Petrol fiyatları gerilimlerden neden etkilenmiyor? / Al Ain Türkçe Özel
Jeopolitik riskler ve gerilimler iyice arttı. Ancak petrol fiyatları yatay seyrediyor. Petrol fiyatları gerilimlerden neden etkilenmiyor? Sorusunun cevabı merak ediliyor. TESPAM Başkanı Oğuzhan Akyener bu soruyu Al Ain Türkçe için cevapladı.
Enerji sektörü Orta Doğu’daki gerilimleri yakından takip ediyor. Ancak, petrol fiyatları, bu jeopolitik risklerden çok fazla etkilenmiyor. İran ile İsrail arasında yaşanan gerilim de petrol fiyatlarında ciddi bir değişime neden olmadı. Peki bunun sebebi ne? Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener Al Ain Türkçe’ye enerji piyasasında şu sıralar oluşan dengeyi anlattı. Bu dengenin neden jeopolitik risklere rağmen değişmediğini özetledi.
Enerji piyasasında şu an durum ne?
Enerji piyasasında şu an olağanüstü bir durum yok. Petrol fiyatları yatay seyrediyor. Oğuzhan Akyener şu anki durumu, “İki faktörün tersine itişleri piyasayı dengede tutuyor, bu nedenle piyasa yatay seyrediyor” sözleriyle özetliyor ve şu ifadeleri ekliyor;
“Orta Doğu’daki jeopolitik riskler enerji fiyatlarında yukarı yönlü bir baskı oluşturuyor. Diğer yandan da dünyanın yaşadığı ekonomik sorunlar nedeniyle enerji talebinin arzdan düşük kalması fiyatları aşağı yönlü baskılıyor. Bu iki unsur bir denge oluşturuyor. Bu nedenle, enerji fiyatları talepte bir sıçrama olmadığı ve çok olağan dışı bir jeopolitik kriz olmadığı sürece yüksek seviyelere uçmaz. Savaşa neden olmayan çatışmalarda birkaç gün en fazla 5 dolarlık oynamalar görebiliriz. Daha sonra piyasalar yine kendi dinamiğine dönecektir.”
İsrail-İran gerilimi nereye kadar gider?
Enerji sektörü de dünyada jeopolitik riskler konusunda uzmanlaşmış durumda. Artık enerji politikalarının yanı sıra jeopolitik risk analizleri de yapılabiliyor. Bu noktada İran-İsrail geriliminin nereye gideceği konusunda enerji piyasası oyuncuları çok da karamsar değil. Oğuzhan Akyener, sektörün gerilimin geleceğine bakışını şöyle özetliyor;
“İran ve İsrail’in hiçbir zaman gerçek bir savaşa girmesi beklenmiyor. Tarih bize bunu gösteriyor. Lübnan ve Yemen’deki unsurlar üzerinden süren vekalet savaşları da belli bir seviyeden öteye gidemeyecektir. Lübnan ve İsrail zaten bir nevi savaş halinde. Resmi savaş ilan edilmese de fiili bir durum var. İsrail’in mevcut askeri potansiyeli, ABD’nin desteğine rağmen Gazze’ye dahi gerçek anlamda yetemedi. Bu nedenle İsrail’in Lübnan’da da büyük bir harekat yapma ihtimali düşük görünüyor. En kötü senaryoda İsrail'in Lübnan’ın belli köylerine ve bölgelerine küçük çaplı kara harekatları bekleniyor. Ama bu zaten öngörülmeyen bir şey değil.”
Şu anki jeopolitik riskler petrol fiyatlarını neden çok fazla etkilemiyor?
Orta Doğu’da Gazze savaşıyla başlayan jeopolitik riskler hep sıcak. Fakat petrol fiyatları bu risklerden çok ciddi bir şekilde etkilemiyor. TESPAM Başkanı Akyener bunu şöyle izah ediyor;
“Şu anda dünyanın yaşadığı ekonomik sorunlar, petrol fiyatlarında jeopolitik risklerden daha fazla etkili. Çünkü Uluslararası piyasalar da bu gerilimin savaşa dönüşeceğine inanmıyor. Şu an yaşanan gelişmelere piyasalar alışık. ABD de olağan dışı bir durum olmaması için bölgede. Zaten ABD seçim sürecinde. Petrol fiyatlarındaki yükselişler ABD halkını hemen rahatsız eder. Bu nedenle şu aşamada ABD petrol fiyatlarının ciddi yükseltecek bir gelişmeye izin vermeyecektir. Tüm bunlar jeopolitik riski belli bir seviyede tutuyor.”