Kazdağlı: Çok bilinmeyenli ve sürprizlere açık bir dönem / Al Ain Türkçe Özel
Donald Trump’ın ABD Başkanlığı’na seçilmesinin ardından Türkiye-ABD ilişkileri ve Orta Doğu’da yaşanacaklar merak ediliyor. Al Ain Türkçe’ye konuşan Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı, yeni dönemi “Çok bilinmeyenli ve sürprizlere açık” olarak niteledi.
ABD Seçimleri büyük oranda sonuçlandı. Başkanlık yarışının galibi Donald Trump oldu. Trump’ın zaferini ilan etmesinin ardından Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sosyal medya hesabından Trump’ı tebrik etti. “Dostum” ifadesi dikkat çekiciydi. Bölgedeki savaş ve krizlerin bitmesini temenni etti. Bu noktada akıllara Türkiye-ABD ilişkileri ve Orta Doğu’nun geleceği geliyor. Al Ain Türkçe’ye konuşan Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı, önümüzdeki dönemi Türkiye ve Orta Doğu için “Çok bilinmeyenli ve sürprizlere açık” olarak değerlendirdi.
Celal Kazdağlı’nın Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;
TRUMP’IN GELİŞİ ABD-TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİ NASIL ETKİLER?
ABD’deki başkan değişimi ve Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü ABD-Türkiye ilişkilerini nasıl etkiler? ABD ve Türkiye’nin de içinde bulunduğu bölgesel konularda nasıl gelişmeler olabilir?
Trump’ın gelişiyle Türkiye-Amerika ilişkilerinde bir değişiklik bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Trump’ın gelmesinden son derece memnun. Çünkü rahatça görüşebileceği bir lider. ‘Bu görüşmeler her zaman Türkiye’nin lehine olur mu?’ sorusuna evet cevabı vermek zor. Geçmişteki Rahip Brunson olayı hala unutulmuş değil. Türkiye ile ABD arasında liderler düzeyinde ilişkiler daha iyi olacaktır. Ama Türkiye ile ABD arasındaki ilişkiler Türkiye adına daha iyi olur demek kolay değil.”
ORTA DOĞU’DAKİ SATRANÇTA OYUN DEĞİŞİR Mİ?
Türkiye, yakın coğrafyasındaki ve Orta Doğu’daki birçok meselede ABD ile bir şekilde karşı karşıya geliyor. Güney sınırlarındaki terör örgütleri, Suriye konusu, Kıbrıs konusu ve Filistin konusu buna örnek. Bu konularda neler yaşanır?
“Kıbrıs’ta ABD iki üs kurdu ve orayı bir merkez haline getiriyor. Trump buna destek olacaktır. Çünkü Trump’ın görevdeyken attığı son imza Kıbrıs’a silah ambargosunu kaldırmak olmuştu. Trump, İsrail’in Filistin’e saldırılarını durdurabilir ama bu Filistin adına bir kazanım olmayabilir çünkü Trump İsrail ve Netanyahu’nun da arkasında duracaktır. Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesini sona erdirecektir. Ama bu sona erdirme Ukrayna’nın toprak kaybıyla olabilir ancak. Esasen zaten Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi büyük oranda Avrupa’nın terbiye edilmesi içindi. Trump da bu işgali onaylayarak savaşı sonlandırabilir. Putin de zaten ABD ile yeni bir yol yürümek için Trump’ın dediğini yapabilir.
Trump, Suriye’deki ABD askerlerini geri çekecektir çünkü para harcamak istemiyor. Ama bu oradaki Kürt yapılanmasına destek vermeyeceği anlamına gelmez. Bir şekilde o yapılanmanın sürdürmesine destek olacaktır. Hatta orada Rusya Lideri Putin’le birlikte hareket Türkiye’yi iknaya çalışacaktır. Yine muhtemeldir ki Türkiye’nin askerlerini çekmesini talep edecektir. Burada Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın nasıl hareket edeceği önemli. Esad Amerika ile ilişkilerini düzeltirse Türkiye için olumlu gelişmeler yaşanmayacaktır. Erdoğan’ın konuyla ilgili Trump’ı ikna etmesi için ona istediklerini vermesi gerekecek. Ancak o durumda Türkiye’nin kısmen lehine sonuç elde edilebilir.
Orta Doğu’nun geleceğini etkileyecek çok faktör var. İran ve Suriye’nin ne yapacağı, İsrail’in hangi çizgide kalacağı, Rusya’nın nasıl bir yol izleyeceği ve Çin’in nasıl konumlanacağını bu faktörler arasında sayabiliriz. Bunların hepsini aynı anda analiz edip yönetebilmek çok da kolay değil. Bölgede Rusya ile ABD’nin birlikte çalışması yeni durumlar ortaya çıkarabilir. O yüzden önümüzdeki süreç çok bilinmeyenli ve sürprizlere açık. Tam anlamıyla, bölge ve bölge dışındaki tüm ülkelerle hem işbirliği hem rekabetin yaşanacağı bir sürece giriliyor.”
“ANKARA, YENİ DURUMLARA KARŞI HAZIRLIK YAPMALI”
Tüm bu anlattıklarınız karşısında Türkiye nasıl hareket etmeli?
“Trump’ın gelişi Türkiye için umudu ve sürprizleri de barındıran bir gelişme. Bunun iyi yönetilmesi gerekiyor. İyi yönetilirse Türkiye bölgede yeniden oyuna dahil olur. İyi yönetilemezse Türkiye bölgede yalnızlaşabilir. Trump’ın 4 yıllık görev süresi Orta Doğu için çok belirleyici olacak. ABD’nin bölgede hangi ülkelerle işbirliği yapabileceği önemli bir nokta. Çünkü bunun sonuçları Türkiye ile doğrudan ilgili. Ankara’nın şimdiden bu risklere karşı hazırlık yapması gerekiyor.”