Plastik tsunami yaklaşıyor: 2050'de plastik üretimi korkutucu boyutta olacak!
Küresel iklim krizi ve ekolojik çöküşün göbeğinde plastik atıkların yarattığı tahribat, gelecek nesillere bırakılacak dünyayı belirliyor.
Birleşmiş Milletler, 2023 Dünya Çevre Günü'nde plastik atıklar temasına dikkat çekerek tüm dünyayı plastik kirliliği konusunda ciddi adımlar atmaya davet ediyor.
İklim değişikliği, doğal kaynakların hızla tükenmesi, su kıtlığı, biyolojik çeşitlilik kaybı ve aşırı tüketim, tüm dünyada alarm veriyor. Özellikle fosil yakıtların kullanımından kaynaklanan küresel ısınma, atmosferdeki CO2 miktarını artırarak dünya sıcaklığını endüstri öncesi döneme kıyasla 1,15 oC artırıyor.
Bu durum, son görülenin 4 milyon yıl önce olduğu ve yıkıcı etkiler yarattığı bir döneme geri dönmek anlamına geliyor. Ayrıca, sera gazı emisyonlarının artışı, aşırı orman yangınları ve kutuplardaki buzulların hızla erimesi gibi sonuçlarla küresel ısınmayı hızlandırıyor.
Ayrıca, Dünya Doğayı Koruma Vakfı'nın (WWF) 2020 Yaşayan Gezegen Raporu, 1970 ile 2016 arasında memeliler, balıklar, kuşlar, sürüngenler ve amfibilerin nüfusunda %68'lik bir düşüş olduğunu belirtiyor. Bu durumun temel sebepleri arasında tarıma dayalı arazi kullanımı değişiklikleri ve doğal yaşam alanlarının tahribatı yer alıyor.
Sürdürülebilir kalkınmanın, sağlıklı bir çevre ile mümkün olabileceği inancıyla Birleşmiş Milletler, Dünya Çevre Günü'nü düzenliyor. Bu yılın teması, plastik kirliliği ve bu konuda çözümler aramak. Özellikle Fildişi Sahilleri, 2014'te plastik poşet kullanımını yasaklamasıyla ön plana çıkıyor.
Bu, hem plastik kirliliği konusunda daha bilinçli hareket etmek, hem de yeniden kullanılabilir paketleme ürünlerine olan talebi artırmak için yapılmış bir hamle olarak değerlendiriliyor.
Dünya genelinde her dakika bir milyon plastik şişe ve her yıl 5 trilyon adet plastik poşet satılıyor. Bu plastiklerin büyük bir çoğunluğu tek kullanımlıktır ve kullanıldıktan hemen sonra atılıyorlar.
Bu durum, her yıl 400 milyon ton plastik atığın oluşmasına yol açıyor. Dahası, bu eğilim devam ederse, 2050 yılına kadar küresel plastik üretiminin 1 milyar 100 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu korkutucu rakamlar, ekosistemlerimizin ve iklimimizin büyük bir tehdit altında olduğunu gösteriyor.
Türkiye'de ise plastik poşet kullanımının sınırlandırılması, ülkenin çevre dostu adımları arasında önemli bir yere sahip. Bu uygulama, 1 Ocak 2019 tarihinde başlatıldı ve kişi başına yıllık plastik poşet kullanımını önemli ölçüde azalttı.
Türkiye'nin Avrupa ortalamasının üzerindeki plastik poşet kullanımını düşürme hedefi, 2025 yılına kadar kişi başına yıllık plastik poşet kullanımının 40'a düşürülmesi. Ağustos 2022 verilerine göre, plastik poşet kullanımı Türkiye'de yaklaşık %65 azaldı ve böylece 550 bin ton plastik atığın oluşması engellendi.
İklim krizi ve çevresel tahribatla mücadele etmek için plastik atıkların yönetimi, küresel öncelikler arasında yer almaya başladı Dünya Çevre Günü'nün plastik atıklar teması, bu konudaki dikkati çekerek bireyleri, kurumları ve hükümetleri daha sürdürülebilir ve çevre dostu seçimler yapmaya teşvik ediyor.
İklim değişikliğinin çözümü, sürdürülebilir bir gelecek için plastik atıkları yönetmeyi, azaltmayı ve nihayetinde sonlandırmayı gerektiriyor.
