Coşkun: İsrail gazının Türkiye'den taşınması, Ankara'nın üs olma iddiasını güçlendirecek
Independent Türkçe yazarı Batu Coşkun, Türkiye-İsrail ilişkilerinin yeniden ivme kazandığını belirterek “İsrail gazının Türkiye üzerinden taşınması, Ankara’nın enerji jeopolitiğinde ‘üs ülke’ olma iddiasını da kuvvetlendirecektir” dedi.
Independent Türkçe yazarı Batu Coşkun, ‘Türkiye-İsrail ilişkilerinin geleceği’ başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Coşkun yazısında iki ülkenin ilişkilerinin dönem dönem gerildiğini dönem dönem olumlu olduğunu belirtti.
Türkiye’yi ziyaret edeceği belirtilen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Türkiye’ye olası enerji transferinin fizibilite çalışmalarının yapılması talimatını verdiğini aktaran Coşkun, “İlk olarak dönemin enerji bakanı Berat Albayrak'ın o zamanki İsrailli mevkidaşı ile görüşerek gündeme taşıdığı enerji transferi konusu İsrail'in Leviathan gaz sahasından Türkiye'nin Ceyhan limanına uzanan bir boru hattı öngörüyor” dedi.
“TÜRKİYE DE İSRAİL İLE İLİŞKİLERİ FİLİSTİN MESELESİNDEN AYRI DEĞERLENDİRMEYE BAŞLADI”
Öte yandan Coşkun, Türkiye’nin İsrail ile olan ilişkilerini Filistin meselesinden bağımsız düşüneceğini belirtti. Coşkun, “Bu genel örüntünün artık değişme emareleri gösterdiğini söylememiz mümkün. Türkiye de artık diğer bölge ülkeleri gibi İsrail ile ilişkileri Filistin meselesinden ayrı, münhasır bir dış politika konusu olarak değerlendirmeye başlamış gözüküyor” ifadelerini kullandı.
Coşkun şunları kaydetti:
“İbrahim Anlaşmaları'nın yarattığı ortamla beraber Arap devletleri İsrail ile diplomatik ilişkiler kurma yoluna gitti.
Bugüne kadar Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Fas ve Sudan'ın imzaladığı anlaşmalara kısa ve orta vadede başka ülkeler de eklenebilir.
Suudi Arabistan da Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın son açıklamalarına göre İsrail ile diplomatik ilişkilerin tesisi için ciddi bir görüşme trafiği içerisinde.
Türkiye'nin politika değişikliği Ortadoğu'da yaşanan genel trendi yansıtıyor. Bundan hareketle İsrail ve Türkiye arasındaki ilişkilerin ilerleyen dönemde daha az kırılgan olacağını da söylememiz mümkün.
Krizlerin çoğu zaman çözmek için seneler aldığını da düşünürsek, ilişkilere katılan bu direnç enerji gibi stratejik sektörlerde işbirliğini de daha muhtemel kılıyor.
“ÜS ÜLKE’ OLMA İDDİASI KUVVETLENECEK”
Her ne kadar Doğu Akdeniz'deki jeopolitik hizalanmada İsrail, Güney Kıbrıs, Yunanistan ve Mısır bir blok olarak gözükse de enerji transferine dair görüşmelerin yapılacağının İsrailli kaynakların da doğrulaması Türkiye için önemli bir kazanım.
İsrail ile ilişkiler Türkiye'nin Libya'daki hidrokarbon imtiyazları ve Irak üzerinden planlanan Kalkınma Yolu Projesi ile tamamlayıcı nitelikte ilerleme ihtimalini barındırıyor.
Daha öncelerde güvenlik ve istihbarat paylaşımı beklentileriyle şekillenen Türkiye-İsrail ilişkilerinde bu seferki rotanın reel politik çerçevesinde daha belirgin ekonomik işbirliği olduğunu söyleyebiliriz.
Türkiye üzerinden İsrail gazının taşınması, Ankara'nın enerji jeopolitiğinde "üs ülke" olma iddiasını da kuvvetlendirecektir.
Türkiye ve İsrail'in yakınlaşması Washington ile ilişkileri de ilgilendiren bir konu. Türkiye halen Suriye politikası, F-16 satışı ve F-35 programına dönüş gibi kilit meselelerde ABD ile görüş birliğinde değil.
Biden yönetimi ise her ne kadar Türkiye'deki genel seçimlerden sonra Ankara ile temasların niteliğini arttırmış gözükse de bu halen gerçek bir kazanıma dönüşmemiş durumda.
İsrail ile ilişkiler ABD'ye dair beklentilerin karşılanması için kısa ve ortada vadede bir araca dönebilir. Erdoğan'ın ABD ziyaretlerinin rutinlerinden biri olan Yahudi ve İsrail'i destekleyen gruplarla görüşmeleri yetkililerin de bu ihtimalin değerlendirdiğini gösteriyor.
Bu bağlamdaki görüşme trafiğinin önümüzdeki aylarda artacağı öngörüsünü de bu şekilde yapabiliriz.
Trump gibi Cumhuriyetçi bir başkanın 2024'te seçildiği bir senaryoda, Netanyahu ve genel itibarıyla İsrail sağının ABD'deki etkinliği artacağından, Türkiye bu durumdan faydalanma yoluna girebilir.
Halen Türkiye'ye büyük ölçüde şüpheci yaklaşan ABD Kongresi üyelerinin pozisyonu bu durumda Ankara lehine değişebileceği gibi ABD'den yapılacak savunma sanayi alımları da kolaylaşacaktır.
Türkiye-İsrail ilişkileri yeni bir krizle sarsılmadığı müddetçe önemli fırsatları beraberinde taşımaya devam edecek gözüküyor”
