Kur korumalı mevduat hesaplarındaki düşüş devam ediyor!
KKM hesaplarında düşüş sürüyor; BDDK verileri 2,92 trilyon TL'lik azalmayı gösteriyor, ekonomi yönetimi yeni düzenlemelere devam ediyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayınlanan verilere göre, 3 Kasım haftası itibarıyla Kur Korumalı Mevduat (KKM) toplam büyüklüğü 86,2 milyar TL azalarak 2,92 trilyon TL'ye geriledi. Dolar cinsinden değerlendirdiğinde ise KKM büyüklüğü 103,2 milyar dolara düşmüş durumda. 15 Ağustos'ta 3 trilyon 410 milyar TL ile zirveye ulaşan KKM büyüklüğü, o zaman 117 milyar dolar seviyesine denk geliyordu. KKM’den kademeli çıkış planının etkisiyle son 10 haftada yaşanan kayıp toplamda 447 milyar TL'yi buldu.
Bankacılık kaynakları ve TL mevduat faizleri
Dünya gazetesinin haberine göre, bankacılık kaynakları geçen hafta yaşanan 86,2 milyar liralık kaybın bir kısmının gerçek kişilerin TL mevduat hesaplarına dönüşüyle gerçekleştiğini belirtiyor. Ancak, TL mevduat faizlerinde beklenen artışın olmaması nedeniyle TL mevduata olan ilgi sınırlı kalmaya devam ediyor. Bankaların TL mevduat hesaplarına uyguladığı faiz oranları yüzde 20 ile yüzde 45 arasında değişkenlik gösteriyor.
Ekonomi yönetiminin KKM üzerindeki düzenlemeleri
Bloomberg HT'nin raporuna göre, ekonomi yönetimi KKM üzerindeki düzenlemelere devam ediyor. 2 Kasım'da açıklanan bir düzenlemeyle KKM'de zorunlu karşılık oranları artırıldı ve döviz deposu için TL türüne ilave zorunlu karşılık oranı getirildi.
Merkez Bankası ve KKM politikaları
KKM hesaplarındaki toplam tutar, 18 Ağustos haftasından bu yana düşüş gösteriyor. Bu düşüş, yeni ekonomi yönetiminin ortodoks politikalara dönüşü ile ilişkilendiriliyor. Ağustos ayında Merkez Bankası, KKM’ye yönelik politikasında değişikliğe giderek, bu ürüne dönüşü hedeflemeyi sonlandırdığını duyurdu. Eylül ayında ise TCMB, KKM hesapları için asgari faiz zorunluluğunu kaldırdı, bu da bankaların politika faizinin altında faiz sunmasına olanak tanıdı.
KKM'nin ekonomik etkileri ve geleceği
Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşçu, BBC Türkçe'ye yaptığı açıklamada, döviz krizini önlemek için KKM'ye olan ilginin azalmasının önemine dikkat çekti. Babuşçu, KKM kapsamında devletin vatandaşlara döviz borcu bulunduğunu, ancak rezervlerin bu borcu karşılamada yetersiz kaldığını ifade etti.
KKM'nin tarihsel arka planı ve mevcut durumu
KKM, 20 Aralık 2021'de, Hazine ve Maliye Bakanlığı görevinde Nureddin Nebati'nin yönetiminde açıklandı. Bu finansal ürün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "faiz neden enflasyon sonuç" görüşünü uygulayan eski ekonomi yönetimi tarafından, faizleri yükseltmeden kur kriziyle başa çıkmak amacıyla hayata geçirildi.
KKM'nin başlıca amacı, dolarizasyonu önleyerek insanları döviz yerine KKM'ye yönlendirmekti. Yıl içinde TCMB başkanlığına Haziran ayında Hafize Gaye Erkan getirilirken, politika faizi yüzde 35'e çıkarıldı. Şu an dolar/TL kuru 28,5 seviyesinde işlem görüyor ve enflasyon yüzde 61,36 düzeyinde bulunuyor. Yazın çıkan bir yasayla, KKM'nin bütçe üzerindeki yükümlülükleri Merkez Bankası'na devredildi. Ancak ekonomist Mahfi Eğilmez, geçmiş yükler nedeniyle KKM'nin bütçeye olan yükünün devam ettiğini belirtiyor.
