Papa 14. Leo, İznik’te tarihi dua töreninde: Papa ve Patrik bir arada
Papa 14. Leo, Patrik Bartholomeos ile İznik’te Birinci Konsil’in 1700. yılı için dua edecek. Tören, Hristiyan birliği çağrısına sahne olurken güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarıldı.
Katolik dünyasının ruhani lideri ve Vatikan Şehir Devleti Başkanı Papa 14. Leo, Türkiye ziyaretinin ikinci gününde Hristiyanlık tarihinde derin anlamlar taşıyan İznik’te dua törenine katılacak. Papa, İstanbul Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos ile birlikte yöneteceği bu ayinde, Hristiyanlar arasında birlik ve diyalog çağrısında bulunacak.
Birinci İznik Konsili’nin 1700. yılı anılıyor
Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyaretinin merkezinde, Hristiyan inancının temel doktrinlerinden biri olan Teslis’in kabul edildiği Birinci İznik Konsili’nin 1700. yıl dönümü yer alıyor. M.S. 325 yılında Roma İmparatoru Konstantin’in çağrısıyla İznik’te toplanan konsil, 300’den fazla Hristiyan din adamını bir araya getirmiş ve İsa Mesih’in “ilahi” kimliği ile Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tan oluşan Teslis inancı kabul edilmişti.
Papa 14. Leo, konsilin “tüm Hristiyanlar için rehber bir pusula” olduğunu vurgulamış ve “Birlik arayışımız, 1700 yıl önce İznik’te atılan temellerin üzerinde yükselmelidir” ifadesini kullanmıştı. Bu mesaj, Papa’nın Patrik Bartholomeos ile birlikte İznik’teki dua töreninde yeniden dile getirmesi beklenen bir çağrının temelini oluşturuyor.
Aziz Neophytos Bazilikası’nda ekümenik dua
İznik Gölü kıyısında, su altında bulunan Aziz Neophytos Bazilikası kalıntıları önünde yapılacak dua törenine 20 farklı Hristiyan topluluğun temsilcileri ile çok sayıda inanan katılacak. Vatikan bu etkinliği “ekümenik dua buluşması” olarak tanımlıyor.
Bazilika, 2014 yılında yapılan araştırmalarda göl suları altında keşfedilmiş, 2015’te başlatılan su altı arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkarılmıştı. Tarihi mekan, Hristiyanlığın ilk evrensel konsilinin yapıldığı yer olarak değerlendiriliyor.
Yoğun güvenlik önlemleri
Papa’nın ziyareti öncesinde İznik’te güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarıldı. İlçede görev yapan polis sayısı 2 bin 300’e ulaştı. Ana arterlerde devriyeler artırılırken, kritik bölgelerde çevik kuvvet ekipleri konuşlandırıldı. Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı botlar İznik Gölü üzerinde devriye faaliyetlerini yoğunlaştırırken, dalgıç ekipleri de su altı güvenliği için arama-tarama çalışmaları yapıyor.
Yetkililer, “Tarihi ziyaretin güvenli bir şekilde tamamlanması için tüm birimler koordineli şekilde çalışıyor” açıklamasında bulundu.
1000’e yakın basın mensubu izliyor
Papa 14. Leo’nun İznik programını 1000’e yakın yerli ve yabancı basın mensubu takip ediyor. Basın için özel alanlar oluşturulurken, Aziz Neophytos Bazilikası çevresinde güvenlik çemberi kuruldu. İlçede günlerdir süren hazırlıkların ardından sabah saatlerinden itibaren katılımcılar ve davetliler bölgeye gelmeye başladı.
Papa’nın sabah programı İstanbul’da başladı
Papa 14. Leo, Türkiye ziyaretinin ikinci gününe İstanbul’daki Kutsal Ruh Katedrali’nde düzenlenen ayinle başladı. Harbiye’deki Saint Esprit Katedrali’nde piskoposlar, rahipler ve ruhani görevlilerle bir araya gelen Papa, konuşmasında Türkiye’deki Hristiyan toplulukların tarihine değinerek, “Antakya ve Efes, Hristiyanlığın ilk nefes aldığı topraklardır” ifadelerini kullandı.
Papa ayrıca 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından Türkiye’ye yardımda bulunan uluslararası kuruluşlara teşekkür etti. Ayin sonrası Papa, Şişli’deki Fransız Fakirhanesi’ni ziyaret ederek, burada görev yapan din insanlarıyla bir araya geldi.
Ukrayna krizi birlik umudunu gölgeliyor
Papa 14. Leo ve Patrik Bartholomeos’un ekümenik birliği yeniden canlandırma çabası, jeopolitik gelişmeler nedeniyle gölgede kaldı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Moskova Patrikhanesi’nin diğer Ortodoks kiliseleriyle eşit şartlarda diyaloğa girmeyi reddetmesi, Hristiyan dünyasındaki bölünmüşlüğü derinleştirdi.
Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin 2018’de Rusya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi, Ortodoks dünyasında yeni bir krize yol açmıştı. Bu karar, İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi tarafından onaylanmış, Moskova ise bu adımı tanımayarak Patrikhane ile ilişkilerini kesmişti.
Uzmanlar, Rus Ortodoks Patriği Kirill’in İznik’teki dua törenine davet edilse dahi katılmasının düşük bir ihtimal olduğunu belirtiyor. Bazı Ortodoks temsilcilerinin de Rusya’ya yakınlıkları nedeniyle törene katılmayacağı bildiriliyor.
Papa’nın umudu sürüyor
Tüm bu siyasi ve dini gerilimlere rağmen Papa 14. Leo, birliğe dair umudunu koruyor. ABD doğumlu ruhani lider, geçen hafta yayımladığı bildiride “Hristiyanların birliği, bölünmüş bir dünyada barışa katkı sağlayacak en güçlü tanıklıklardan biridir” ifadelerini kullandı.
Papa’nın bu sözleri, Hristiyanlık tarihinde “Büyük Bölünme” olarak bilinen 1054’teki ayrılığın ve Reform hareketiyle başlayan Protestanlık sürecinin ardından hâlâ taze olan yaralara dikkat çekiyor.
Tarih boyunca süren ayrılıklar
1054 yılında Roma’daki Papalık ile İstanbul’daki Patrikhane arasındaki karşılıklı aforozlar, Hristiyan dünyasında “Büyük Bölünme” olarak anılmıştı. Bu olay, Katoliklik ve Ortodoksluk olarak iki ana mezhebin ortaya çıkmasına neden oldu.
Yüzyıllar sonra, 16. yüzyıldaki Reform hareketiyle birlikte Martin Luther öncülüğünde Protestanlık doğdu. Böylece Hristiyanlık üç büyük mezhebe ayrıldı: Katoliklik, Ortodoksluk ve Protestanlık.
1965’te Papa 6. Paul ile Patrik Athenagoras’ın karşılıklı aforozları kaldırması, diyalog sürecinin ilk adımı olmuştu. Bu tarihten sonra gelen papalar, Ortodoks dünyasıyla yakınlaşma çabalarını sürdürdü.
Ziyaretin logosu ve mesajı
Vatikan, Papa’nın Türkiye ziyaretine özel bir logo ve motto hazırladı. “Tek Rab, tek iman, tek vaftiz” temasını taşıyan logoda, Çanakkale Köprüsü figürüyle Asya ve Avrupa’nın birleşmesi, aynı zamanda Mesih’in insanlıkla Tanrı arasındaki köprü rolü simgelendi.
Logo tasarımında ayrıca İznik Gölü’nü çağrıştıran dalgalar, 2025 Jübile Yılı’nın haçı ve Teslis inancını temsil eden üç iç içe halka yer alıyor.
Umut ve güvenlik iç içe
İznik’te bugün yapılacak dua töreni, yalnızca dini bir anma değil, aynı zamanda birlik ve barış için bir mesaj niteliği taşıyor. İlçede geniş güvenlik önlemleri altında gerçekleşecek etkinliğin akşam saatlerinde tamamlanması bekleniyor.
