Tunus'ta kuraklık krizi.. 2024 bütçesinde önemli faktör
Tunus'ta 6 yıldır devam eden kuraklık, yağışların az olması ve küresel ısınma nedeniyle barajların seviyesinde yüzde 24 oranında azalmaya neden oldu.
Bu Kriz, Tunuslu yetkilileri, Tarım Bakanlığı'nın 2024 yılı bütçe taslağına dahil ettiği projeler kapsamında su sektörüne yönelik yatırım planı geliştirmeye sevk etti.
Tunuslu yetkililerin su sektörüne çözüm bulmak amacıyla başlatacağı yeni projelerde, yeni barajlarlar ve derin kuyuların yapılmasının yanı sıra ülkenin güneydoğusundaki Gabes ve orta doğusundaki Sfax valiliklerinde deniz suyunu arıtma projeleri yer alıyor.
Geçen günlerde Tunus, ciddi kuraklık krizi nedeniyle içme suyunun dağıtılması ve başka amaçlarla kullanılmasının engellenmesi için birkaç ay süren sistemli acil su durumuna girdiğini açıkladı.
Bu duruma geçilmesinden bu yana, su işletme ve dağıtım şirketi, Tunus'un büyük ve kıyı valiliklerinde gece vaktinde su kesintisi yaparken, güney valiliklerinde ise kesinti günlerce devam ediyor.
2024 yılı devlet bütçe taslağının ön versiyonunda, su sektörüne 656 milyon dinar yani yaklaşık 200 milyon dolar tahsis edildiği belirtildi.Bu oran, kuraklık nedeniyle seviyeleri düşen suyun sağlanması amacıyla arıtılmış suyun tarım sektöründe kullanılmasına yönelik programın fiilen başlatılmasını amaçlamaktadır.Anmaya değer ki Tunus barajlarından gelen suyun %80'i ülkenin kuzeyinde bulunmaktadır.
Hükümet, 2024 yılı bütçe taslağına dahil ettiği Tarım Bakanlığı projeleri kapsamında su sektörüne ilişkin detaylı veriler sundu. Bunların arasında kalkınma projelerine yaklaşık 260 milyon dinar (yaklaşık 80 milyon dolar) ve yatırım projelerinin uygulanmasına devam etmek için yaklaşık 120 milyon dolara denk gelen 397 milyon dinar tahsisi de yer alıyor.
Tunus, Gabes Valiliği'ndeki deniz suyunu arıtma tesisinin, günde 50.000 metreküp sağlayacak ilk bölümünü ve Sfax Valiliği'ndekinden günde 100.000 metreküp sağlayacak ilk bölümünü de tamamlamayı hedef ediyor.
Su projeleri listesinde, su sistemlerinin bakımı, 277 milyon dinar maliyetle “Mallak Al-Alavi” baraj projesinin sürdürülmesi ve “Buhartma” barajı rezervuarının kapasitesinin arttırılması yer alıyor.
Bu planlar, Tunus'un baraj su rezervlerinde son üç yılda ortalama 763 milyon metreküp olan rezervlerin 553 milyon metreküp seviyesine düştüğü bir döneme denk geliyor.
İlgili bağlamda Tarım Bakanlığı Ofisi Müdürü Abdul Rauf Al-Ajaimi, Bakanlığın su israfını azaltmaya yönelik bir strateji uygulamaya çalıştığını doğruladı.
Al-Ain News'e yaptığı açıklamalarda Al-Ajaimi, Bakanlığın tüm vatandaşlara ve sektörlere su sağlamak için çalıştığını belirterek kullanılmış ve arıtılmış suyun farklı yollarla daha fazla kullanılmasına doğru ilerlediğini söyledi.
Al-Ajaimi, mahsullere su aktarımının organize bir şekilde yapıldığını söyleyerek, çiftçilerin su tasarrufu sağlayan ekipman satın almasına yardımcı olmak için hibeler verildiğini ve bu hibelerin ekipman fiyatının yüzde 30 ila 50'si arasında değiştiğini vurguladı.
Ayrıca Al-Ajaimi, tüm tarım ve sanayi sektörlerindeki vatandaşlara ve işçilere su tüketimini rasyonelleştirmeye çağrıda bulundu.
Bakanlığın, tarımsal üretime yönelik su miktarını yüzde 80'den yüzde 70'e düşürmek, kalan yüzde 30'u ise içme suyu, sanayi ve turizme tahsis etmek için çalıştığı ifade edildi.
Tunus'ta konut sektörü yıllık olarak mevcut suyun yaklaşık yüzde 14'ünü tüketirken, tarım sektörü ise kaynakların yaklaşık yüzde 80'ini tüketiyor.Tunus yaklaşık 5 yıldır iklim değişikliğinin etkisiyle su kaynaklarında kıtlık yaşıyor.
Tunus, iklim değişikliğinin olumsuz yansımalarından etkilenen Afrika ülkelerinden biri olarak kabul edilirken stratejik araştırmalar, iklim değişikliğinin su kıtlığını önemli ölçüde artıracağını ve çevre ve tarım sistemlerine zarar vereceğini gösteriyor.
