İran’dan Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararı!
İran Meclisi, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına onay verdi. Karar, dünya petrol arzının yüzde 20’sini etkileyebilir. ABD donanması için risk büyük.
İsrail-İran savaşı şiddetlenirken, ABD’nin doğrudan dahil olduğu çatışmalar sonrası İran’dan küresel etkileri olabilecek bir adım geldi. İran Meclisi, dünya petrolünün yaklaşık dörtte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına onay verdi.
ABD’nin İran’daki nükleer tesisleri hedef alan saldırılarının ardından İran’ın da Tel Aviv ve Hayfa’ya yönelik misilleme saldırıları gündeme oturmuştu. Bu gerilimin hemen ardından İran iç siyasetinde de önemli bir gelişme yaşandı. İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Mehdi Kevseri, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının Meclis’te onaylandığını açıkladı. Ancak nihai kararın İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi’ne ait olduğu vurgulandı.
Küresel petrol arzı tehlikede
ABD Enerji Enformasyon Dairesi’ne göre, Hürmüz Boğazı’ndan her gün yaklaşık 20 milyon varil petrol taşınıyor. Bu miktar, dünya petrol arzının yüzde 20’sine denk geliyor. Boğazın kapatılması durumunda küresel enerji piyasasında ciddi arz sıkıntısı yaşanabilir.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) da yayımladığı son raporda, boğazın kısa süreli kapanmasının bile küresel petrol ve doğalgaz fiyatlarında büyük dalgalanmalara yol açabileceği uyarısında bulundu.
ABD donanması risk altinde
ABD askeri yetkilileri, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma kapasitesine sahip olduğunu ve böyle bir hamlenin ABD donanmasını Basra Körfezi’nde mahsur bırakabileceğini ifade etti. ABD Orta Doğu Deniz Kuvvetleri eski komutanı Koramiral Kevin Donegan ise İran’ın boğazı mayınlama seçeneğini kullanabileceğini belirtti.
Donegan, “Bu eylem İran’a da zarar verir. Çin’e sattıkları petrolden elde ettikleri gelir düşer. Ancak şu anki İran liderliği için ekonomik zarar, rejimin bekasından daha öncelikli görünmüyor” değerlendirmesinde bulundu.
Petrol fiyatları 100 doları aşabilir
Çatışmaların başladığı gün petrol fiyatı 78 dolara kadar yükselmişti. Analistlere göre Hürmüz Boğazı’nın kapatılması fiyatları hızla yukarı çekebilir. Kısa vadede varil başına fiyatların 100 doların üzerine çıkması öngörülüyor.
İran: Tüm seçenekler masada
İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Behnam Saidi, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının İran’ın seçeneklerinden sadece biri olduğunu belirterek, “Eğer düşmanlarımız halkımıza tehdit oluşturursa, güçlü ve caydırıcı bir karşılık alacaklar” dedi. İran’ın yanıtlarının zamanlaması ve şeklinin tamamen kendi karar mekanizmalarına bağlı olduğunun da altını çizdi.
Küresel kriz kapıda olabilir
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması, yalnızca enerji piyasalarını değil; deniz ticareti, güvenlik dengeleri ve uluslararası diplomatik ilişkileri de derinden etkileyebilir. Bu hamlenin, bölgedeki tansiyonu daha da artırması ve küresel ölçekte zincirleme reaksiyonlara yol açması bekleniyor.
Hürmüz Boğazı kapatıldı mı?
Hürmüz Boğazı henüz resmen kapatılmadı. İran Meclisi, boğazın kapatılmasına onay verse de son karar İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından verilecek. Yani şu an için boğaz açık, ancak stratejik bir hamle olarak kapanma ihtimali ciddi şekilde gündemde.Ama
Hürmüz Boğazı kapatılırsa ne olur?
Hürmüz Boğazı kapatılırsa, dünya petrol arzının yaklaşık yüzde 20’si sekteye uğrayacağından küresel enerji fiyatları hızla yükselir, ekonomik belirsizlik artar ve özellikle Asya ile Avrupa ülkelerinde ciddi arz krizi yaşanabilir; ayrıca deniz ticareti aksar, finansal piyasalar dalgalanır ve Orta Doğu’da askeri gerilim daha da tırmanabilir.
