Ukrayna barışında süreci kilitleyen 3 kritik madde… ABD’nin iyimserliğini gölgeleyen pürüzler

ABD yönetimi, Ukrayna savaşı için yürütülen müzakerelerde “büyük ilerleme” olduğunu söylese de, Kiev ile Washington arasında özellikle üç kritik başlıkta derin görüş ayrılıkları sürüyor. Bu maddelerin akıbeti, barış görüşmelerinin başarısını belirleyecek.

Ukrayna barışında süreci kilitleyen 3 kritik madde… ABD’nin iyimserliğini gölgeleyen pürüzler

ABD’nin, Şubat 2022’den bu yana devam eden Ukrayna savaşına ilişkin yürütülen çözüm görüşmeleri hakkındaki açıklamaları iyimser bir ton taşısa da, süreçte önemli engeller bulunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, “kalan bazı anlaşmazlıklara rağmen” ekibinin savaşın sona erdirilmesi yönünde “muazzam bir ilerleme” sağladığını söyledi.

Daha önce ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Cenevre’de yapılan temasları “son derece olumlu” olarak nitelemiş, “kalan maddelerin çözülemeyecek nitelikte olmadığı” mesajını vermişti.

Amerikan basınına yansıyan bilgilere göre, Rus yetkililerle görüşen ABD’li bir askerî temsilci, “Ukraynalıların barış anlaşmasını kabul ettiğini”, ancak “çözülmesi gereken bazı küçük detayların bulunduğunu” belirtti.

Trump yönetimi, Ukrayna savaşı için müzakere yoluyla ortak bir Amerikan–Ukrayna–Avrupa pozisyonu oluşturmayı hedefleyen zorlu ve hassas süreci yürütürken bu iyimserliği koruyor. Bu bilgi CNN’in haberinde yer aldı.

Ancak müzakereleri yakından takip eden üst düzey bir Ukraynalı kaynak, CNN’e yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin Ukrayna’dan talepleri ile Kiev’in kabul etmeye hazır olduğu noktalar arasında hâlâ ciddi uçurumlar bulunduğunu söyledi.

Kaynak, ABD’nin 28 maddelik barış planındaki başlıkların büyük kısmında “uzlaşıya” varıldığını doğrulamakla birlikte, bazı küçük pürüzlerin yanı sıra görüşmelerin kaderini belirleyebilecek 3 kritik maddede görüş ayrılıklarının ciddi boyutlarda olduğunu vurguladı.

3 kritik madde

1. Donbas’taki stratejik bölgelerden vazgeçme talebi

İlk anlaşmazlık, Ukrayna’nın Donbas bölgesinde yer alan ve “savunma hattı kuşağı” olarak bilinen, yoğun şekilde tahkim edilmiş stratejik yerleşimlerden vazgeçip vazgeçmeyeceği üzerine yoğunlaşıyor.

Daha önce sunulan bazı ABD önerileri, bu bölgelerin Rus yönetiminde silahsızlandırılmış alanlara dönüştürülmesini içeriyordu.

Ukraynalı kaynak, bu başlıkta “somut ilerleme” kaydedildiğini, ancak teklifin özü veya taslak metin konusunda henüz bir karara varılmadığını belirtti.

“Ukrayna’nın kabul ettiği bir nihai metnin oluştuğunu söylemek büyük bir hata olur.” dedi.

2. Ukrayna ordusunun 600 bin askerle sınırlandırılması önerisi

İkinci tartışmalı başlık, ABD’nin Ukrayna ordusunun personel sayısını 600 bin askerle sınırlama önerisi.

Kaynak, daha yüksek bir rakamın gündeme geldiğini ancak Kiev’in bu tür bir kısıtlamayı kabul etmeden önce metinde daha fazla değişiklik istediğini ifade etti.

3. Ukrayna’nın NATO hedefinden vazgeçmesi talebi

Üçüncü ve son kritik madde, Ukrayna’nın NATO’ya katılma hedefinden vazgeçmesi yönündeki talep.

Kaynak, bu maddenin Kiev tarafından kesinlikle kabul edilemez olduğunu söyledi.

Kaynağa göre böyle bir taviz, “tehlikeli bir emsal” oluşturacak ve Rusya’ya fiilen Batı ittifakı üzerinde veto yetkisi tanıyacak.

CNN’in aktardığına göre, bu üç kritik madde, Moskova’nın savaşın başlaması için uzun süredir öne sürdüğü gerekçelerin başında geliyor. Rusya, barışın sağlanması için bu maddelerin kendi istediği şekilde çözülmesini şart koşuyor.

Öte yandan, bu başlıklar Ukrayna açısından da uzun süredir değişmez “kırmızı çizgiler” olarak görülüyor.