Türkiye COP28’de hangi deklarasyonlara imza attı?
İklim değişikliğiyle mücadelede büyük bir kilometre taşı olarak kabul edilen, tarihi kararların alındığı COP28 sona erdi. Peki Türkiye, hangi deklarasyonlara imza attı? İşte cevabı...
Türkiye, dünyanın en gelişmiş 20 ülkesi (G20) arasında bulunuyor. Aynı zamanda dünyada en çok sera gazı salan 15. Ülke... Aynı zamanda iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölge olarak gösterilen Akdeniz Havzası’nda bulunuyor. Aşırı iklim olaylarından en fazla etkilenen ülkelerden biri olarak kabul ediliyor. Özellikle sel felaketleri ve kuraklık Türkiye’de iklim değişikliğinin en çok görülen etkilerinin başında geliyor.
Özellikle fosil yakıtların kullanımına son verilmesi ve Kayıp ve Hasar fonu ile ilgili kararlarla büyük yankı uyandıran COP28 önceki gün sona ermişti.
Türkiye COP28’in en büyük kazanımlarından biri olan Kayıp Zarar Fonu'ndan yararlanmak istediğini belirtti.
Ayrıca Türkiye, iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini ele alacak sistemler kurma, gıda üretimini ve üreticileri iklim değişikliğinin etkilerine karşı koruma ve iklim stratejilerinin planlanması, finansmanı, uygulanması ve izlenmesinde yerel yönetimlerle ve belediyelerle işbirliği yapma sözü verdi.
Türkiye hangi deklarasyonlara imza attı?
Büyük bir başarıya imza atan COP28'de hazırlanıp Türkiye’nin de imza attığı deklarasyonlar şöyle:
- İklim ve Sağlık Bildirisi: 143 ülke, ilk kez iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini ele alacak sistemler kurmak için söz verdi.
- Sürdürülebilir Tarım, Dirençli Gıda Sistemleri ve İklim Eylemi Bildirisi: 158 ülke, gıda üretimini ve üreticileri iklim değişikliğinin etkilerine karşı korumaya söz verdi.
- İklim Eylemi için Yüksek Hedefli Çok Düzeyli Ortaklıklar Koalisyonu (CHAMP): 65 ülke, iklim stratejilerinin planlanması, finansmanı, uygulanması ve izlenmesinde yerel yönetimlerle ve belediyelerle işbirliği yapılmasını amaçlıyor.
- İklim Kulübü
- Buzul Dostları Grubu
- İklim ve Sağlık Deklarasyonu
- Çimentoda Atılım
- İklim İçin Mangrov İttifakı
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi İklim Değişikliği Çalışmaları koordinatörü Dr. Ümit Şahin, atılan bu imzaların önemli olduğunu ancak Türkiye’nin yenilenebilir enerji sözleşmesine taraf olmamasının ciddi bir eksiklik olduğunu belirtti.
Şahin’in paylaşımı şöyleydi;
Türkiye'nin yer almadığı girişimler ise şöyle:
- Küresel Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Taahhüdü: 130 ülke, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiyi 3'e, enerji verimliliği çalışmalarının hızını 2'ye katlama sözü verdi.
- Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Adil Geçiş ve İklim Eylemi Ortaklığı: 76 ülke, toplumsal cinsiyete duyarlı bir iklim adaleti bildirisi açıkladı.
- İklim, Yardım, Toparlanma ve Barış Bildirisi: 80 ülke, iklim değişikliğine uyumu ve dirençliliği artırmaya yönelik bir işbirliği çağrısı yaptı.
- Küresel Soğutma Taahhüdü: 66 ülke, 2050 yılına kadar tüm sektörlerde soğutma teknolojilerinden kaynaklanan emisyonları 2022 seviyelerine göre küresel olarak en az %68 oranında azaltmayı amaçlıyor.
- Hidrojen Bildirisi: 37 ülke küresel yenilenebilir ve düşük karbonlu hidrojen piyasasının ve sertifikasyon programlarının geliştirilmesini amaçlıyor.
- Küresel İklim Finansmanı Çerçevesine İlişkin Liderler Bildirisi: Küresel finansmanı iddialı bir iklim eylemine uygun hale gelecek şekilde dönüştürmeyi hedefliyor
- Kömür Sonrası Enerji İttifakı (PPCA): 2017'de kurulan ittifaka 7 ülke daha katılarak kömürden çıkma taahhüdü verdi; Polonya, Bulgaristan, Malta ve Romanya ile birlikte Türkiye ittifaka katılmayan 5 Avrupa ülkesinden biri oldu.
- İklim, Doğa ve Toplum Bildirisi: 18 ülke, ulusal iklim, biyoçeşitlilik ve arazi restorasyon plan ve stratejilerinin entegre şekilde planlanması ve uygulanması için ortak çalışma kararını açıkladı.
- Uyum Finansmanı Konusunda Azim Koalisyonu: 13 ülkenin kurduğu koalisyon, uyum finansmanına erişimin kolaylaştırılması ve tüm uyum finansmanı kaynaklarının artırılması konularında birlikte çalışacağını açıkladı.
