Vatandaşlar borç batağına sürükleniyor! Kredi kartı ve nakit avansta rekor artış
BDDK’nın Eylül 2025 verileri, takipteki alacakların yüzde 91 arttığını ve kredi kartı ile nakit avans kullanımının rekor kırdığını gösteriyor. Karaman kişi başı ödemede ilk sırada yer alırken, Muş en az sorun yaşayan il oldu.
Yüksek faiz ve enflasyon etkisiyle hem dar gelirli hem de işletmeler ayakta kalmak için borca yüklenirken, BDDK verileri borç yükünün çarpıcı biçimde büyüdüğünü ortaya koyuyor. 2025’in 9 aylık döneminde takipteki borçlar yüzde 91 artarken, kredi kartı ve nakit avans kullanımında rekor seviyeler görüldü. Vatandaş ile şirketlerin borçla döndüğü bu dönemde birçok işletme kapanma riskiyle karşı karşıya kalırken, kredi borcunu ödeyemeyenler sınıfında Karaman kişi başına en yüksek tutarla öne çıktı.
Takipteki Alacaklarda Sert Yükseliş
BDDK’nın 9 aylık verilerine göre bankaların takipteki alacak bakiyesi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 91 sıçrayarak 263 milyar 655 milyon TL’den 502 milyar 762 milyon TL’ye çıktı. Buna karşılık toplam nakdi krediler ile nakdi kredilerdeki artış yüzde 42 ile sınırlı kaldı. 2025’in Eylül ayı itibarıyla toplam nakdi krediler 21 trilyon 740 milyar TL, nakdi krediler ise 21 trilyon 237 milyar TL seviyesine ulaştı. Bu tablo, yüksek faiz sarmalında kredi genişlemesinin görece yavaşladığını ancak takip riskinin keskin şekilde büyüdüğünü gösteriyor.
İl Bazında Borç Yükü
2025 yılının 9 ayında Türkiye’nin en borçlu ili Ankara olurken, borcunu ödeyemeyen iller sıralamasında Karaman başı çekti. Karaman’da kişi başı takipteki alacak 13 bin 316 TL oldu. İstanbul 12 bin 903 TL ile ikinci, Muğla 11 bin 462 TL ile üçüncü sırada yer aldı. Gaziantep’te 10 bin 680 TL ile dördüncü, Kocaeli ise 9 bin 989 TL ile beşinci sırada konumlandı. Öte yandan kişi başına kredi miktarında Ankara yine zirvede yer aldı; Ankaralıların kişi başına nakdi kredi tutarı 595 bin 699 TL’ye ulaşırken, İstanbul 582 bin 897 TL, Gaziantep 436 bin 827 TL, Antalya 383 bin 718 TL ve Denizli 343 bin 533 TL ile sıralamayı takip etti.
En Az Sorun Yaşayan İller
Borç ödemede en az sorun yaşayan il Muş oldu. Kişi başı 1.702 TL ile takipteki alacağı en düşük il olan Muş’u 1.865 TL ile Bayburt ve 1.920 TL ile Gümüşhane izledi. Bu görünüm, bölgesel borç dinamiklerinin belirgin biçimde ayrıştığına işaret ederken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görece düşük kredi hacminin takip baskısını sınırladığı bir çerçeve sunuyor.
Kredi Kartı ve Nakit Avansta Rekor
Eylül itibarıyla bankalardan çekilen nakit avans miktarı adeta katlandı. Geçen yıl 360,4 milyar TL olan kredili mevduat hesabı (KMH) bakiyesi yüzde 83 artışla 660,9 milyar TL’ye çıktı. Bireysel kredi kartı borcu ise Eylül ayında yüzde 54,39 artarak 2,5 trilyon TL düzeyine yükseldi. Bu sert artış, yüksek enflasyon ortamında tüketicinin günlük harcamalarını ve nakit akışını büyük ölçüde kredi kartı ve nakit avans ile yönetmek zorunda kaldığını gösteriyor.
BDDK’ya göre takipteki konut kredisi borcu yüzde 58,84 artışla 1 milyar TL eşiğini aşarken, takipteki diğer tüketici kredisi bakiyesi yüzde 116,96 gibi çarpıcı bir oranla 99 milyar TL’yi geride bıraktı. Yüksek faiz koşullarının konut ve tüketici kredileri üzerinde yarattığı geri ödeme baskısı, takipteki alacaklar tarafında belirginleşti.
En Az Kredi Borcu Olan Bölgeler
Kişi başına kredi borcu en düşük bölgeler Doğu ve Güneydoğu Anadolu olarak öne çıktı. En az kredi borcu olan şehir Bingöl oldu; kişi başına nakdi kredi 61 bin 386 TL seviyesinde gerçekleşti. Bingöl’ü 62 bin 973 TL ile Hakkari, 66 bin 224 TL ile Ağrı, 70 bin 167 TL ile Şırnak ve 82 bin 782 TL ile Muş takip etti. Bu dağılım, bölgesel gelir farklılıkları ve krediye erişim imkânlarının borçlanma davranışlarına etkisini açıkça yansıtıyor.
