Ukrayna-Rusya savaşı yeni aşamada, NATO ne yapacak? / Al Ain Türkçe Özel
NATO, yeni bir aşamaya geçen Ukrayna-Rusya savaşında nasıl bir tavır sergileyecek? NATO Genel Sekreteri Mark Rutte Türkiye’de... Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı, NATO’nun atması muhtemel adımları Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi.
NATO’nun yeni genel sekreteri ilk kez Türkiye’ye geliyor. Ziyaretin ana gündemi Rusya-Ukrayna savaşında tırmanan gerilim... ‘Bu gerilim karşısında NATO nasıl bir tavır takınacak?’ sorusunun cevabı, bu ziyaretler ve sonrasında yapılacak zirve ile netleşebilir. Peki NATO’nun tavrı ne olacak, hazırlıklar ne emareler ne yönde? Türkiye’nin Rusya ile ilgili uyarıları dikkate alınacak mı? Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı, bu soruları Al Ain Türkçe için cevapladı...
Celal Kazdağlı’nın Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;
RUTTE’NİN DOSYASINDA NELER VAR?
Mark Rutte’nin Türkiye ziyaretini, zamanlaması ve öncesinde yaptığı görüşmeler açısından bakıldığında nasıl değerlendirirsiniz? Rutte’nin dosyasında neler var?
“NATO’nun yeni seçilen genel sekreterleri göreve gelmeleri sonrası tanışma ziyaretleri yapar. Ancak bu sefer bu ziyaretler çok hızlı ilerliyor. Demek ki tanışmanın ötesine geçen bir aciliyet var. O aciliyet Rusya-Ukrayna savaşındaki son gelişmeler. ABD ve İngiltere'nin Ukrayna’ya uzun menzilli füze izni vermesi ile Ukrayna ilk kez Rusya’nın iç kesimlerine saldırılar gerçekleştirdi. Rusya da cevap verdi ve savaşı bir üst seviyeye taşıyacağını belirtip ‘nükleer silah kullanabilirim’ dedi.
NATO Rusya’nı savaşı bir üst boyuta taşıma tehdit ve kararlılığına karşı nasıl bir yol izleyeceğine karar vermeye çalışıyor. Önümüzdeki günlerde acil bir toplantı yapılacak. Toplantı öncesi Rutte ülkeleri ziyaret ederek nabız yokluyor. Alınacak kararın altyapısını oluşturmaya çalışıyor.
Ben Rutte’nin ziyareti ve NATO’nun hazırlığının, savaşı bir üst boyuta taşımak için değil sonlandırmak amacıyla atılmış bir adım olduğunu düşünüyorum. Türkiye başından beri savaşın sona ermesini isteyen bu konuda arabuluculuk dahil her türlü işbirliğine hazır olduğunu ifade eden bir ülke. O yüzden savaştan yana değil barıştan yana tutum almayı tercih edecektir. Ama bu tedbiri elden bırakma anlamına gelmez.”
TRUMP’IN SAVAŞI BİTİRME VAADİ NE OLACAK?
Burada akıllara ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın savaşı bitirme vaadi akıllara geliyor. Bu vaatle ABD’nin füze izninin çeliştiği yorumları yapılmıştı. Trump Rusya-Ukrayna savaşı konusunda nasıl bir yol izleyecek?
“Donald Trump savaşı sonlandırmayı vaat etti ama burada çok dikkat edilmeyen bir detay bence oldukça önemli. Joe Biden füze iznini vermeden önce Trump ve ekibiyle uzun bir görüşme yaptı. O görüşmenin ardından bu karar geldi. Sonrasında Trump’tan karara yönelik ciddi bir eleştiri gelmedi. Trump’ın bundan sonra atacağı adımlar hepimizi şaşırtabilir.
Burada; ‘ne yapacağını bilen bir NATO, savaşı bitirmek isteyen Trump’ın işini kolaylaştırır mı zorlaştırır mı?’ sorusu gündeme geliyor. Trump’ın savaşı bitirmek için elinde bir kuvvet olması gerekiyor. O kuvvet de NATO’nun kararlılığı olacaktır. Trump Putin’e; ‘savaşı sürdürürsen NATO cevap verecek ve 3. Dünya Savışı çıkacak. Bu hepimizin aleyhine olur. Savaşı iki tarafı da tatmin edecek şekilde bitirelim’ diyecektir.
3. DÜNYA SAVAŞI RİSKİ DEVAM EDİYOR MU?
Rusya-Ukrayna savaşı sona erdirilebilirse 3. Dünya Savaşı riski konusunda yeni bir değerlendirme yapmak gerekir mi? Risk devam ediyor mu?
“Rusya-Ukrayna savaşının en azından dondurulması ve sonlandırılması herkesin lehine olan bir durum. Şunu da unutmayalım ne Ukrayna ne de Rusya savaşacak asker bulamıyor. Ukrayna her yerden savaşçı talep ediyor. Rusya da Kuzey Kore’den 10 bin asker getirtti. Bu aslında toplumların savaştan yana olmadıklarını gösteren en açık örneklerden biri. İsrail’de de bunun bir benzerini yaşadık.
Bir yandan 3. Dünya Savaşı tehlikesi artıyor ama öte yandan başta savaşan ülkelerin halkları olmak üzere, dünyada savaşa karşı bir itiraz sesi de yükseliyor. İnsanlar artık savaşmak istemiyor o yüzden de artık teknoloji savaşları ortaya çıkmaya başladı.”
