Erdoğan ve Dünya liderleri ŞİÖ için Çin’de buluştu
Çin’in Tianjin kentinde düzenlenen ŞİÖ zirvesi, Erdoğan ve Putin dahil dünya liderlerini bir araya getirdi. Tarihi buluşma, örgütün en büyük toplantısı oldu.
Asya ve Orta Doğu’nun önde gelen liderleri, Çin’in liman kenti Tianjin’de iki gün sürecek Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesinde buluştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’yi temsil ettiği zirve, örgütün bugüne kadar düzenlediği en büyük toplantı olarak kayıtlara geçti. Çin lideri Şi Cinping, konuk devlet başkanlarıyla ikili görüşmeler yaparken, diplomasi trafiği zirve öncesinde Tianjin sokaklarına da yansıdı.
Dünya liderleri bir arada
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif gibi isimler, ŞİÖ’nün 25. Devlet Başkanları Konseyi için Çin’e geldi. Katılımcı ülkeler, küresel enerji rezervlerinin önemli bölümünü kontrol ediyor ve dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ını temsil ediyor.
Putin, zirve öncesi yaptığı açıklamada Çin-Rusya ortaklığını “dünya için istikrar sağlayıcı güç” olarak niteledi. Hindistan Başbakanı Modi’nin katılımı ise dikkat çekici bulundu. Geçen yıl Kazakistan’daki toplantıya katılmayan Modi, bu kez ABD ile ilişkilerdeki gerginlik ve Çin ile yumuşama sürecinde Tianjin’de yer aldı.
Erdoğan Şi ile görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve kapsamında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bir araya geldi. Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın da yer aldığı Türkiye heyeti eşlik ediyor. Erdoğan’ın, Şi tarafından verilecek akşam yemeğine katılacağı ve diğer liderlerle de ikili temaslarda bulunacağı bildirildi.
Çin’in küresel mesajı
Çinli yetkililer, bu zirveyi örgütün tarihindeki en büyük buluşma olarak tanımlıyor. CNN International’ın yorumuna göre bu toplantı, Pekin’e “ABD’ye alternatif güçlü bir lider” imajı sunma fırsatı veriyor. Zirvenin ardından Pekin’de yapılacak geniş katılımlı askeri geçit töreni ise Çin’in askeri gücünü öne çıkaracak.
Pakistanlı akademisyen Rabia Akhtar, Çin’in bu zirveyle yalnızca bölgesel değil, küresel düzenin de “mimar ve ev sahibi” olduğunu göstermek istediğini belirtti.
ŞİÖ’nün yükselen rolü
2001 yılında kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü, zamanla büyüyerek bugün Çin, Rusya, Hindistan, İran, Pakistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan’ı üye olarak kapsıyor. 16 gözlemci ve ortak ülke de iş birliğine dahil durumda. Türkiye, NATO üyesi olmasına rağmen ŞİÖ’de diyalog ortağı statüsüyle yer alıyor.
