Daşdemir: Bu kez seçmen ağır bir mesaj verdi / Al Ain Türkçe Özel
“Bu kez seçmenin mesajı çok ağır oldu...” Bu sözler OPTİMAR Araştırma Şirketi Başkanı Hilmi Daşdemir’e ait. Al Ain Türkçe’ye özel açıklamalar yapan Daşdemir, seçmenin verdiği mesajları analiz etti.
31 Mart’ta seçmen hangi mesajları verdi sorusunun cevabı tartışılıyor. Al Ain Türkçe de bu soruyu OPTİMAR Araştırma Şirketi Başkanı Hilmi Daşdemir’e sordu. Daşdemir, seçmenin Ak Parti’ye bu kez çok daha ağır bir mesaj verdiğini söyledi. Daşdemir’in Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;
SEÇMEN KİME NE MESAJ VERDİ?
Seçmen sandıkta hangi partiye hangi mesajı verdi? Bu değişimde seçmen ne demek istedi?
Seçmen Ak Partiye verdiği en belirgin mesaj ekonomik sorunların çözülmesi gerektiği oldu. Bunun içinde ücret adaletsizliği önemli bir yer tuttu. Memura yapılan artışın asgari ücret ve emeklilere yansıtılmaması seçmendeki kızgınlığın nedenlerinden biriydi. Bu konuda daha önceki seçimlerde de mesaj vermişti ancak bu kez çok ağır bir şekilde verdi bu mesajı...
Seçmen Ak Parti’nin aday belirleme süreçlerinde bazı hataların yapıldığını ya da adayların etkin kampanya yürütmedikleri sonucunu da seçmenin tercihlerinden çıkarabiliriz. Ak Parti’nin oyunun düşeceği bekleniyordu, ancak bu kadar büyük bir kayıp beklenmiyordu. Özellikle Konya gibi Kayseri gibi önceki seçimlerde çok farklı kazandığı yerlerdeki oy düşüşü çok dikkat çekici ve önemli bir mesaj niteliğinde. Buralardaki sonuçlar seçmenin verdiği mesajın ağırlığını da ortaya koyuyor.
Seçmen CHP’yi, yönetimde yaşanan sıkıntılara, aday belirleme sürecindeki sorunlara ve başarısız belediye başkanlarına rağmen birinci parti koltuğuna oturttu. Çünkü muhalefetin en güçlü partisi oydu. Oyları CHP’de toplayarak iktidar adayı haline getirdi. Birçok ilde İYİ Parti seçmeninin CHP’ye kaydığını gördük. Bazı illerde Ak Parti seçmenlerinin bile CHP’ye oy verdiğini gördük. Mesela 1989’dan sonra ilk kez CHP Ankara Keçiören’de seçimi kazandı. Bu çok dikkat çekici. Mansur Yavaş rüzgarı Ankara’da çok etkili oldu.
İYİ Parti, büyükşehirlerde tabanını CHP’ye kaptırdı. Ordu, Çanakkale ve Nevşehir gibi iddialı olduğu yerlerde muhalif bazı oylar İyi Parti’ye geldi. İki farklı sonuç var. İyi Parti bir önceki yerel seçime göre -ki o seçime ittifakla girmişti- daha iyi sonuç aldı. Kazandığı il ve ilçe belediye sayısı daha yüksek... Ancak Genel seçimde aldığı oya göre oyları düştü. Yani yerel seçimlere değil de genel seçimlere ittifaksız girmiş olsaydı, iktidar adayı bir parti haline gelebilirdi. Bundan sonra İyi Parti, varlığını devam ettirip ettirmeyeceğini belirleyecek.
TOPLUMUN HANGİ KESİMLERİ TERCİHLERİNİ DEĞİŞTİRDİ?
Değişimde hangi halk grupları etkili oldu? Toplumun hangi kesimlerinin oy tercihleri neden değişti?
Emeklileri ve dar gelirlileri ilk sıralarda sayabiliriz. Bu sınıfsal bir karşı duruş değildi tamamen ekonomiye ve gelir adaletsizliğine bir tepkiyi ortaya koyuştu.
Emekli ve dar gelirlilerden sonra gençleri es geçemeyiz. Gençlerin değişim talebi de uzun süredir var bu tercih bu seçimde de kendini gösterdi.
Milliyetçilerin tercihleri bazı illerde oldukça belirleyici oldu. Adana ve Mersin’de milliyetçiler CHP’ye oy verdi. Ankara, Antalya ve İstanbul’da da özellikle İyi Parti’li milliyetçiler tercihlerini CHP’li adaylardan yana kullandı. Mersin ve Manisa’da MHP’nin adayı olmasına rağmen milliyetçiler yine de CHP’li adaylara oy vermeyi tercih etti. Hatta bazı illerde Ak Parti’den bile CHP’ye geçişler oldu.
AK PARTİ, SEÇMENİNİ GERİ KAZANABİLİR Mİ?
Ak Parti bundan sonra ne yapmalı? Bu oy kaybından geri dönüş mümkün mü?
Ekonomi konusu gayet belirgin. Ekonomide bir düzelme, geçim sıkıntısının giderilmesi, gelir adaletsizliğinin giderilmesi gerekiyor. Ayrıca, aday belirleme sürecinin de gözden geçirmesi, aday kampanyalarının daha etkin hale getirilmesi şart.
Ak Parti’nin toparlama konusundaki en büyük avantajı, hem sandığa gitmeyen hem de başka partiye kayan seçmeninin gönlünü alma imkanının olması. Bu seçmen kitlesi henüz kaybedilmiş değil. Kırgınlığı hatta küskünlüğü var ancak geri dönme ihtimali de yüksek. Onları kıran, küstüren sebepler ortadan kaldırılırsa Ak Parti bu seçmen kitlesi yeniden kazanabilir. Bunu daha önce 2009’da yaşanan oy düşüşünün ardından 2011’de gördük. 7 Haziran’da düşen oyların 1 Kasım’da yükseldiğini gördük. Ak Parti bu geri dönüşü daha önce yaptı. Bundan sonra aynı hataları yapmayarak ve küskünleri kazanarak bir geri dönüş sağlayabilir.