Deprem bölgesi Erdoğan’a neden yöneldi? Al Ain Türkçe Özel
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçiminde deprem bölgesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhur İttifakı şaşırtıcı derecede yüksek oy aldı.
Türkiye’de 50 bin fazla can kaybının yaşandığı deprem bölgesindeki 11 ilde, Anadolu Ajansı verilerine göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti bölgedeki gücünü korudu.
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu depremden etkilenen illerden sadece Adana, Hatay ve Diyarbakır’da Erdoğan’dan fazla oy alabilirdi. Diğer 8 ilde ise Erdoğan, Kılıçdaroğlu’na adeta fark attı.
Deprem bölgesindeki oylar, 2018 seçimleriyle karşılaştırıldığında da AK Parti ve Cumhur İttifakı açısından kayda değer bir değişiklik olmadı. Cumhur İttifakı’nın üstünlüğünü korusa da bölgedeki illerin çoğunda oylarının bir bölümünde küçük düşüşler yaşandı.
AL Ain Türkçe’den Halit Ziya Alptekin konuyu hem kamuoyu araştırma merkezi hem de uzman psikologla konuştu.
ArtıBir Araştırma Genel Müdürü Hüseyin Çalışkaner, kamuoyu araştırmacısı olarak AK Parti ve Erdoğan’ın deprem bölgesindeki oyunu korumasına cevap vermekte zorlandığını ifade ederek, Al Ain Türkçe’ye bir psikologdan görüş alınması yönünde tavsiyede bulundu.
Depremlerin ardından bölgede çok ciddi bir travmanın oluştuğunu ifade eden Çalışkaner, “Deprem bölgesinde çok ciddi bir travma yaşandı, bu yaşanan travma karşısında insanlar genel itibariyle devleti yanında görmek, bu acıları ancak devletin sonlandırabileceğini düşünmüş olabilir. Çünkü bu zor zamanlarda sığınabilecekleri tek yapı devlettir. Dolayısıyla da AK Parti ve devlet kavramları iç içe geçmiş durumda olduğu için böyle bir yönelim oluşmuş olabilir” dedi.
Seçimlerin kampanya döneminde AK Parti’nin deprem bölgesine yönelik vaatlerine ağırlık verdiğini hatırlatan Hüseyin Çalışkaner, “Depremin ardından yapılan vaatler de seçmen nezdinde etkili olmuş olabilir. Bölgede halen sorunlar çözülmemiş olsa da bunu AK Parti ya da Erdoğan’ın çözebileceğini düşünen bir yapı ya da kitle oluştu. Dolayısıyla da diğer yandan baktığımızda da evet, muhalefet belediyeler aracılığıyla oraya gitti. Ancak belediyelerin yaptığı yardımı bile depremzedeler, psikolojik olarak devletin yaptığını düşünüyor. Bu çerçevede AK Parti’yi devlet olarak gören psikoloji oya yansımıştır.” diye konuştu.
UZMAN PSİKOLOG DEMİREL: SAĞLIKLI ZİHİN YAPISI BEKLENEMEZ!
Uzman Psikolog Burcu Demirel ise deprem bölgesinde oy kullanan depremzedelerin sağlıklı bir zihin yapısıyla karar vermelerini beklemenin zor olduğunu ifade ederek, “Deprem bölgesindeki halk için aslında biraz daha anlaşılabilir geliyor bana. Sağlıklı bir zihin yapısı beklemek çok zor şu anda. Yani bir seçime zorlamak, bir umuda bağlanmaya çalışmak, bu insanlar açısından gerçekten çok zor.
Bizler fiziken etkilenmediğimiz halde bile aylarca depremin etkisinden çıkamadık. O bölgede kırılgan bir halkın olduğunu düşünebilirsiniz. Şöyle düşünün sizin halihazırda 20 yıldır başınızda olan bir iktidar var ve o iktidar size diyor ki, bir seçim yapmak zorundasın. Şimdi oradaki halkın psikolojisi ‘var olan güç yaralarımızı sarmaya çalışsın’.” dedi.
Depremzedelerin ‘Bildiğim bir kötü, bilmediğim bir kötüden her zaman daha iyidir’ psikolojisi ile hareket etmiş olabileceklerini düşündüğünü ifade eden Demirel, “Şu anda deprem bölgesinde devam eden çalışmalar var. ‘Başka biri gelirse bunu devam ettiremez miyim’ minvalinde bir manipülasyon da illaki oralarda daha fazla söz konusudur.
Ben oraya 2 defa gittim, ilkinde devletten daha önce oraya ulaşmıştım. Zaten deprem gecesi oradaydım ve bir hafta kaldım. Oradaki halk o zaman gerçekten çok çaresizdi. Hatay'daydım her şey çok kötüydü cesetler yollarda yatıyordu. İkinci gittiğimde de artık bu şaşkınlık vesaire gitmiş ve mevcut iktidara ciddi bir öfke görmüştüm. Ben orada herhangi bir görüş belirtmedim. ‘Nasılsınız’ dediğimde bana ikinci cümle olarak ‘seçimler olacak ve yakında onlar görecek’ diye cevap veriyorlardı. Buradaki durumu gerçekten sağlıksız bir zihin yapısına sahip olan insanlara oy kullandırma zorunda bırakmakla açıklayabilirim. Ancak bu seçimler belki daha ilerideki bir tarihe ertelenseydi ve orada halihazırda yapılmayan şeylerin yapılmamaya devam ettiği görülseydi belki insanların kararları değişebilirdi. Şu an bölgede sağlık hizmetleri dahil birçok konuda sıkıntılar yaşanıyor. Zaman ilerledikçe mevcut hükümetin yeteri kadar hizmeti götüremediğinde, bölge insanın bilinçleneceğini ve oy eğiliminden dolayı kararını sorgulayacağını düşünüyorum” diye konuştu.
İL İL DEPREM BÖLGESİ SONUÇLARI!
HATAY
Depremin en fazla etkilendiği illerin başında gelen Hatay’da hükümetin deprem sonrası yardım ve destek ulaştırmada geç kaldığı eleştirileri yoğunluktaydı.
Hataylı depremzedelerin çoğu, yardımların gecikmesi yüzünden can kayıplarının arttığı gerekçesiyle hükümete sert tepkilerini dile getirmişti. Hatay’da Kılıçdaroğlu kazanmış olsa da aradaki fark sadece yüzde 0,04 oldu. Kılıçdaroğlu yüzde 48,07 oy alırken, Erdoğan yüzde 48,03 oy topladı.
Hatay’da milletvekili genel seçiminde ise Cumhurbaşkanlığına nazaran aradaki fark çok daha büyük oldu. Hatay’da Cumhur İttifakı yüzde 48,71, Millet İttifakı ise yüzde 36,53 oranında oy aldı. AK Parti ve CHP 4’er milletvekili çıkarırken, MHP, TİP ve İYİ Parti de birer milletvekili kazandı.
ADANA
Depremden nispeten daha az etkilenen Adana’da Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yaklaşık yüzde 7 fark attı.
Bu kentte Kılıçdaroğlu yüzde 50,89, Erdoğan da yüzde 43,92 ile yarışı bitirdi. Milletvekili genel seçiminde de Adana’da Cumhur İttifakı seçmenin yüzde 44,43'ünün, Millet İttifakı da yüzde 39,49’unun oyunu almayı başardı. AK Parti ve CHP 5’er milletvekili kazanırken, MHP ve İYİ Parti ikişer, Yeşil Sol Parti de 1 milletvekili çıkardı.
2018’te Adana’da Cumhur İttifakı yüzde 46, Millet İttifakı da yüzde 39 civarında oy almıştı. Cumhur İttifakı’nın oyu yüzde 2 civarında düştü, Millet İttifakı ise hemen hemen aynı kaldı. Adana’da Erdoğan 2018’te yüzde 44 dolayında oy toplamıştı, yani Erdoğan’ın oyu da neredeyse değişmedi.
DİYARBAKIR
Kürt seçmenin yoğunluklu olduğu Diyarbakır, Kılıçdaroğlu’nun en farklı kazandığı deprem bölgesi ili oldu. Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Diyarbakır’da yüzde 71,95 oranında oy toplarken, Cumhurbaşkanı Erdoğan ise yüzde 26,48’te kaldı.
Milletvekili seçiminde de Diyarbakır’da Emek ve Özgürlük İttifakı yüzde 61,19’la yarışı açık ara önde bitirdi. Cumhur İttifakı yüzde 26,33, Millet İttifakı da yüzde 10,35 oy topladı. Yeşil Sol Parti 8, AK Parti 3 ve CHP bir milletvekili kazandı.
CHP’nin Diyarbakır 1.sıradan aday gösterdiği Sezgin Tanrıkulu seçilmeyi başardı. Böylece Diyarbakır’da CHP 21 yıl aradan sonra ilk kez Meclis’e milletvekili çıkarmayı başarmış oldu.
Diyarbakır’da Cumhur İttifakı yüzde 4 oy kaybına uğradı. Millet İttifakı da yüzde 4 civarında oyunu arttırdı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın oy oranı yüzde 1’ın altında bir düşüş gördü.
GAZİANTEP
Bölgenin sanayi kenti Gaziantep’te ise Erdoğan rakibi Kılıçdaroğlu’nun yüzde 25 civarında üzerinde yer aldı. Erdoğan, kentte yüzde 59,76 oranında oy alırken, Kılıçdaroğlu yüzde 34,65’te kaldı.
Milletvekili seçiminde de Gaziantep’te Cumhur İttifakı yüzde 59,37, Millet İttifakı da yüzde 25,79 oy topladı. AK Parti 8, CHP 3, MHP, Yeşil Sol Parti ve İYİ Parti birer milletvekili çıkardı.
2018’e göre Gaziantep’te Cumhur İttifakı yaklaşık yüzde 5 oy kaybetti. Millet İttifakı da yaklaşık yüzde 3 arttırdı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın oyu da yüzde 4’ün biraz üzerinde düştü.
KAHRAMANMARAŞ
AK Parti’nin kalelerinden Kahramanmaraş’ta da Cumhurbaşkanı Erdoğan çok rahat kazandı. Erdoğan bu kentteki seçmenlerin yüzde 71,88’inin oyunu alırken, Kılıçdaroğlu sadece yüzde 22,20 oranında oy alabildi.
Milletvekili genel seçiminde de Kahramanmaraş’ta Cumhur İttifakı yüzde 70,94, Millet İttifakı da yüzde 23,35 oy topladı. AK Parti 5, CHP 2 ve MHP 1 milletvekili kazandı.
2018’e göre Erdoğan’a destekte yaklaşık yüzde 2’lik düşüş oldu. Milletvekili seçiminde de Cumhur İttifakı’nın oyu yüzde 4 düştü. Millet İttifakı da yüzde 2,5 kadar artış yaşadı.
ADIYAMAN
AK Parti’nin bir diğer güçlü kalesi Adıyaman’da da Erdoğan yüzde 66,20, Kılıçdaroğlu yüzde 31,24 oranında oy aldı.
Milletvekili seçiminde de Adıyaman’da oy oranları Cumhur İttifakı için yüzde 62,40, Millet İttifakı içinse yüzde 18,68 oldu. AK Parti 4 milletvekili, CHP de 1 milletvekili çıkardı.
Erdoğan 2018’e göre yüzde 1 civarında düştü. Cumhur İttifakı da yüzde 2 dolayında düşüş gördü. Millet İttifakı yüzde 18 civarıyla hemen hemen aynı kaldı.
ŞANLIURFA
Şanlıurfa’da da Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 62,01, Kılıçdaroğlu da yüzde 36,06 oranında oy topladı.
Milletvekili seçiminde de Şanlıurfa’da Cumhur İttifakı yüzde 55,77 ile birinci gelirken, onu yüzde 24,97 ile Yeşil Sol Parti ve yüzde 12,50 ile Millet İttifakı izledi. AK Parti 8, Yeşil Sol Parti 4, MHP 1 ve CHP 1 milletvekili kazandı.
Erdoğan 2018’te yüzde 64,77 oy oranına ulaşırken, bu oran şimdi 62,01’e düştü. Cumhur İttifakı yüzde 62’den yüzde 55,83’e, yani yüzde 6’nın üzerinde düşüş yaşadı. Millet İttifakı da yüzde 6,87’den 12,50’ye çıktı.
OSMANİYE
Osmaniye’de Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 62,31, Millet İttifakı’nın adayı Kılıçdaroğlu da yüzde 30,74 oy aldı.
Milletvekili genel seçiminde de Cumhur İttifakı yüzde 64,24, Millet İttifakı da yüzde 29,95 oranında oy aldı. AK Parti iki, MHP ve CHP de birer milletvekili çıkardı.
Cumhur İttifakı Osmaniye’de 4 puan kadar düştü, Millet İttifakı de yaklaşık iki puan artış gördü. Erdoğan’ın oy oranı yüzde 62 civarıyla hemen hemen aynı oldu.
KİLİS
Kilis’te Erdoğan yüzde 65,55, Kılıçdaroğlu da yüzde 26,96 oy aldı.
Milletvekili seçiminde de Cumhur İttifakı yüzde 69,28, Millet İttifakı da yüzde 25,96 oy topladı. AK Parti ve MHP Kilis’ten birer milletvekili kazandı.
2018 ‘te Erdoğan yüzde 70,09 oy alırken, bu oran şimdi 65,55’e düştü. Cumhur İttifakı iki puan kadar düşerken, Millet İttifakı ise hemen hemen aynı kaldı.
MALATYA
Malatya’da Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 69,39 oranında oy alırken, CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu yüzde 27,02’de kaldı.
Milletvekili seçiminde de Cumhur İttifakı yüzde 68,69, Millet İttifakı da yüzde 25,52 oy aldı. Malatya’da AK Parti 4 milletvekili, CHP ve MHP de birer milletvekili çıkardı.
2018’e göre Erdoğan’ın oy oranı hemen hemen aynı kaldı. Cumhur İttifakı yüzde 1,5 kadar bir düşüş yaşarken, Millet İttifakı da yüzde 3 dolayında yükseldi.
ELAZIĞ
Elazığ’da da Erdoğan yüzde 67,18, Kılıçdaroğlu da yüzde 28,21 oranında oy topladı. Milletvekili seçiminde de Cumhur İttifakı yüzde 55,86, Millet İttifakı da yüzde 23,14 oy aldı. AK Parti 3, CHP ve MHP birer milletvekili kazandı.
