Ekonomist Zelyut’tan, dolar ve euro uyarısı: Kur riski çok büyük!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı yıllık bazda yüzde 421.7 arttı. Ekonomist Evren Devrim Zelyut,"Ekonomi yeniden yapılanmazsa kur riski çok büyük bir şekilde devam edecek." dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu ekim ayına ilişkin Dış Ticaret İstatistikleri’ni yayımladı.
Verilere göre, ekim ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 421,7 artarak 1 milyar 509 milyon dolardan, 7 milyar 874 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ekim ayında yüzde 93,2 iken, 2022 Ekim ayında yüzde 73’e geriledi.
İhracat 2022 yılı Ekim ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,0 artarak 21 milyar 328 milyon dolar, ithalat yüzde 31,4 artarak 29 milyar 202 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ekonomist Evren Devrim Zelyut, ekim ayına ilişkin açıklanan rakamları AL-AiN Türkçe’den Alev Olgay’a yorumladı.
Bir ülkeyi ilgilendiren en önemli konunun mal ticareti olduğunu söyleyen Ekonomist Evren Devrim Zelyut, “Mal ticaretin artı olacak ki rezervin dolar ve euro ile dolsun, ülkende de kur düşsün. Bu yüzden sıkıntı büyük… Hem mal dengesinde hem cari açık tarafında bu ülke eksi yazıyor.” dedi.
“DÖVİZDE YAŞADIĞIMIZ BASKI DEVAM EDECEK”
Dış ticaret açığının beklenen sonuçlarına değinen Zelyut, “Dövizde yaşadığımız baskıyı devam ettirecek bir unsur. Bu rakamlar AKP’nin 20 yıldır devam ettirdiği dışa bağımlı ekonomik sistemin çöküşü anlamına geliyor. Resmen bunu bize deklare etmiş oldu bu rakamlar. Dış ticaret açığı ocak-ekim döneminde yüzde 168 artmış yani 91 milyar dolarlık mal dengesinde bir eksi demek, kur üzerindeki döviz krizi riskinin hala bu ülkede devam ettiğini gösteriyor. Her ne kadar Körfez’den ve Rusya’dan gelen sermayeyle telafi edilmeye çalışılsa da haziran sonrası bu telafi mekanizmalarının kalktığı bir durumda, Türkiye’nin başını gerçekten kurda çok büyük derde sokar.” ifadelerini kullandı.
“KUR RİSKİ ÇOK BÜYÜK BİR ŞEKİLDE DEVAM EDECEK”
Giderek katlanan dış ticaret açığının kur riskini artırdığını vurgulayan Zelyut, “Bu aynı zamanda bize eğitimden başlayıp, bir yapısal reform ihtiyacıyla ekonominin yeniden yapılması gerektiğini gösteriyor. Bunu yapmadığımız sürece, kur riski çok büyük bir şekilde devam edecek.” yorumunda bulundu.
“İLLEGAL KRİMİNAL SERMAYEYİ GETİRMEYE ÇALIŞACAĞIZ”
Ekonomist Zelyut, TÜİK’in açıkladığı ihracat verilerini şu sözlerle değerlendirdi:
“İhracatın bileşenlerine baktığımda, bizim rezerve giren para da az kalmaya devam edecek. Çünkü yükde hafif pahada ağır malları üretip satamadığımız için yeteri kadar dolar ve euroya ulaşamayacağız ve buna bağlı olarak da biz kura mal ticaretinden kaynaklanan bir parayla basamayacağız. Yine Rusya’ya ve Körfez’e gideceğiz yine net hata noksandan bir takım varlık barışları adı altında illegal kriminal sermayeyi getirmeye çalışacağız.”
“CÜZDANINIZDAKİ PARA AYNI HIZDA BOŞALMAYA DEVAM EDECEK”
Rezervi boşaltan en büyük sebebin ise ithalat olduğunun altını çizen Zelyut, “İthalatın yüzde 92’si sermaye ve ara maldan oluşuyor. Bu şu demek; önümüzdeki dönemde sizin cüzdanınızdaki para aynı hızda boşalmaya devam edecek. Bu yüzden yapısal bir reform istiyoruz, AKP’yi eleştiriyoruz biz. Dışa bağlı ekonomi demek bu demek… Bunun bir bariz göstergesi de Çin’den yapılan ithalat. Çin’den 34 milyar 591 milyon dolar ithalat yapıyoruz. Bu ülkeye ihracat da yapamıyorsun. Acayip bir dış ticaret dengesizliği var. Rusya’dan bir şekilde enerji alıyorsun ama Çin’e kiraz bile satamıyorsun. Çin almıyor, izin vermiyor. Bütün bunları yan yana koyduğumuz zaman önümüzdeki dönem için bu sıkıntıların neden devam edeceği sorusuna cevap buluyoruz.” açıklamasını yaptı.
