Dr. Sakman: Trump bir anda ilişkileri bozacak eylemde bulunabilir | Al Ain Türkçe Özel
DİPAM Başkanı Dr. Tolga Sakman, “Donald Trump bir anda ilişkileri bozacak eylem veya söylemde bulunabilir” diyerek Trump’ın Türkiye ile olan ilişkilerinin diplomatik kanallarla kesinleştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Antalya Diplomasi Forumu’nda konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’ye yapması olası ziyaret hakkında açıklamalarda bulundu. Fidan, “Şu anda kesinleşen bir durum yok. Görüşmeler sürüyor. Buluşma Türkiye’de mi yoksa ABD’de mi olacak, bu konuda çalışmalar devam ediyor” dedi.
Trump açıklamalarında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ikili ilişkilerine dikkat çekmeye devam ediyor. Trump ve Erdoğan arasındaki görüşmenin iki ülke arasındaki ilişkileri ne yönde etkileyeceği merak ediliyor. DİPAM Başkanı Dr. Tolga Sakman, söz konusu gelişmeleri Al Ain Türkçe için değerlendirdi.
Dr. Tolga Sakman
“Trump-Erdoğan görüşmesi, Türkiye'nin bölgesel diplomasi ve güvenlik stratejileri açısından nasıl öneme sahip ve bir dönüm noktası olabilir?” sorusunu yanıtlayan Sakman, “Orta Doğu ve Avrupa’daki kritik gelişmelerin ardından Türkiye’nin yapmaya çalıştığı liderlik hareketleri Trump’ın Türkiye’ye olan ilgisi ile birleşince daha kuvvetli hale geldi. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nin Avrupa güvenliğinden çekileceğine dair izlenim ve Orta Doğu’daki çatışmalarda Amerikan çıkarlarının değişmesi nedeniyle farklı çözümler bulma arayışı Türkiye’nin ön plana çıkmasını sağlıyor. Türkiye hem Avrupa güvenliğinde yeni bir aktör olarak ön plana çıkmak istiyor hem de Orta Doğu’da uzun süredir faaliyete geçirmeye çalıştığı istikrarlı bir coğrafyada başat aktör olma girişimi var. Trump’ın öncelikli ziyaretleri arasında Türkiye’nin olması, Avrupa’daki herhangi bir devletten önce Türkiye ile görüşmesi veya Orta Doğu’da ekonomik nedenlerle ilişkilerini derinleştirdiği ve yeni partnerler olarak gördüğü körfez ülkelerinin yanında Türkiye’yi de ziyaret edecek olması her bir olasılıkta farklı çerçevede ama benzeri güçlükte mesajlar veriyor. Ve bu mesajları da Türk dışişlerinin kullanmaya hazır olduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.
“TRUMP’IN PARTNERLERE İHTİYACI VAR”
Sakman, “Trump'ın Orta Doğu ziyaretleri kapsamında Türkiye'ye uğraması, bölgedeki güç dengelerini nasıl okunur ve etkileyebilir?” sorusuna ise “Trump’ın Orta Doğu politikalarını uygulamak için partnerlere ihtiyacı olduğunu biliyoruz. Bunun için her durumda birlikte çalıştığı İsrail Orta Doğu politikaları için aynı zamanda bir düğüm de oluşturuyor Amerika Birleşik Devletleri için. Körfez ülkeleri ile ilişkilerinin iyi olduğunu biliyoruz ama bu ilişkilerin neredeyse tamamen ekonomi üzerine inşa edildiğini de biliyoruz. Bölge politikalarının uygulanmasında veya bölge üzerinde gerçekleştirilecek olan bir bakışta güçlü partner olarak Türkiye gibi tüm ülkelere nüfuz edebilecek bir devlete ihtiyacı var. Hem İran’la karşı karşıya geldiğinde hem de Körfez ülkeleri ile aynı masaya oturduğunda Türkiye gibi bir devletin yanında olması gerektiğini aslında Trump seçimden önce de benzeri şekillerde dile getirmişti sonra da çeşitli nedenlerle Türkiye ve sayın cumhurbaşkanı adına yaptığı övgülerde bunu anlayabiliyoruz. İran’la rekabetinde sıcak çatışmaya dönmeden konunun sönümlendirilmesi için Türkiye gibi bir güçlü faktörlü arabulucuya ihtiyaç olacağa benziyor. İsrail konusunda ise Trump yönetiminin İsrail hükümeti ve toplumunu Amerikan politikalarının karşısına konumlandırmadan Türkiye karşıtı bakışın çözülmesi ve böylece bölgesel normalleşme adına Amerikan çıkarlarına faaliyet gösterebilmesi için de yine Türkiye ile birlikte çalışmaları önemli görünüyor” ifadeleriyle yanıt verdi.
Sakman, Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a olan ilgisinin iki ülke arasındaki ilişkiyi nasıl etkileyeceğine ilişkin olarak ise şunları söyledi:
“İLİŞKİNİN DİPLOMATİK KANALLARDA KESİNLEŞTİRİLMESİ GEREKİR”
“Trump lider diplomasisini seven bir başkan. Bunun için güçlü liderlerle birlikte çalışmaktan da mutlu oluyor. İkili ilişkileri önce liderler üzerinden kurgulayıp bunun diplomatik kanallara sirayet etmesini sağlıyor. Bunun için bir görüşmeye doğrudan kendisi veya kendisini temsilen başkanlık temsilcisini göndermeyi tercih ediyor. Erdoğan ile de güçlü ilişkiler daha önce de kurdu şimdi de kurabileceğini tahmin ediyor. Üstelik Trump‘ın nüfuz etme ve politika uygulamaya çalıştığı bazı coğrafi bölgelerde Erdoğan’ın kişisel olarak sevilmesi ve saygı görmesi üzerinden bu ilişkiyi de kullanmak istediğini tahmin edebiliriz ama her durumda Trump‘ın ikili ilişkiler üzerinde de kritik hareket edebileceğini unutmamak lazım. Yani en iyi ilişkilerin olduğu zamanda dahi bir anda ilişkileri bozabilecek bir eylem veya söylemde bulunabilir. Bu yüzden liderler arasında kurulacak olan ilişkinin çok hızlı şekilde kurumsallaşması ve diplomatik kanallarda bu ilişkinin -eğer yapılabilecek seviyede ise- kesinleştirilmesi gerekecektir”
