Özgür Demirtaş'ın bahsettiği Baz Etkisi nedir?
Ünlü ekonomist Özgür Demirtaş, baz etkisi vurgusu yaparak Merkez Bankası faiz kararını yanlış bulduğunu açıkladı. Baz Etkisi nedir?
Türkiye'nin önde gelen ekonomistlerinden Prof. Dr. Özgür Demirtaş, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın politika faizi kararının ardınan sosyal medyadan bir açıklamada bulunud. Politika faizini sabit tutan kararı doğru bulmadığını dile getiren Demirtaş, ileride yaşanacak olan enflasyon düşüşünün faiz kararı sebebiyle değil, baz etkisiyle gerçekleşeceğini dile getirdi.
Özgür Demirtaş'ın sosyal medya paylaşımı tam olarak şu şekilde;
"Merkez Bankasının Faiz kararını HATALI buluyorum.
Haziran sonrası Enflasyon düşüşü olacak ama bu herkesin bildiği BAZ ETKİSİ nedeni ile olacak."
Baz Etkisi Nedir?
Baz etkisi, ekonomik terimlerde, bir önceki dönemin verilerinin, geçerli dönemin sonuçları üzerindeki göreceli etkisini tanımlar. Özellikle enflasyon gibi zaman serisi verilerinin analizinde bu kavram sıkça karşımıza çıkar.
Ekonomik analizlerde, özellikle enflasyon hesaplamalarında, baz etkisi önemli bir rol oynar. Bu etki, geçmiş dönemlerdeki olağandışı düşüş veya artışların, sonraki dönemlerdeki göstergelere olan etkisini ifade eder. Örneğin, bir önceki yılın aynı ayında yaşanan düşük tüketici endeksi artışı, takip eden yılın aynı ayında yıllık enflasyon oranını artırıcı yönde bir baz etkisi yaratır.
2024 yılı Kasım ayında, tüketici fiyat endeksi önceki yılın aynı dönemine göre hesaplandığında, 2023 Kasım ayında gözlemlenen düşük artış oranı nedeniyle, 2024 yılında yıllık enflasyon oranında belirgin bir yükselme görülebilir. Bu durum, baz etkisinin bir örneği olarak ele alınabilir.
Ekonomik göstergelerdeki baz etkisi, geçmiş verilerin anormal seviyelerde olması durumunda özellikle dikkat edilmesi gereken bir faktördür. Bu etki, ekonomik trendlerin doğru bir şekilde yorumlanmasında kritik bir öneme sahiptir.
