Gazze’de insani ara başladı. Getirileri ve riskleri neler? Al Ain Türkçe Özel
Gazze’de insani ara başladı. 4 günlük sürede esir takası gerçekleşiyor. Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı, sürecin getirilerini ve risklerini Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi.
Gazze'de İsrail ve Hamas arasında 4 günlük insani ara bugün başladı. Bu süreçte 50 esir serbest bırakılacak. Katar, arabuluculuk yaparak insani yardımların Gazze'ye ulaşmasını sağlayacak. Konuyu bölgeyi yakından takip eden Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı ile konuştuk.
İnsani arada Gazze'ye ulaşacak yardımlar, bölge halkının mevcut ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli olacak mı? Yardımlar Gazze'nin genel insani durumunu iyileştirmede ne düzeyde etki edecek?
Gazze’ye savaaşın başladığı 7 Ekim’den bu yana ciddi bir yardım geçişi olmamıştı, sınırlıydı. İlk defa günde 200 tır yardım girecek. Süreç boyunca toplamda bin tıra ulaşması bekleniyor. Hem gıda hem ilaç yardımı hem de enerji ihtiyacını karşılayacak yakıt girecek. Bu yardımlar bir nebze de olsa ihtiyacı karşılar, yaraya merhem olur ama yarayı tamamen iyileştirmez.
Daha çok yardıma ihtiyaç var. Bunun ötesinde Gazze’nin yeniden yapılandırılması gerek. Çok sayıda bina ve altyapı yok edildi. Ama o aşamadan önce çatışmasızlığın kalıcı hale gelmesi gerekiyor. Kalıcı barışın sağlanması gerekiyor.
Önce hastanedeki hastaların ihtiyacı olan yardımların ulaştırılması önemli. Ama bunların sürekli hale getirilmesi gerekiyor. BM ve Mısır zaten yardımları sürekli denetliyor. Yardım geçişlerinde şu ana kadar bir sıkıntı olmadı. Bundan sonra da olacağını zannetmiyorum.
4 günlük sürede yapılacak yardımlar Gazze’deki genel durumun iyileştirilmesine bir miktar katkı sağlayacaktır. Ama Gazze’deki insanlar evlerine dönmek istiyor, yakınlarını görmek istiyor. İsrail Kuzey’de Filistinlilerin barınmasını istemiyor. Bu bir sorun olarak ortada duruyor.
Gazze'deki insani ara sürecinde bir saldırı olması durumunda ne olur? Bu ihtimal sizce ne kadar?
Bu süre içinde saldırı olması halinde süreç duracaktır. Yeniden başlaması için taraflarla yeniden görüşmeler yapılır. Ama iş zorlaşır. Fakat şu ana kadarki tablo sanki ateşkesin devam edeceği ve tarafların ateşkese uyacağı izlenimini bırakıyor.
Ateşkes 07.00’de başladı. Başta çatışma sesi duyuldu ama aradan bir saat geçmeden taraflar ateşkese uydu. Şu ana kadar da ateşkes ihlal edilmedi.
Ateşkese tüm dünyanın ihtiyacı var. O yüzden bozulmaması için olağanüstü çaba harcanacaktır. İngiltere’nin yeni dışişleri bakanının İsrail ve Kudüs’ü ziyareti de bunu gösteriyor.
Ayağa kalkan dünya kamuoyunu, ancak ateşkesin kalıcı hale getirilmesi tatmin edebilir. Dünya liderleri çatışmanın sürmesinin kendilerine zarar verdiğini gördü. O yüzden ateşkesin devamı yönünde politika izliyorlar.
Gazze’nin yaralarının sarılması için Filistinlilerin de ateşkese ihtiyacı var. İsrail’de kamuoyunun çoğunluğu da ateşkesten yana. Ancak fanatik bir grup ateşkese tepki gösteriyor. Netanyahu’nun bu grupları yönetebileceği belirtiliyor.
Şayet bu 4 günlük ateşkes başarılı olursa zaten bir opsiyon var. 10 rehine bırakıldığında ateşkes uzayacak. Bu gerçekleşirse ateşkes tüm esirler takas edilinceye kadar uzayabilir. Zaten bu ateşkes 15-20 güne ulaşırsa savaşın yeniden başlama ihtimali düşer. Kalıcı barış için iki devletli çözüme bir fırsata dönüşür. Dünya kamuoyu eğer hassasiyetini sürdürürse bu ihtimal yükselecektir. İki devletli çözüm ihtimali şu anda her zamankinden daha yüksek.