Resmen açıklandı: Türkiye-Irak petrol boru hattı anlaşması sona eriyor
1973’te imzalanan Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026’da sona erecek. Karar Resmî Gazete’de yayımlandı.
Türkiye ile Irak arasında 1973 yılında imzalanan ve yarım asırdan fazladır sürdürülen ham petrol boru hattı anlaşması, 27 Temmuz 2026 tarihi itibarıyla sona erecek. Karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla bugün Resmî Gazete’de yayımlandı.
52 yıllık stratejik iş birliği sona eriyor
İlk olarak 27 Ağustos 1973’te imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 1975’te yürürlüğe girdi. Bu anlaşma zamanla 1976, 1981, 1986 ve 2011 yıllarında yapılan ek protokoller ve mutabakatlarla genişletildi. Anlaşma çerçevesinde hattın ilk fazı 1976 yılında faaliyete geçti ve o tarihten bu yana milyonlarca varil ham petrol Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki Ceyhan terminaline taşındı.
En son 2010 yılında 15 yıllığına uzatılan anlaşmanın süresi, 27 Temmuz 2026’da dolacak. Bu tarihten itibaren hem ana anlaşma hem de ona bağlı tüm protokoller ve tadil metinleri yürürlükten kalkacak.
Enerji diplomasisinde yeni dönem
Türkiye-Irak enerji hattı, iki ülke ilişkilerinde yıllar boyunca kritik bir rol üstlendi. Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı üzerinden Irak’ın kuzeyinden gelen petrol, Türkiye üzerinden dünya pazarlarına ulaştırıldı. Bu hat, Türkiye için jeostratejik değer taşırken, Irak açısından dış ticaret ve döviz girdisi bakımından büyük önem arz ediyordu.
Akdeniz’e uzanan petrol koridoru
Başlangıçta yalnızca Kerkük-Yumurtalık hattını kapsayan iş birliği, zamanla Irak Kuzey Bölgesi’nden gelen petrolü de içerecek şekilde genişletildi. Bu genişleme, Türkiye’yi Orta Doğu’daki enerji kaynaklarının Avrupa’ya açılan kilit kapılarından biri haline getirdi.
Resmi gazetede yayımlanan bildirim şu şekilde;
Türkiye-Irak enerji iş birliğinde sona doğru
1973’te temelleri atılan Türkiye-Irak boru hattı iş birliği, Irak’ın kuzeyindeki zengin petrol kaynaklarının Akdeniz’e ve oradan dünya pazarlarına taşınmasında yarım asrı aşkın süredir kritik bir rol üstlendi. Başlangıçta yalnızca Kerkük-Yumurtalık hattını kapsayan bu stratejik altyapı, zaman içinde iki ülkenin enerji diplomasisinin belkemiği haline gelerek hem kapsam hem de kapasite açısından genişletildi. Türkiye açısından bakıldığında bu hat, jeopolitik konumunu güçlendiren bir enerji koridoru niteliği taşırken, Irak için de dış ticaret gelirlerinin ana damarlarından biri oldu. Yıllar içinde çeşitli teknik ve hukuki revizyonlarla güncellenen anlaşma, 2010’da iki ülke arasında varılan mutabakatla 15 yıl süreyle uzatılmıştı. Ancak bu sürenin 2026’da dolmasıyla birlikte, boru hattı iş birliğinin yasal dayanağı da sona erecek.
