“Tahıl anlaşmasının sonlandırılması fiyatları yükseltebilir, Türkiye de etkilenecek” Al Ain Türkçe Özel
Emtia ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, tahıl anlaşmasının sonlandırılmasının ihracat üzerindeki etkisine ilişkin yaptığı değerlendirmede “Fiyatların yükselmesine sebep olabilir. Türkiye de bu durumdan etkilenecek” dedi.
Geçtiğimiz yıl Rusya-Ukrayna savaşının küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için Birleşmiş Milletler, Rusya, Türkiye ve Ukrayna tarafından 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da düzenlenen törenle imzalanan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması, 17 Temmuz 2023 itibarıyla sonlandı.
Anlaşmanın sonlanmasıyla buğday fiyatları yükselişe geçti. İyi bir sezon geçiren Türkiye'deki üreticiler ise fiyat artışından memnunken iç piyasada sıkıntı beklemeyen üreticiler, un ihracatında ise rekor bekliyor.
Emtia ve Para Politikaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, anlaşmanın sonlandırılmasının fiyatlar ve Türkiye üzerindeki etkisini, yaşanabilecek değişimlere ilişkin değerlendirmelerini Al Ain Türkçe ile paylaştı.
Tahıl ihracatının durdurulmasını sürdürülebilir görmediğini söyleyen Yıldırımtürk, Rusya’nın bu durumu bir pazarlık unsuru olarak kullanmak istediğini belirtti.
“RUSYA ŞARTLAR ORTAYA KOYABİLİR”
Gerekçesini “Çünkü bir taraftan tahıl daha fazla ambarlarda durursa bozulabilir ayrıca Rusya’nın bütçe dengesi açısından da önemli” ifadeleriyle açıklayan Yıldırımtürk, “Buğday ihracatından çekilme durumu bir miktar sürdürülebilir ama anlaşma sağlanacağını düşünüyorum. Burada şartlar ortaya koyulabilir. Bundan önceki tahıl ihracatında gelişmekte olan ülkelere daha çok tahıl verildiği, daha az gelişmiş ülkelere ise daha az tahıl verildiği yönünde Rusya’nın şikayetleri var. Rusya bunu bir çerçeveye oturtmak istiyor, bununla ilgili bir anlaşma yapmak istiyor. Bu sayede Ukrayna da tahıl ihracatı yapacak. Geçtiğimiz dönemdeki olumsuzlukların da önüne geçmek istiyorlar” diye konuştu.
“TÜRKİYE AVANTAJLI DURUMDA AMA SADECE KENDİ ÜRETİMİ YETMİYOR”
Anlaşmanın ekonomik etkilerine de değinen Yıldırımtürk, şunları kaydetti:
“Tahıl ihracatının yapılmaması tahıl fiyatını ve tahılla ilgili türev ürünlerin fiyatının yükselmesinde etkili olacaktır. Bu bakımdan Türkiye burada avantajlı durumda ama sadece Türkiye’nin kendi ürettiği tahıl yeterli olmuyor. Dünyada fiyatların yükselmesi içerdeki avantajı dezavantaja da dönüştürebilir. Biz un ihracatında dünyada birinci sıradayız. Kendi ürettiğimiz tahılın una çevrilerek ihraç edilmesi avantaj sağlayacaktır ama sadece Türkiye’nin ürettiği tahıl yeterli olmuyor. İhracat yapması gerekiyor. İhracatının bir miktar fiyat olarak yükselmesine sebep olacaktır. Dolayısıyla avantajlar kadar dezavantajlarla da karşılaşabiliriz. Tahıl ihracatının çok sürdürülebilir olduğu kanaatinde değilim. Ekmek fiyatlarının yükselmesi konusunda çeşitli fiyatlar dillendiriliyor.
“CUMHURBAŞKANI DİYALOGLARINI SÜRDÜRECEKTİR”
Enflasyonla birlikte diğer girdi maliyetlerini de eklediğimizde unlu mamullerin fiyatlarının yükselmesi söz konusu olabilir. Bir taraftan avantajlı gibi gözükürken Rusya’nın tahıl ihracatını durdurması dezavantaj içeren bir durum olabilir. Sayın Cumhurbaşkanı taraflarla tahıl ihracatının gerçekleştirilmesi konusunda diyaloglarını sürdürecektir diye düşünüyorum. Önemli bir konu olduğunu ve bizim de bunu yakından takip izleyeceğimizi düşünüyorum”
