Putin’in Hindistan Ziyareti: Batı’nın Hesaplarını Bozan Stratejik Yakınlaşma
Hindistan ve Rusya arasındaki üst düzey temas, küresel güç dengelerindeki hızlı değişimlerin ortasında Yeni Delhi’nin bağımsız konumunu güçlendiren bir mesaj niteliği taşıyor. ABD baskısı sürerken Modi ve Putin’in yakınlaşması Batı başkentlerinde dikkatle
Küresel güç dengelerini sarsan hızlı değişimlerin ortasında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Hindistan ziyareti, ikili ilişkilerin ötesine geçen stratejik mesajlar içeriyor. Asya ve uluslararası arenada etkisi giderek büyüyen Hindistan, Putin’i ağırlayarak büyük güçler arasındaki rekabette pasif bir taraf olmadığını, aksine pozisyonunu yeniden şekillendiren yükselen bir aktör olduğunu bir kez daha gösteriyor.
Yeni Delhi, ABD’nin Rusya ile işbirliğini sınırlamaya yönelik baskısına rağmen, stratejik ortaklıklarını çeşitlendirme çizgisini kararlılıkla sürdürüyor. Bu bağlamda Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cuma günü bir araya gelerek ilişkileri güçlendirmeye dönük görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmeler, Washington’un Ukrayna savaşının ortasında Hindistan’ın indirimli Rus petrolü alımını durdurması için yoğun baskı kurduğu bir dönemde gerçekleşti.
Modi, kameralar karşısında Putin’i “gerçek bir dost” olarak nitelendirirken, Ukrayna’daki savaşla ilgili “barış yoluna geri dönmek zorundayız” ifadeleriyle umutlu bir mesaj verdi. Putin ise Modi’ye teşekkür ederek iki ülke arasındaki “tarihsel olarak derin bağlara” ve özellikle “askeri ve teknik işbirliğine duyulan büyük güvene” vurgu yaptı.
Yaklaşık iki saat sürmesi beklenen görüşmelerin ardından özellikle silah alanında yeni ikili anlaşmaların açıklanması bekleniyor.
ABD ile gerilim hattı: Petrol ve gümrük krizleri
Ziyaret, Hindistan’ın ABD ile ilişkilerinde zorlu bir dönemin yaşandığı bir zamana denk geliyor. Washington, Rus petrolünün indirimli fiyatlarla alımının Moskova’nın savaş çabalarını finanse ettiğini savunuyor. Öte yandan “Asia Group” araştırmacısı Aşok Malik, AFP’ye yaptığı değerlendirmede, Hindistan’ın bu ziyareti “strateji ve ekonomi alanında çeşitliliği artırma politikası” çerçevesinde ele aldığını belirtti. Malik’e göre, ABD’nin uyguladığı yüksek gümrük tarifeleri nedeniyle Yeni Delhi ekonomik açıdan sıkışmış durumda.
ABD Başkanı Donald Trump, Ağustos ayı sonunda Hindistan’ın ihracatına yüzde 50 ek gümrük vergisi getirmişti. Oysa taraflar aynı dönemde bir serbest ticaret anlaşmasına ilişkin görüşmeler yürütüyordu. Trump daha sonra Modi’den Rus petrolü ithalatını sonlandıracağı yönünde söz aldığını açıklamıştı.
Çok kutuplu dünya çağrısı ve Hindistan’ın stratejik duruşu
Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Hindistan, Rus petrolünün başlıca alıcılarından biri haline gelmiş durumda. Bu ticaret Yeni Delhi’ye milyarlarca dolar tasarruf sağlarken, Moskova’ya da Avrupa pazarının kaybının ardından hayati bir ihracat kapısı açıyor.
Buna karşın Hindistan, son dönemde Rosneft ve Lukoil’e uygulanan yaptırımlar nedeniyle ham petrol ithalatını azaltmak zorunda kaldı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Putin’in ziyareti öncesi yaptığı açıklamada, “Bu ticaretin her iki tarafa da çok büyük fayda sağladığından eminiz” dedi.
Hindistan, Ukrayna savaşını açıkça kınamaktan kaçınırken, aynı anda ABD ve Avrupa ile ilişkilerini de koparmamayı başardı. Modi defalarca “çok kutuplu bir uluslararası sistem” vurgusu yaparak, Batı’nın Rusya’dan uzaklaşma baskılarına direndi.
Hindistan son yıllarda Fransa gibi diğer tedarikçilere yönelmiş olsa da Rusya hâlâ Yeni Delhi’nin en büyük silah tedarikçisi konumunda. Mayıs ayında Pakistan ile yaşanan gerilimin ardından Hindistan’ın yeni S-400 hava savunma sistemleriyle ilgilendiği bildirilirken, Peskov bu konunun ziyaret kapsamında ele alınacağını doğruladı.
Hindistan basını ayrıca ordunun Rus yapımı Su-57 savaş uçaklarına da ilgi duyduğunu aktarıyor.
Ticaret hacmi rekor kırdı ancak dengesizlik büyüdü
Modi ve Putin’in gündeminde ticaret dengesizliği de bulunuyor. 2024-2025 döneminde ikili ticaret hacmi 68,7 milyar dolarla tarihi bir seviyeye ulaşırken, dengenin büyük bölümü Rusya lehine seyrediyor. Tarafların görüşmede bu tabloyu dengelemek için yeni adımlar üzerinde durması bekleniyor.