Ticaret Bakanı Bolat, Al-Ain Türkçe'ye Türkiye'nin ticaret durumunu ve Rusya-Ukrayna krizinin etkilerini anlattı
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin ticaret dengesi, Rusya-Ukrayna krizin ekonomik etkileri ve güncel ihracat-ithalat verileri hakkında açıklamalarda bulundu.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin mevcut ticaret dengesi açığı, güncel ihracat-ithalat verileri ve Rusya-Ukrayna krizin etkileri üzerine Ali Ain Türkçe'ye verdiği röportajda detaylı açıklamalarda bulundu.
Bakan Bolat, Rusya-Ukrayna krizinin Türkiye üzerindeki etkilerini turizm ve müteahhitlik sektörlerinde hissedildiğini belirtti. Bolat, Türkiye'nin bu iki ülkeyle yıllık milyarlarca dolarlık ticaret yaptığını ve kriz nedeniyle bu sektörlerde ciddi kayıplar yaşandığına dikkat çekerek, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışların ekonomiyi olumsuz etkilediğini ifade etti.
Karadeniz bölgesinde geçen yıl imzalanan tahıl girişimi anlaşmasının önemine değinen Bolat, anlaşmanın yenilenmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın diplomatik girişimlerde bulunduğunu hatırlattı. Ticaret Bakanı, Rusya'nın yeni anlaşmaya katılmayacağını deklare ettiğini ve bu durumun gıda fiyatları üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini vurguladı.
Ömer Bolat, 2023 yılında küresel ticaretin yavaşladığına ve bu durumun Türkiye'nin ihracat hedeflerini etkilediğine işaret etti. Bolat, geçen yıl 254 milyar dolar olan ihracat hedefinin, bu yıl 255 milyar dolara çıkartılmak istendiğini belirtti. Ancak yaşanan deprem felaketi nedeniyle bu hedefin zorlandığını, depremin ihracata olan maliyetinin 5.8 milyar dolar olduğunu açıkladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Al Ain Türkçe'den Halit Ziya Alptekin'in sorularını yanıtladı.
Rusya-Ukrayna krizin Türkiye'nin dış ticareti ve stratejik sektörlerine olabilecek etkileri nelerdir? İstanbul'a ilk Ukrayna buğday gemisinin varmasının ardından, uluslararası tahıl anlaşmasının yenilenmesine yönelik hangi girişimler gerçekleştiriliyor ve süreç hangi aşamadadır?
Bu savaş ortaya çıkmadan önce Rusya ve Ukrayna türkiye'nin ticaretinde çok önemli ülkelerde özellikle müteahhitlik hizmetleri açısından orada 10 milyarlarca dolarlık projeler tamamladık Rusya'da 100 milyar dolarlık proje tamamlamıştık ve Rusya'dan aşağı yukarı ortalama 4 ile 5 Mmiyon arası yılda turist geliyordu. Ukrayna'dan da 2 milyona yakın turist geliyordu Türkiye'ye güney kıyılarımıza…
Bu savaşta tabii bu anlamda ekonomik ilişkilerimizi olumsuz etkiledi. Turizm açısından bir olumsuzluk getirdi ve de müteahhitlik hizmetleri açısından ciddi bir olumsuzluk getirdi kısa vadede.
Enerji fiyatlarının 2022’de dört-beş kat artması, gıda fiyatlarının artması anlamında da olumsuzluklar getirdi. Bu savaşın bir an önce adil ve barışçı bir şekilde sona ermesi ve bir barış anlaşmasıyla sonlandırılması için Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan çok büyük bir gayretle temaslarını sürdürüyor.
Bu çabalarının sonucu olarak dünyada gıda arz yeterliliği ve gıda fiyatlarının daha fazla yükselmemesi anlamına büyük bir başarı sağlanarak geçen yıl Temmuz ayı sonunda Karadeniz tahıl girişimi anlaşması imzalanmıştı. Yaklaşık bine yakın gemi 33 buçuk milyon ton tahılı Ukrayna limanlarından dünyaya taşıdılar. Bunun da yüzde 44’ü, Avrupa ülkelerine gitmiş, yüzde 15’ii Afrika ülkelerine gitmiş. Sonuçta hem gıda fiyatlarının yükselmemesi adına hem de dünyada gıda arzınından dolayı açlık veya yokluklar çekilmemesi adına bu büyük bir başarıydı.
Rusya, anlaşmanın imzalandığı tarihte bir yıl sonra anlaşma süresi sona erdi diye bu yeni tahıl girişiminde olmadığını deklare etti. Aradan aşağı yukarı 2 ay geçti. Cumhurbaşkanımız hem Ukrayna hem Rusya tarafıyla hem Birleşmiş Milletler tarafıyla yoğun diplomatik girişimleri sürdürüyor. Bu anlaşmanın yenilenmesini biz Türkiye olarak istiyoruz, bekliyoruz. Dünya da açlık krizi olmaması adına dünyada gıda fiyatlarının yükselmemesi adına Karadeniz tahıl girişimi anlaşmasının yenilenmesi büyük bir önem taşıyor.
Türkiye'nin mevcut ticaret dengesi açığı çerçevesinde güncel ihracat-ithalat verileri nelerdir?
Şimdi 2023 yılı dünyada üretim anlamında durgun bir yıl; Avrupa Birliği'nin büyüme oranı yüzde sıfır ile bir arasında gerçekleşecek rakamlardan bu anlaşılıyor. ABD'nin ki de yüzde1 ile 2 arasında gerçekleşmesi bekleniyor.
Dünya ticaretinde bir yavaşlama var; hem de ciddi bir yavaşlama. Dünya ticaretinin yıllık ortalama büyümesi yüzde yüzde 4,0 yüzde 5 iken, bu yıl yüzde 2 civarında kalabilir. Dünyada emtia fiyatlarının bazılarında önemli düşüşler oldu, gıda fiyatlarının da önemli düşüşler oldu ve bu ortamda Türkiye olarak en azından geçen yılki ihracat seviyemizi yakalamayı hedefledik. Geçen yıl 254 milyar dolardı. Biz de bu yıl 255 milyar doları yakalamak hedefindeyiz. Bu önemli bir başarı olacak. Şundan dolayı hem küresel ticaret durgunlaştı ve dünyada çeşitli ticaret engelleri ortaya çıkarıyo bazı ülkeler…
Üçüncü bir neden olarak da biz 6 Şubat'ta bu yıl korkunç bir deprem felaketi yaşadık. 11 vilayetimizi etkiledi. Buralar önemli tarımsal ve sanayi üretimi alanlarıydı.
Şu ana kadar 7 ayda bu deprem felaketinin ihracatımıza çıkardığı maliyet 5. 8 milyar dolarlık bir kayıp. Bu yıl sonuna kadar 7 buçuk 8 milyar dolara ulaşabilir. Yani deprem felaketi olmasaydı biz en azından yüzde 7 civarında yüzde 8 civarında bir ihracat artışına da sahip olabilirdik. Ama artık fazlasöyleyecek bir şey yok. Önemli olan yaralarımızı sarıp yine ayağa kalkıp üretim, büyüme, ihracat artışı, istihdam artışı noktasında gayretlerimizi maksimuma çıkarıp başarı elde etmektir.
