Gazze ateşkesinden sonra ne olacak! Bir savaşın sonu ya da yeni bir başlangıç
Gazze'de yürürlükte olan ateşkesin yalnızca "geçici bir adım" olduğu konusunda neredeyse fikir birliği olsa da, tırmanışın durdurulmasına katkı sağlayabileceği tahmin ediliyor.
Cuma günü, İsrail hapishanelerindeki mahkumlar karşılığında Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin serbest bırakılmasıyla birlikte 4 günlük ateşkesin yürürlüğe girmesiyle silahlar sustu ve savaş uçaklarının saldırıları durdu.
İsrail'in Gazze'nin kuzeyindeki kara operasyonu 3 hafta önce başladığından bu yana bu bölgelerde yaşananların fotoğraflarını çekmek mümkün olmadı ancak ateşkes bunu mümkün kılacak.
Savaşın başlangıcından bu yana görüntüler, ülkelerin savaşa ilişkin tutumlarının değişmesinde ve aynı zamanda özellikle Batılı ülkelerde ve Amerika Birleşik Devletleri'nde kamuoyunun değişmesinde çok önemli bir rol oynadı.
İsrail ordusu, köy ve mahallelerin tamamen yok edildiği yönündeki hava fotoğraflarıyla desteklenen tahminlere rağmen, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde ne yaptığını göstermiyor.
Ateşkes aynı zamanda sağlık ekiplerinin, İsrail'in geçtiğimiz dönemdeki yoğun hava, kara ve deniz saldırıları nedeniyle kaldırılması zor olan enkaz altından cesetleri çıkarmasına da olanak tanıyacak.
GERİ ÇEKİLMESİNİN BAŞLANGICI
Filistinli siyasi analist Firas Yaghi, en fazla 10 gün uzatılabilecek insani ateşkesin, 49 gün süren savaş boyunca herhangi bir hedefe ulaşılamaması nedeniyle İsrail'in geri çekilmesinin başlangıcını temsil edebileceğine inanıyor.
İsrailli analistler, Gazze Şehri'ndeki Şifa Hastanesi'ndeki başarısızlıktan sonra Tel Aviv'in hala "zafer imajı" olarak adlandırılabilecek bir imajdan yoksun olduğunu kabul ediyor.
Al-Ain News'e verdiği röportajda Yaghi, "Bu sabah başlayan ateşkes, insani felaket meselesinin ve grupların kaçırdığı rehinelerin bu ateşkese ulaşmanın temelini oluşturduğunu vurguluyor." dedi.
Yaghi, "Amerikan tarafının, Amerikan rehinelerin serbest bırakılmasıyla ve ayrıca İsrailli rehinelerin ailelerinin İsrail hükümetine uyguladığı baskıyla çok ilgili olduğu görülüyor." diye ekledi.
Uzman şöyle devam etti: "İsrail savaşının yedinci haftasında İsrail, ilan ettiği hedeflerden hiçbirine ulaşamadı. Otoriter ve askeri bir yapı olan Hamas'ı yok etmek istediğini, rehineleri hiçbir kısıtlama ve koşul olmaksızın geri getirmek istediğini duyurdu. Ancak yedinci haftada İsrail'in rehineleri ve Gazze'deki grupların elinde bulunan askeri tutukluların hiçbirini iade etmediği kanıtlandı. Üstelik Gazze Şeridi'nden roketler atılmaya devam ediyor ve İsrail ordusu da şiddetli çatışmaların devam ettiğini kabul ediyor."
Uzmana göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya yönelik yerel ve Amerikan baskısı sonucunda bu ateşkese ulaşıldı. Burada en önemli noktanın ateşkesin uzatılmasından bahsedilmesi olduğunu, yani 4 günden fazla uzatılma eğiliminin olduğunu ifade etti.
Uzman, bu nedenle, kaçırılan siviller karşılığında yeni bir Filistinli tutuklu değişiminin gerçekleşeceği sonucuna vardı.
Yaghi, "Biz sadece sivillerden bahsediyoruz, El Kassam Tugayları ve İslami Cihad tarafından tutulan askeri mahkumlardan değil, yalnızca sivillerden bahsediyoruz. Buna karşılık iki hareket, İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinli mahkumların serbest bırakılmasını talep ediyor." diye ekledi.
Uzman, İsrailli yetkililere göre ateşkesin 10 gün daha uzayabileceğini, dolayısıyla bunun İsrail'in geri çekilmesinin başlangıcı olduğuna dikkat çekti.
SAVAŞI DURDURMAK
Aynı uzmana göre, ateşkes, İsrail'in kara operasyonunun sözde ivmesinin durdurulmasına yol açabilir. Özellikle Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yaşanan insani felaket ve güneyde yerinden edilmiş çok sayıda insan ortaya çıktığında, dünya İsrail'e bu savaşı soracak.
Uzman, bu bağlamda İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant'ın, uzun aylar ve hatta açık bir savaştan bahsettikten sonra, dün ilk kez savaşın iki ay içinde bitirilmesi konusunda konuştuğuna dikkat çekti.
Yaghi, "Galant, savaşın iki ay içinde bitirilmesinden bahsetti ve bu nedenle bunun Gazze'deki duruma ilişkin yeni yaklaşımların ve Gazze'de kalıcı ateşkese yol açabilecek yol haritası ve çözüm arayışlarının başlangıcı olabileceğini düşünüyorum." dedi.
Uzman, "Şu ana kadar İsrail'in tüm açıklamalarında hedeflerine ulaşmak için mücadeleye devam edeceği ve Hamas'ın askeri yapısına ve Gazze Şeridi'ndeki yönetimine son vermek istediği belirtiliyor. Ancak 7 haftada bu hedeflere ulaşılamadı, peki daha sonra nasıl ulaşacak" diye ekledi.
Yaghi, sözlerine söyle devam etti: "Önümüzdeki günler İsrail'in eğilimlerini gösterecek. Ancak eğer Amerikalı, Avrupalı ve Arapların siyasi çözüme yönelik önerileri varsa, bu Gazze'de ateşkese doğru bir başlangıç ve savaşın sonudur. Çünkü askeri çözüm ihtimali mümkün olmadığından İsrail esir değişimine gitmek zorunda kalıyor ve değişim dışında İsrail'in onlara ulaşması mümkün olmayacak. İsrail'de rehinelerin ailelerinin gösterileri artacak ve dolayısıyla İsrail hükümeti üzerindeki baskılar herkesin iyiliği için artacak, yani tüm Filistinli tutuklulara karşı tüm İsrailli tutuklular anlamına gelecek."