2022 İsrail-Türkiye ilişkilerinin normalleşme süreci ve karşılıklı ziyaretler
2022 yılı, Türkiye ile İsrail ilişkilerinde yeni bir döneme tanık oldu. Uzun bir diplomasi maratonunun ardından, 9 Mart 2022’de İsrail Cumhurbaşkanı Yitzhak Herzog Ankara’yı ziyaret etti.
Bu ziyaretle oluşan yakınlaşma, Eylül ayında BM Genel Kurul toplantısına katılmak üzere New York’a giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İsrail Başbakanı Yair Lapid’in bir araya gelmesiyle bir adım daha ilerledi. Türkiye ile İsrail arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden normalleşmesindeki en somut adım karşılıklı olarak büyükelçi atama kararlarının alınmasıydı. İşte 2022 yılı içerisinde iki ülke ilişkilerinin normalleşmesi adına atılan adımları sizler için derledik.
15 Şubat
Türkiye'den üst düzey bir heyet’in İsrail'e gideceği belirtildi. Cumhurbaşkanlığı ve İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan ortak açıklamada: "Türkiye'den üst düzey resmi bir heyet, iki ülke arasındaki ilişkileri görüşmek amacıyla Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un planlanan ziyaretinin hazırlıkları çerçevesinde bu hafta İsrail'e gidecek." denildi.
9 Mart
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, resmi temaslarda bulunmak üzere Ankara'ya geldi. Herzog ve beraberindeki heyeti Esenboğa Havalimanı’nda Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve diğer yetkililer karşıladı. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir araya geldi.
İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, 9-10 Mart'ta gerçekleşecek ziyaret sırasındaki görüşmelerde, ikili ilişkiler, tüm boyutlarıyla gözden geçirilecek denildi.
Aynı gün İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog İstanbul’a gitmek üzere Ankara’dan ayrıldı. Herzog, "Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki sıcak karşılama için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a minnettarım. Bölgemizdeki tüm halkların, inançların ve devletlerin barış içinde yaşayabileceğine ve yaşaması gerektiğine, ortaklıkların hepimiz için bereket ve refah getireceğine inancım tamdır" değerlendirmesinde bulundu.
23 Nisan
Türkiye-İsrail haftalık sefer sayısının 89’a çıkarılacağı belirtildi. Türkiye ile İsrail ilişkileri normalleşme sürecinde Türk Hava Yolları (THY) ve AnadoluJet, İsrail uçuşlarını arttıracaklarını açıkladı. İsrail-Türkiye arası haftalık 89 sefer yapılacağı belirtildi. Sefer yapılacak şehirler arasında İstanbul, Antalya ve Muğla’nın olacağı belirtildi.
30 Mayıs
İsrail, Türkiye'ye seyahat konusunda uyarıda bulundu. İsrail hükümeti, İran'ın, terör saldırıları düzenleyebileceğini belirterek vatandaşlarını Türkiye’ye gitmemeleri konusunda uyardı. İsrail Ulusal Konseyi: "İran, geçen hafta bir İran Devrim Muhafızı subayının öldürülmesinden İsrail'i sorumlu tuttu. Bu nedenle İsrail'i hedef alması ve saldırı düzenlemesi mümkün.'' açıklamasını yaptı. Buna bağlı olarak Konsey, Türkiye’yi ‘yüksek riskli ülke’ listesine alarak vatandaşlarına seyahat uyarısı yaptı: “Tahran Türkiye’deki turistlere zarar verebilir.“ dedi.
19 Haziran
İsrail Cumhurbaşkanı, Erdoğan'a teşekkür etti. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, İran'ın İstanbul'daki İsraillilere yönelik terör saldırılarını engelleme çabalarından dolayı teşekkür etti.
İsrail Cumhurbaşkanlığı ofisi yaptığı açıklamada: "İstanbul'daki İsraillilere yönelik muhtemel İran saldırılarına yönelik İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog bugün Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile telefonda görüşmüştür. Herzog, Erdoğan'a Türk topraklarındaki terör faaliyetlerini engelleme çabalarından dolayı teşekkür etmiştir." denildi.
7 Temmuz
İsrail ve Türkiye arasında ilk havacılık anlaşması imzalanacak. İsrail Ulaşım Bakanlığı, Türkiye ile 1951’den bu yana ilk havacılık anlaşmasının imzalanacağını duyurdu. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada: "Türkiye ile 1951 yılından bu yana ilk kez havacılık anlaşması imzalanacak. Varılan anlaşma ile İsrailli hava yolu şirketleri Türkiye'deki bazı noktalara uçuşlar gerçekleştirecek" denildi.
6 Eylül
İsrail, Türkiye ile havacılık anlaşmasını onayladı. İsrail kabinesi, Türkiye ile İsrail havayollarının İstanbul’a ve Türkiye’deki farklı noktalara karşılıklı uçuşlara yeniden başlamasının önünü açacak havacılık anlaşmasını onayladı.
İsrail Başbakanı Yair Lapid Twitter’dan yaptığı açıklamada, anlaşmanın İsrail vatandaşlarına fayda sağlayacağını ve iki ülke arasındaki ilişkileri ilerleteceğini söyledi.
19 Eylül
İsrail, Türkiye’ye büyükelçi atadı. İsrail Dışişleri Bakanlığı Komitesi, Irit Lillian'ın Ankara Büyükelçisi olarak atanmasına karar verdi. İki ülkenin karşılıklı büyükelçi atama kararının ardından İsrail tarafında isim belli oldu.
İsrail Dışişleri Bakanlığı aday komitesi Ankara'daki mevcut maslahatgüzar Irit Lillian'ın ismini onay için hükümete sundu. Lillian'ın resmi atamasının gerçekleşebilmesi için öncelikle İsrail'de hükümet tarafından onay alması gerekiyor. Ardından da Türkiye'den onay istenecek.
3 Ekim
İsrail Başbakanı Lapid "Türkiye'ye büyükelçi atanması önemli adım" açıklamasını yaptı. Lapid, ülkesinin Ankara'ya Büyükelçi atamasının "Türkiye ile ilişkileri iyileştirmede önemli bir adım olduğunu" söyledi.
27 Ekim
Türkiye-İsrail arasında 10 yıl sonra Savunma Bakanı düzeyinde ilk ziyaret gerçekleşti. Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normale dönmesiyle, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz Ankara’ya geldi. 10 yıl sonra gerçekleşen Savunma Bakanı düzeyindeki bu ziyaret iki ülke arasındaki ilişkilerin normal seyrine döndüğünün işareti olarak yorumlandı.
13 Kasım
İsrail'den Türkiye'ye taziye mesajı. İsrail Başbakanı Yair Lapid, İstanbul İstiklal Caddesi’ndeki patlamaya ilişkin taziyelerini sundu. İsrail Başbakanı Yair Lapid ofisi aracılığıyla yaptığı açıklamada, İstanbul’daki patlamaya ilişkin: “Birlikte, terörün başını çektiği her yerde güçlü bir şekilde savaşacağız” dedi.