Eryılmaz: KKM’den TL’ye geçiş sağlıklı ve istenen bir durum / Al Ain Türkçe Özel
TL mevduatlar, son 6,5 ayın zirvesine yükseldi. Doç. Dr. Filiz Eryılmaz’a göre bu gelişme sağlıklı ve istenen bir durum. Ayrıca ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadelede elini güçlendiriyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) dün açıkladığı verilerine göre, Türk lirası mevduat hesaplarının payı yüzde 38,5'e yükselirken, mevduat faizlerindeki artış yüzde 45'e ulaştı. Türk lirası mevduatı haziran sonundan bu yana yüzde 40,3 oranında arttı. Bu yükseliş, ekonomi yönetiminin kur korumalı mevduattan Türk lirası mevduata geçişe yönlendiren politikalarının bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
Konuyu ALB Yatırım Başekonomisti ve Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz’la konuştuk.
Türk lirası mevduat hesaplarının payının yükselmesi ve mevduat faizlerindeki artışın, Türkiye'nin genel ekonomik dengeleri ve enflasyon üzerinde uzun vadeli etkileri neler olabilir?
TL mevduatlar son 6,5 ayın en yüksek seviyesine yükseldi. Bunun iki sebebi var. Birincisi mevduat faizlerinin artışı... Haziranda yüzde 23,5 olan ortalama mevduat faiz oranı yüzde 46’ya yükseldi. Neredeyse iki kat bir artış var. İkinci sebebi Kur Korumalı Mevduat’taki yatırımcıları TL’ye kaydırma konusunda atılan adımlar. Merkez Bankası bunu bankalar üzerinden yapmaya çalışıyor. Bankalarla ilgili düzenlemeler yaparak yatırımcıları TL ürünlere yönlendiriyor. TL mevduatları 6,5 ayın zirvesine çıkarken KKM’nin de 6,5 ayın en düşük seviyesine indiğini görüyoruz.
Peki bu durumun ekonomiye nasıl bir yararı var? Bir kere vatandaş döviz talep etmiyor, TL talep ediyor. Bu da dövizde yatay seyri beraberinde getiriyor. Ekonomi yönetimi kurun enflasyondan fazla artmamasını sağlıyor. Bu dolarizasyonu azaltan bir durum. Kur üzerinde yukarı yönlü baskının azalması, enflasyonda aşağı yönlü baskı yaratılması anlamına geliyor.
Türkiye ekonomisinde atılan adımların başarılı olmasının en önemli başlıklardan biri TL’ye ilginin artması. Bu olmasaydı Merkez Bankası’nın enflasyon konusundaki adımlarının etkili olması mümkün değildi.
TL faizlerinin artması yabancı yatırımcının gelişi için de önemli. Bu yatırımcıların Türkiye'ye gelebilmesi için faizlerin, bir başka deyişle TL getirilerinin yüksek olması lazım. Tahvil faizleri yüksek olursa Türkiye yabancı için cazip olur. Yabancı girişinde içerdeki TL varlıkların getirisinin yüksek olması önemli.
Bu durum Borsa üzerinde bu baskı yaratabilir. Faizlerin yakın dönemde yüzde 50 bandına yaklaşmasını bekliyorum. Çünkü enflasyon da bu seviyelerde gidiyor.
Ekonomi yönetiminin kur korumalı mevduattan Türk lirası mevduata geçişi teşvik eden politikalarının, Türk lirasının değeri ve döviz piyasaları üzerindeki potansiyel etkileri nelerdir?
Kur Korumalı Mevduat geçici bir araç. Sürekli olarak KKM ile yaşamak döviz piyasaları açısından sağlıksız bir durum. Dövizin serbest piyasa şartlarında belirlenmesi için KKM’nin tamamen ortadan kalkması gerekiyor.
KKM'nin azalması ve vatandaşın TL’ye geçiş yapması inanılmaz sağlıklı bir durum. Aynı zamanda ekonomi yönetiminin de istediği bir durum. KKM piyasa oyuncularının beklediğinden de daha hızlı azalıyor. Bu da döviz fiyatının serbest piyasada belirlenmesine imkan sağlıyor.
Yabancı yatırımcılar da Türkiye’de KKM’nin kalkması gerektiğini düşünüyor. KKM’nin ortadan kalkması yabancı girişini de hızlandıracaktır. Dediğimiz gibi KKM kısa vadeli bir enstrüman ve vadesi doldu. Ne kadar hızlı azalır ve ortadan kalkarsa ekonomi adına olumlu sonuçlar ortaya çıkacaktır. KKM’den çıkan yatırımcıların TL mevduata geçmesi bu olumlu sonuçları daha da artıracaktır.
