Uluslararası Adalet Divanı, Sudan ordusunun BAE’ye karşı açtığı davayı reddetti

Uluslararası Adalet Divanı, Sudan ordusunun Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) karşı açtığı davayı usulden reddetti. Mahkeme, BAE aleyhindeki başvurunun yargı yetkisi dışında olduğunu belirterek davayı gündemden düşürdü.
Karar, davanın “hiç açılmamış” sayılması anlamına geliyor.
Sudan’daki askeri yönetim, merkezi olarak belirlediği Kızıldeniz kıyısındaki Port Sudan kentinden yürüttüğü hükümet aracılığıyla, 2023 yılı Haziran ayında Batı Darfur eyaletinin başkenti El-Cuneyne’ye düzenlenen saldırılarda BAE’nin bir tarafı desteklediğini iddia etmişti. Bu saldırılar, 15 Nisan 2023'te patlak veren iç savaşın ikinci ayına denk gelmişti.
O dönem Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes’in yayımladığı açıklamada, söz konusu saldırıların Arap milisler ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) üniforması giyen silahlı kişiler tarafından gerçekleştirildiği ifade edilmişti.
Ancak Port Sudan yönetimi, birçok açık kaynak ve rapor, bu yapının arkasında iktidara yeniden gelmeyi amaçlayan Müslüman Kardeşler yapılanmasının bulunduğunu belirtiyor– BAE’yi HDK’ye destek vermek ve Batı Darfur’da soykırım suçlarına ortak olmakla itham etmişti.
BAE'nin tepkisi: "Uluslararası kurumların suistimali"
Birleşik Arap Emirlikleri adına konuşan Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcı Müsteşar Yardımcısı Reem Ketait, 10 Nisan 2025’te Lahey’deki Barış Sarayı’nda düzenlenen davanın açılış oturumunda, mahkemeden davanın reddedilmesini ve dosyanın tamamen kapatılmasını talep etmişti.
Ketait konuşmasında, Sudan askeri yönetiminin suçlamalarını “en iyi ihtimalle yanıltıcı, en kötü ihtimalle tamamen uydurma” olarak nitelendirmiş, açılan davayı ise “saygın bir uluslararası kurumun açıkça suistimali” şeklinde tanımlamıştı. Ayrıca, başvurunun ne hukuki ne de fiili bir temele dayandığını vurgulamıştı.
BM raporu: Somut kanıt yok, iddialar mesnetsiz
Uluslararası Adalet Divanı’nın kararından sadece birkaç gün önce yayımlanan BM uzman raporu, Sudan’daki sivillere yönelik ciddi ihlalleri bir kez daha gözler önüne sermişti. Raporda; rastgele hava saldırıları, kasıtlı hedef almalar, cinsel şiddet suçları ve insani yardımların bir baskı aracı olarak kullanılması gibi savaş suçları belgelenmişti.
Aynı rapor, Sudan ordusunun BAE’ye yönelik suçlamalarının ise hiçbir somut kanıtla desteklenmediğini, iddiaların taraflı, dayanaksız ve siyasi amaçlı kampanyalara dayandığını ortaya koydu. BM uzmanlarına göre bu iddialar, BAE’nin Sudan halkına yönelik yürüttüğü insani ve diplomatik çabaları karalama amacı taşıyordu.