Son 10 yılda asgari ücrete ne kadar zam yapıldı? Asgari ücretin alım gücü yıldan yıla nasıl değişti?
2022 yılını tamamlarken, yıllar içerisinde açıklanan asgari ücret rakamlarını inceleyelim. Son 10 yılda asgari ücrete ne kadar zam yapıldı, asgari ücretin alım gücü yıldan yıla nasıl değişti sorularını rakamlarla irdeleyelim.
Emekçilerin yaşadığı iktisadi kriz, 2022 yılında derinleşmeye devam etti. 2021 yılında, “‘İğneden ipliğe zam’ deyimi gerçek oldu. Yıl içinde enflasyon TÜİK’e göre yüzde 85’i, ENAG’a göre yüzde 186’yı aştı.
ASGARİ ÜCRETLİ YILIN 11 AYINDA AÇLIK SINIRININ ALTINDA!
Türkiye’de asgari ücretlilerin 2022 yılı başında aldığı 4 bin 250 liralık asgari ücret, yılın ikinci ayında açlık sınırının altında kaldı. Açlık sınırı 4 bin 552 lira ile 2022 yılı şubat ayında geçerli asgari ücretinin 300 TL üzerine çıktı. İktidar temmuz ayında ise asgari ücrete zam yaparak asgari ücreti 5 bin 500 liraya yükseltti. Türk-İş verilerine göre temmuzda açlık sınırı 6 bin 840 lira olarak hesaplandı ve yeni asgari ücretin 1340 TL üzerine çıktı. Yılsonunda açlık sınırı asgari ücreti tam 2 bin 285 lira aştı. Asgari ücretli şubat, mart, nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım, aralık aylarında açlık sınırının altında bir ücretle yaşam mücadelesini sürdürdü.
2023 yılı için belirlenen asgari ücret 8 bin 500 TL ile beklentilerin altında kaldı. Peki, asgari ücretteki artış tek başına alım gücünün de artması anlamına geliyor mu? Yüksek enflasyon yarattığı koşullar değişmediği sürece, asgari ücret ve maaşlarda yapılacak iyileştirmenin orta ve uzun vadede alım gücünü artırmayacağı ve çözüm olamayacağını söyleyebiliriz. Öte yandan yüksek enflasyon koşulları devam ettiği sürece, asgari ücrette ve çalışanların maaşlarındaki artış, ürünlere yapılacak olası zamlar için bir fırsat olarak değerlendirilecektir.
2023 yılında 8 bin 506 lira olarak belirlenen asgari ücrette yeni rakam, Çalışma Bakan’ı Vedat Bilgin’in açıklamasına göre, Cumhuriyet tarihinin hem TL hem de dolar bazındaki en yüksek asgari ücreti olarak rekor kırdı.
Yeni rakam ile ilgili bir paylaşım yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 2002 yılından bu yana uygulanan asgari ücret ve dolar karşılığı tablosunu paylaştı.
2023 YILI ASGARİ ÜCRET TUTARI, HEM LİRA HEM DE DOLAR BAZINDA EN YÜKSEK RAKAM
Bilgin, 2023 yılı asgari ücret tutarının, hem lira hem de dolar bazında Cumhuriyet tarihinin en yükseği olduğunu bildirdi.
2002 YILINDAN BU YANA UYGULANAN ASGARİ ÜCRET VE DOLAR KARŞILIĞI TABLOSU
Bilgin, sosyal medya hesabından "Cumhuriyet tarihinin hem TL hem de dolar bazındaki en yüksek asgari ücreti hayırlı olsun." mesajıyla 2002 yılından bu yana uygulanan asgari ücret ve dolar karşılığının yer aldığı tabloyu paylaştı.
2002'DE ASGARİ ÜCRET 126 DOLAR
Tabloya göre, 2002'de 184 lira olan asgari ücret 126 dolara, 2003'te 225 lira olan asgari ücret 135 dolara, 2004'te 318 lira olan asgari ücret 218 dolara karşılık gelirken, 2005'te 350 lira olan asgari ücretin dolar karşılığı 257, 2006 yılında 380 lira olan asgari ücretin dolar karşılığı 281, 2007 yılında 419 lira olan asgari ücretin dolar karşılığı ise 295 dolar olarak kayıtlara geçti.
2008 yılında 503 lira olarak uygulanan asgari ücret 429 dolara, 2009 yılında 546 lira olan asgari ücret 344 dolara karşılık gelirken 2010 yılında asgari ücret 599 liraya, dolar karşılığı 404'e yükseldi.
2010 yılından sonra ise asgari ücret ve dolar cinsinden karşılığı tablosu şu şekilde oluştu:
- 2011 yılında asgari ücret 658 lira, dolar karşılığı 427
- 2012 yılında asgari ücret 739 lira, dolar karşılığı 386
- 2013 yılında asgari ücret 803 lira, dolar karşılığı 451
- 2014 yılında asgari ücret 891 lira, dolar karşılığı 414
- 2015 yılında asgari ücret 1000 lira, dolar karşılığı 426
- 2016 yılında asgari ücret 1300 lira, dolar karşılığı 441
- 2017 yılında asgari ücret 1404 lira dolar karşılığı 397
- 2018 yılında asgari ücret 1603 lira, dolar karşılığı 422
- 2019 yılında asgari ücret 2 bin 20 lira, dolar karşılığı 378
- 2020 yılında asgari ücret 2 bin 324 lira, dolar karşılığı 390
- 2021 yılında asgari ücret 2 bin 825 lira, dolar karşılığı 383
- 2022 yılının ilk 6 ayında asgari ücret 4 bin 253 lira, dolar karşılığı 316
- 2022 yılının ikinci 6 ayında asgari ücret 5 bin 500 lira, dolar karşılığı 329
2023 YILINDA ASGARİ ÜCRET MİKTARI 455 DOLAR
Bakan Bilgin tarafından paylaşılan tabloda, 2023 yılında 8 bin 506 lira olan asgari ücret miktarı 455 dolara tekabül ediyor.
Ancak bu tabloda vatandaşın cüzdanındaki parayı yutan enflasyon canavarında bahsedilmedi.
ENFLASYON VE ASGARİ ÜCRET
“Asgari ücret yüksek açıklanırsa enflasyonun altında iyice eziliriz” diyen de vardı “Geçinemiyorum bu parayla” diyen de… Bu yüzde 54,66’lık zam oranının hayatı nasıl etkileyebileceğini anlamak için açıklanan enflasyon oranlarına ve dövizde yükselişi de göz önünde bulundurmak gerekiyor.
Asgari ücretin enflasyon karşısındaki durumuna bakıldığında 2003, 2009, 2012 ve 2017 yıllarında asgari ücrette gerçekleşen yıllık artışın, bir önceki yılın aralık ayı enflasyon oranının altında kaldığı görülüyor. Bununla birlikte, asgari ücrete yapılan oransal olarak en yüksek zamlar 2004, 2016, 2019, 2021 ve 2022 yıllarında gerçekleştirilmiş.
Yüksek enflasyonun yarattığı krizden elbette herkesin payına bir parça düşüyor… Öyle ki günlük alışverişimizden bir kısmı artık lükslere dönüşüyor hane içerisine giren ürünlerin çeşidi de miktarı da azalıyor. Özetle 2022’nin sonuna geldiğimiz bu günlerde yoksullaşarak eşitleniyoruz.