Savaş Ekonomiyi Felç Etti: Döviz ve Altın Piyasası Durma Noktasında

İsrail saldırıları sonrası İran ekonomisi büyük bir krizle karşı karşıya kaldı. Para birimi yüzde 18 değer kaybederken, borsa kapatıldı ve piyasalar neredeyse tamamen durdu.

İsrail’in saldırılarıyla birlikte İran’da ekonomik kriz derinleşti. Ülkede döviz ve altın piyasaları işlem yapamaz hale gelirken, İran Merkez Bankası sermaye kaçışını önlemek için ciddi önlemler aldı. Özellikle Tahran’da döviz ve altın işlemleri durdu, hükümet ise döviz kuru verilerinin paylaşıldığı siteleri erişime kapattı. Kapalıçarşı esnafı ve büyük yatırımcılar, belirsizlik nedeniyle beklemede kaldı.

Merkez Bankası’ndan Sert Önlemler ve Kripto Kısıtlamaları

İran Merkez Bankası, sermaye çıkışını engellemek amacıyla hem mevduat hem de dijital para işlemlerine ciddi kısıtlamalar getirdi. Özellikle Tether (USDT) gibi kripto para işlemleri tamamen durdurulurken, döviz ödeme altyapıları da sekteye uğradı. Bir Merkez Bankası yetkilisi, "Sıradan vatandaş 10 Tether bile alamazken, bazı seçili şirketler ve borsalar, etkili isimler adına milyarlarca Tümen değerinde kripto para satın alıyor," açıklamasında bulundu.

Dolar kuru ise saldırıların ilk saatlerinde yüzde 18’in üzerinde artış göstererek kısa süreliğine 98 bin Tümene ulaştı, ardından 96 bin Tümene geriledi. Ekonomist Borzou Haghshenas, "Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları normalde dolar talebinin düşük olduğu dönemlerdir. Ama tansiyon yükselir ve anlaşma umudu kalmazsa, dolar talebi artar. Bu durumda Merkez Bankası’nın piyasaya müdahale imkânı kalmayabilir. Ne yazık ki kur 100 bin Tümen seviyesinin üzerine çıkabilir," ifadelerini kullandı.

Borsa ve Akaryakıt Krizi Büyüyor

Altın piyasası da durma noktasına gelirken, işlem sayısı tarihi seviyede düştü ve İran Merkez Bankası çevrim içi altın platformlarına yatırımları geçici olarak durdurdu. Tahran borsası ise resmen kapatıldı ve birkaç gün daha kapalı kalması bekleniyor. Yetkililer, borsanın yeniden açılmasının panik ve kitlesel satışlara yol açabileceğini belirtiyor.

Akaryakıt dağıtımı da ciddi şekilde aksadı. İsrail’in petrol depolarına yönelik saldırıları sonrası ülkede akaryakıt limiti şehirden şehre değişirken, istasyonlarda uzun kuyruklar oluştu ve yeni kurallara göre kartların tekrar kullanımı için 5 saat bekleme süresi getirildi. Güvenlik güçleri olası protestoları önlemek için istasyonlarda konuşlandırıldı.

Hürmüz Boğazı ve Küresel Petrol Piyasası İçin Alarm

İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi ve Bab el-Mandeb’de artan gerginlik, dünya petrol ticareti için de ciddi risk oluşturuyor. Hürmüz Boğazı’nın kapanması durumunda, petrol fiyatlarının 150 doların üzerine çıkabileceği öngörülüyor.