adalet Bakanlığı ile AK Parti tarafından hazırlanan ve kamuoyunda “İnfaz Paketi” ya da “10. Yargı Paketi” olarak adlandırılan yeni düzenlemede sona gelindi. Bayram öncesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden geçerek yasalaşması planlanan teklif ile yaklaşık 50 bin hükümlünün tahliyesi bekleniyor.
Yeni infaz düzenlemesiyle birlikte, cezaevlerinde üç yıldan az kalan süreyi dışarıda tamamlayabilecek hükümlüler, denetimli serbestlik kapsamında tahliye edilecek. Bu sayı Adalet Bakanlığı kaynaklarına göre 45-50 bin kişi arasında olacak.
Gözlem kurulları karar verecek
Tahliye işlemleri cezaevi gözlem kurulları tarafından değerlendirilecek. Bu kurullar; hükümlünün cezaevindeki davranışlarını, eğitim ve meslek programlarına katılımını, iyi hâl durumunu ve sosyal projelere katkısını dikkate alacak.
Adalet Bakanlığı kaynakları, bu tahliyelerin “otomatik” olmayacağını, kurulların her dosyayı ayrıntılı şekilde inceleyeceğini vurguluyor. Bu nedenle suç işleme eğilimi taşıyan veya gözlem kurulu tarafından “iyi hâlli” bulunmayan hükümlüler kapsam dışında kalacak.
Açık cezaevindekiler tahliye edilecek
Düzenlemeden 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlar nedeniyle ceza alan hükümlüler yararlanabilecek. Bu kişiler, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl daha erken geçebilecek.
Ayrıca hâlihazırda açık cezaevinde bulunan ve kalan cezası üç yıldan az olan hükümlüler doğrudan tahliye edilecek. Denetimli serbestlik kapsamında kalan cezalarını dışarıda tamamlayacaklar.
Hamile, yaşlı ve hasta mahkûmlar için özel infaz
Yeni infaz düzenlemesi, özel durumu olan hükümlüler için de farklı uygulamalar getiriyor. Hamile kadınlar ve 0-6 yaş arası çocuğu bulunan anneler, kalan 5 yıllık cezalarını evde çekebilecek.
Yaşlı, engelli veya ağır hasta olup cezaevi koşullarında hayatını idame ettiremeyecek durumda olanlar ise adli tıp ve cezaevi kurul raporları doğrultusunda kalan 8 ila 10 yıllık cezalarını konutta infaz edebilecek.
Mükerrer suçlarda indirim uygulanacak
Yeni düzenleme, birden fazla basit suç işleyen hükümlüler için de infaz indirimi öngörüyor. Mevcut yasaya göre, “mükerrer suç” işleyen kişiler cezanın tamamını çekmek zorundaydı. Yeni düzenleme ile basit yaralama, hakaret, tehdit gibi suçları tekrarlayan hükümlüler, cezanın dörtte üçünü tamamladıktan sonra şartlı salıverme hükümlerinden yararlanabilecek.
İki yıldan az cezaya da “yatar” geliyor
Kamuoyunda uzun süredir tartışılan “cezasızlık algısı” da pakette ele alındı. Buna göre, iki yıldan az hapis cezası alanlar artık cezaevine girecek. AKP kaynakları, bu kişiler için en az 5 ila 7 gün arası bir infaz süresi getirileceğini belirtti.
Bu düzenleme ile “yatarı olmayan suçlar” nedeniyle verilen cezaların artık tamamen dışarda infaz edilmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Örgüt adına suç işleyenler: AYM kararı sonrası belirsizlik
Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenler” hakkındaki düzenlemeyi iptal etmesinin ardından, bu konuda yeni bir adım atılıp atılmayacağı henüz net değil.
AK Parti kaynakları, düzenlemenin iki kez iptal edildiğini hatırlatarak, yeni bir formül bulunamadığı takdirde bu alanda değişiklik yapılmayabileceğini ifade etti.
Cezaevlerinde kapasite 410 bini aştı
Adalet Bakanlığı verilerine göre, cezaevlerinde halihazırda 410 binin üzerinde mahkûm bulunuyor. Yeni infaz paketiyle bu sayının 50 bine yakın düşmesi ve cezaevi yoğunluğunun bir nebze azaltılması hedefleniyor.