Hürmüz Boğazı kapandı petrol fiyatları yükselişe geçti

İran, İsrail saldırısına misilleme olarak Hürmüz Boğazı'nı kapattı. Kritik geçiş noktasındaki kriz, enerji fiyatlarını sert yükseltti.

İran’ın İsrail’e düzenlediği balistik füze saldırısının ardından Hürmüz Boğazı’nı gemi geçişine kapatması, küresel enerji piyasalarında şok etkisi yarattı. Dünya petrolünün yaklaşık üçte birinin geçtiği bu stratejik noktanın kapanması, petrol ve LNG fiyatlarında sert yükselişlere neden oldu.

Hürmüz Boğazı neden bu kadar önemli?

Basra Körfezi’ni Umman Denizi’ne bağlayan Hürmüz Boğazı, günde 17-20 milyon varil petrolün dünya piyasalarına sevk edildiği hayati bir geçiş noktası. Uluslararası Enerji Ajansı’na göre bu petrolün yüzde 70’i Asya’ya, büyük bölümü Çin, Japonya, Hindistan ve Güney Kore’ye ulaşıyor.

Aynı zamanda Katar ve BAE’den çıkan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) sevkiyatının da yaklaşık yüzde 20’si bu boğazdan geçiyor. Avrupa da bu tedarikin önemli alıcıları arasında.

Petrol fiyatları beş ayın zirvesinde

İran’ın hamlesi sonrası petrol fiyatları gün içinde yüzde 7’den fazla artarak 73,58 dolara kadar yükseldi. Bu seviye, son beş ayın en yüksek noktası olarak kayda geçti. Uzmanlar, boğazdaki geçişlerin tamamen durması halinde fiyatların 100 dolara kadar çıkabileceğini belirtiyor.

Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO) ve UKMTO gibi denizcilik otoriteleri, bölgede askeri faaliyetlerin tırmanabileceği ve deniz taşımacılığında ciddi aksamalar yaşanabileceği konusunda uyarıyor.

Küresel ticaret için ciddi risk

İran Genelkurmay Başkanı ve üst düzey askeri yetkililerin hayatını kaybettiği İsrail saldırısı sonrası başlayan kriz, enerji güvenliğini tehdit ediyor. İran’ın Tel Aviv’i vurması ve ardından Hürmüz Boğazı’nı kapatması, çok daha geniş çaplı bir çatışmanın sinyali olarak görülüyor.

Küresel Risk Yönetimi Araştırma Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, “Petrol piyasası açısından en büyük kabus yaşanıyor. Hürmüz’ün kapanması, dünya petrol akışının yüzde 20’sini kesebilir” yorumunda bulundu.

İran’ın ekonomik çıkarları da risk altında

Öte yandan bazı analistler, İran’ın bu kararı uzun süre sürdüremeyeceğini düşünüyor. Zira İran’ın neredeyse tüm petrol ihracatı Hürmüz Boğazı üzerinden gerçekleşiyor. En büyük ticaret ortaklarından biri olan Çin’in de enerji ithalatı bu geçişe bağlı.