Şeyh Mohammed Bin Zayed’in Türkiye Ziyareti… İki Ülke Arasındaki İlişkilerde Niteliksel Bir Sıçrama
Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Şeyh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan’ın bugün Türkiye’ye gerçekleştireceği resmî devlet ziyareti, iki ülke arasındaki ilişkilerde yaşanan niteliksel sıçramanın bir doruk noktası olacak.
Ziyareti kapsamında Şeyh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelerek, iki ülkenin kalkınma önceliklerine hizmet edecek ortak işbirliği ve çeşitli alanlardaki ilişkiler ile bölgesel ve uluslararası ortak ilgi konularını ele alacak.
Ziyaret kapsamında gerçekleşecek görüşmeler, liderler arasında bu ay içinde yapılan telefon görüşmeleri (13 Temmuz) ve geçen ay (17 Haziran) yapılan telefon görüşmesinden sonra, bir ay içinde üçüncü temas olacak. Bu görüşmelerde iki ülke arasındaki kalkınma ve ilerlemeyi teşvik eden işbirliği alanları ele alınmıştı.
Liderler, bölgede barış ve istikrarı sağlama çabalarını destekleme konusundaki ortak isteklerini vurgulamıştı.
Bu ziyaret, aynı zamanda son sekiz ayda iki lider arasında gerçekleşecek ikinci yüz yüze görüşme olacak. Önceki görüşme Kasım ayında Azerbaycan’da düzenlenen BM İklim Değişikliği Konferansı (COP29) kapsamında gerçekleşmişti. O görüşmede de yenilenebilir enerji, sürdürülebilirlik ve iklim çalışmaları dâhil olmak üzere birçok alan ele alınmıştı.
Sürekli devam eden bu temaslar, iki liderin ikili ilişkilerin tüm yönlerini sürekli olarak geliştirme ve dünya güvenliğine katkı sağlama konusundaki ortak kararlılığını yansıtıyor.
Karşılıklı Takdir
Bu ziyaret, Şeyh Mohammed Bin Zayed’in son dört yıl içinde Türkiye’ye gerçekleştirdiği üçüncü ziyaret olacak. Önceki ziyaretler 10 Haziran 2023 ve 24 Kasım 2021 tarihlerinde gerçekleşmişti. 2021’deki ziyaret, iki ülke ilişkilerinde tarihi bir dönüm noktasıydı.
Aynı dönemde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da BAE’ye beş ziyaret gerçekleştirdi. Son ziyareti Şubat 2024’te oldu ve Türkiye, Dünya Hükümetler Zirvesi 2024’te “onur konuğu” olarak katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’yi zirveye onur konuğu olarak davet ettiği için BAE’ye teşekkürlerini sunarken; Şeyh Mohammed Bin Zayed, bu ziyarette Türkiye-BAE ilişkilerinin yatırım, ticaret, enerji, teknoloji ve sürdürülebilir kalkınma alanlarında büyük bir ilerleme kaydettiğini ve bu gelişmeleri daha parlak bir geleceğe taşımak istediklerini vurguladı.
Erdoğan’ın önceki dört ziyareti sırasıyla Kasım 2023, Temmuz 2023, Şubat 2022 ve Mayıs 2022 tarihlerinde gerçekleşti.
BAE’nin 2023 yılında yaşanan büyük depremler sonrası Türkiye’ye gönderdiği 10.030 tonluk yardım çerçevesinde “El Fares Al Shamh 2” operasyonu için, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından BAE Ankara Büyükelçiliği'ne bir onur madalyası verildi.
Verimli Sonuçlar
Bu zirveler ve görüşmeler, iki ülke arasında şu önemli sonuçları doğurdu:
• Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması imzalandı ve 2023 Eylül ayında yürürlüğe girdi. Bu anlaşma, iki ülke ilişkilerinin ulaştığı gelişmiş düzeyi simgeliyor.
• BAE-Türkiye Yüksek Stratejik Komite kurulması için ortak bildiri yayımlandı.
• 50,7 milyar dolarlık 15 mutabakat zaptı ve anlaşma imzalandı. Bu anlaşmalar, stratejik ortaklık alanlarını çeşitlendirmeyi ve ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi hedefliyor.
• Şeyh Mohammed Bin Zayed, Erdoğan’a BAE’nin en yüksek devlet nişanı olan Zayed Nişanını takdim etti.
• Erdoğan, buna karşılık olarak Şeyh Mohammed Bin Zayed’e yerli üretim Türk elektrikli otomobili TOGG hediye etti.
• Görüşmelerde ticaret, teknoloji, enerji, gıda güvenliği gibi birçok alandaki iş birliği alanları ele alındı.
• Şeyh Mohammed Bin Zayed, Türkiye’yi BAE için stratejik bir ortak olarak tanımladı.
• Erdoğan da, iki ülke ilişkilerinin büyük bir gelişme gösterdiğini belirterek, ticaret hacmini daha yüksek seviyelere çıkarma kararlılığını ifade etti.
Tarihi Ziyaretler ve Dönüm Noktaları
En dikkat çeken ziyaretlerden biri, 24 Kasım 2021’de Şeyh Mohammed Bin Zayed’in Türkiye ziyaretiydi. Bu ziyaret sırasında:
• 12 anlaşma ve mutabakat zaptı imzalandı.
• 10 milyar dolarlık yatırım fonu oluşturulacağı açıklandı.
Sadece üç ay sonra, Erdoğan Şubat 2022’de dokuz yıl aradan sonra ilk kez BAE’yi ziyaret etti. Bu ziyaret sırasında:
• 13 mutabakat zaptı ve anlaşma imzalandı.
• İş birliği sağlık, tarım, ulaşım, ileri sanayi, iklim çalışmaları, kültür ve gençlik gibi çok sayıda alanı kapsadı.
Bu karşılıklı ziyaretler, iki ülke arasında yeni bir sayfa açarak bölgesel güvenliğe ve ekonomik kalkınmaya önemli katkı sağladı.Ardından gelen sürekli temaslar ve anlaşmalar, ilişkileri daha da derinleştirdi.Bugünkü zirve ise bu ilerlemelerin bir taçlanması niteliğinde olacak.
Yeni Bir Dönemin Başlangıcı
Bugün gerçekleşecek olan görüşme, iki ülke arasında stratejik ortaklığı daha da ileriye taşıyacak, daha parlak bir gelecek için temeller atılacak.
BAE Devlet Başkanı’nın Türkiye’ye gerçekleştirdiği bu "devlet ziyareti", iki ülke ilişkileri açısından en yüksek protokol seviyesindeki resmi ziyaret olup özel tören ve protokollerle yürütülür. Bu da, Şeyh Mohammed Bin Zayed’in ve BAE’nin Türkiye nezdindeki önemini açıkça ortaya koymaktadır.
Bu ziyaret aynı zamanda, Türkiye’de 6 Şubat 2023’teki büyük depremin ikinci yıldönümünde düzenlenen “Birleşiyoruz” programında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BAE’ye verdiği onur nişanının ardından gerçekleşiyor. BAE, o felaketin ardından Türkiye’ye ilk yardım gönderen ülkelerden biri olmuştu.
