Kazakistan-Türkiye ilişkilerinde yeni dönem başlıyor: Cumhurbaşkanı Tokayev Türkiye'de
Kazakistan lideri Tokayev, Türkiye ile diplomatik ilişkilerin 33. yılı vesilesiyle Ankara’da. Resmi ziyaretin ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açması bekleniyor.
Kazakistan ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerde 33. yıla girildi. Kazak lider Kasım Cömert Tokayev, resmi ilişkilerin 33. yıl dönümünü kutlama amacıyla Ankara’ya resmi ziyarette bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetiyle gerçekleşen düzenlenen ziyaret, başkentte Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan ikili görüşmelerle başladı.
Tokayev ve Erdoğan, Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin beşinci toplantısına da eş başkanlık etti. Görüşmelerde ulaştırmadan enerjiye, savunmadan tarıma, medyadan kültüre kadar birçok alanda iş birliği alanları masaya yatırıldı. Orta Koridor üzerinden lojistik bağlantılar, Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) yönettiği projeler ve bölgesel iş birliği stratejileri de masadaydı.
Erdoğan ve Tokayev arasında 15. ikili görüşme
Türkiye aynı zamanda Kazakistan’ın bağımsızlığını 1991 yılında tanıyan ilk ülke oldu. Diplomatik ilişkiler 2 Mart 1992'de resmen kuruldu. İlişkiler, 2009 yılında "Stratejik Ortaklık", 2022 yılında ise "Geliştirilmiş Stratejik Ortaklık" seviyesini gördü.
Kazakistan bugüne kadar Türkiye’ye 20’nin üzerinde cumhurbaşkanlığı düzeyinde ziyaret gerçekleştirdi. 2019’da göreve gelen Tokayev ile mevkidaşı Erdoğan arasında bugüne kadar 14 defa ikili görüşme yapıldı.
Hem Kazakistan hem de Türkiye, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), TÜRKPA, Türk Akademisi, TÜRKSOY ve Türk Kültür ve Miras Vakfı gibi Türk dünyasına ait yapılarda aktif görev alıyor. Ayrıca Birleşmiş Milletler (BM), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Asya'da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (CICA) ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) gibi uluslararası platformlarda da iş birliğini sürdürüyor.
5 milyar doların üzerinde ticaret hacmi
2024 yılı itibarıyla Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacmi 5 milyar dolara yükseldi. Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanlığı verilerine göre, yılın ilk beş ayında 1,9 milyar dolarlık ticaret gerçekleşti.
Türkiye, Kazakistan’daki en büyük yatırımcı ülkelerden biri konumunda. 2005–2024 yılları arasında Türkiye'nin Kazakistan’a yaptığı doğrudan yatırımlar 5,2 milyar dolara ulaştı. Ülkede faaliyet gösteren Türk sermayeli şirket sayısı ise 3.538’e çıktı. İki ülke arasında bugüne kadar toplam 78 ortak yatırım projesi hayata geçirildi.
Eğitim ve turizmde iş birliği
Türkiye 12 binden fazla Kazak öğrenciye ev sahipliği yapıyor. 2024–2025 akademik yılı için 300 Kazak öğrenciye Türkiye Bursu verildi.
İkili ilgi turizmde de karşılığını buluyor. 2023 yılında Türkiye’yi ziyaret eden Kazak turist sayısı 863 bin seviyesini gördü, 130 bin Türk vatandaşı da Kazakistan’a ziyarette bulundu. Turizm alanında bir diğer yenilik de vize kolaylığı. Kazakistan hükümeti, Türk vatandaşları için vizesiz kalış süresini bir aydan üç aya çıkararak turizm ve iş seyahatlerini teşvik etmeye başladı.
İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerde de son yıllarda bir atılım söz konusu. Türkiye’nin Kazakistan’daki diplomatik ağı Astana Büyükelçiliği’nin yanı sıra Almatı, Aktau ve Türkistan’da başkonsolosluklar ve Çimkent’te fahri konsoloslukla genişledi. Kazakistan da Ankara’daki büyükelçiliğine ek olarak İstanbul, Antalya ve İzmir’de konsoloslukları; Bursa, Alanya, Mersin, Bitlis, Hatay, Denizli ve Konya gibi şehirlerde de fahri konsolosluklara sahip.
