Eylül ayı rakamları belli oldu! Açlık sınırı 20 bin lira
Türkiye'de dört kişilik bir ailenin açlık ve yoksulluk sınırlarında ciddi artışlar yaşanırken, bekar bireylerin yaşam maliyetleri de endişe verici seviyelere ulaşmış durumda. Eylül ayı açlık ve yoksulluk sınırı ne kadar oldu?
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından yapılan son araştırmaya göre, Türkiye’de ekonomik zorluklar giderek artıyor. Ankara merkezli yapılan çalışma, dört kişilik bir ailenin açlık sınırının bu ay itibariyle 19 bin 830 Türk Lirası’na yükseldiğini ortaya koydu. Aynı ailenin karşı karşıya olduğu yoksulluk sınırı ise 64 bin 595 Türk Lirası olarak belirlendi.
Araştırma, aynı zamanda bekar bir bireyin yaşam maliyetinin de aylık 25 bin 706 Türk Lirası’na ulaştığını gösterdi. Gıda, kira ve benzeri temel yaşam ihtiyaçları için yapılan harcamaların detaylarına inildiğinde, özellikle gıda ürünlerindeki fiyat artışları göze çarpıyor.
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için yapması gereken minimum gıda harcaması, bir önceki aya kıyasla yüzde 2,90 artarak 19 bin 830 TL oldu. Bu rakamın altı ayda yüzde 37,41, son bir yılda ise yüzde 48,72 oranında arttığı belirlendi. Gıda ürünleri üzerine yapılan yıllık ortalama artış ise yüzde 71,23 olarak hesaplandı.
Eylül ayı itibarıyla piyasadan derlenen verilere göre gıda gruplarındaki değişimler farklılık gösteriyor. Örneğin süt, yoğurt ve peynir grubunda geçen aya göre önemli bir fiyat değişikliği olmazken, et ve tavuk ürünleri arasında dikkate değer bir fark görülüyor. Dana ve kuzu etinde görülen fiyat düşüşleri, tüketiciler için bir nebze olsun rahatlama sağlasa da, tavuk eti fiyatlarında herhangi bir değişim olmadı.
Avlanma sezonunun açılmasıyla birlikte, pazarlarda balık çeşitliliği gözle görülür şekilde arttı. Özellikle palamut, hamsi, levrek ve çupra gibi türler, tezgâhlarda yerlerini aldı. Fiyatlar ise çeşitliliğe paralel olarak değişkenlik gösteriyor. Palamut, hamsi, levrek ve çupra gibi popüler balık türlerinin kilogram fiyatları, 150 TL ile 450 TL arasında değişiklik göstermekte.
Her yıl olduğu gibi, okulların açılmasıyla birlikte yumurta fiyatlarında artış yaşandı. Bu yıl da yumurta fiyatlarının yükselmesi dikkat çekiyor. Kuru baklagiller grubunda ise nohut ve kırmızı mercimek öne çıkıyor. Bu ürünlerin kilogram fiyatlarında 2 ila 3 lira arasında bir artış gözlenirken, diğer kuru baklagil fiyatları sabit kalmış durumda.
Taze sebze ve meyve fiyatlarındaki değişim, mutfak bütçelerini doğrudan etkileyen bir faktör. Bu ay yapılan değerlendirmelerde, patates ve kuru soğan fiyatlarında bir değişiklik olmazken, meyve fiyatları ortalama 3 TL artış gösterdi. Sebze fiyatları ise ortalama 10 TL arttı. Özellikle ana yemekleri tamamlayan salata yeşillikleri dahil edildiğinde, ortalama sebze kg fiyatı 37,50 TL, meyve kg fiyatı ise 63,43 TL olarak belirlendi.
Bu ayki hesaplamalar, toplam 32 üründeki fiyat değişimini dikkate alarak yapıldı. Bu ürünler arasında 21 tanesi sebze, 11 tanesi ise meyve kategorisinde yer alıyor. Ortalama meyve ve sebze kilogram fiyatında görülen 1,56 TL'lik artış, toplamda 46,16 TL olarak kaydedildi. Salata yeşillikleri gibi ana yemekleri tamamlayıcı ürünler de bu hesaplamalara dahil edilmiştir.
Ankara'da temel besinler arasında yer alan ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur ve irmik gibi ürünlerin fiyatlarında önemli bir değişiklik yaşanmadı. Mayıs ayında yapılan zamların ardından, özellikle ekmeğin fiyatı stabil bir seyir izleyerek 200 gram için 10 TL düzeyinde sabit kaldı. Un ürünlerinde ise bazı marketler spesifik artışlar gözlemlese de, genel olarak un fiyatları da değişmedi.
Ayçiçek yağı, temel yağ ürünleri içerisinde dikkat çeken bir artış gösterdi. Kilogram başına 5 TL'lik bir yükselişle tüketiciyi etkiledi. Zeytinyağı, tereyağı ve margarin gibi diğer yağ çeşitlerinin fiyatları ise değişim göstermedi. Zeytin ürünlerinde ise yeşil zeytin kilogram başına 7 TL artarken, siyah zeytinin fiyatı 4 TL azaldı. Fındık gibi yağlı tohum ürünlerinde ise fiyat artışları gözlendi.
Baharat ürünleri geçtiğimiz ay olduğu gibi bu ay da fiyatlarında artış gösterdi. Özellikle kimyon, nane ve karabiber gibi ürünlerdeki fiyat artışları tüketiciyi etkilemeye devam etti. Çay fiyatlarındaki marketler arası farklılıklar göze çarpsa da, genel ortalama üzerinde bir değişiklik olmadı. Yeni mahsul ile birlikte ıhlamur fiyatlarında önemli bir artış yaşandı. Diğer yandan, pekmez 3 TL'lik bir artış gösterirken, bal ve şeker fiyatları stabil kaldı. Reçel fiyatları ise düşüş gösterdi. Tuz ve salça fiyatları ise önceki ayki düzeylerini korudu.
