COP28 İklim Konferansı... Finans Zirvesi
COP27'nin ana sonuçlarından biri, savunmasız gelişmekte olan ülkeleri hedefleyen, kayıp ve hasara ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine yanıt verecek olan “Kayıp ve Hasar” Fonu oldu.
COP28'de, geçiş komitesi fonun etkinleştirilmesine yönelik öneriler sunacak ve yeni ve yenilikçi finansman düzenlemelerine odaklanacak
COP27, hızlı eylemi teşvik etmek için bağlayıcı hükümler içermeyen azaltma eylem planı üzerinde çalıştı.
Fosil yakıtların aşamalı olarak azaltılması konusunda metne dahil edilmemiş, ayrıca Glasgow'daki COP26'daki uyum için finansmanı 2019 seviyesinden 2025 yılına kadar ikiye katlama taahhüdünü uygulamak için bir yol haritası belirlenmemiş.
Nihai anlaşma ayrıca, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmak için teknoloji ve altyapıya yapılan yatırımlar da dahil olmak üzere, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiye yılda 4 ila 6 trilyon dolar yatırım yapılması gerektiğini vurguladı.
Ülkeler, 12 aylık bir süre için karbondan arındırma ana planını başlattı. Birleşmiş Milletler (BM) de herkes için erken uyarı sistemlerinin kapsama alınmasını sağlamak için 5 yıl içinde bir eylem planı ve teknoloji transferi ve yayılımı için bir eylem planı (2023-2027) oluşturdu.
Dünya Bankası, iklim felaketlerinin etkilerine karşı küresel kalkan girişimini desteklemek için finansman kolaylıkları duyurdu.
Küresel Çevre Fonu, düşük gelirli ülkelerde iklim uyumunu sağlamak için Avrupa Birliği'nden altı üye ülkeden ve Belçika'nın Valonya Bölgesi ile İsviçre'den 105.6 milyon dolarlık taahhüt aldı.
Aynı zamanda Demokratik Kongo Cumhuriyeti, ormanların tahribatını durdurmak amacıyla orman karbon rezervlerini korumak için fon bulma amacıyla bir ittifak başlattı.
Dünya, COP28'den neler bekliyor?
Uluslararası Para Fonu, emisyonları azaltmak ve esnekliği artırmak için küresel yatırımların büyük bir ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Bu nedenle kamu finansmanını ve özellikle özel finansmanı daha fazla desteklemeye ihtiyaç olduğunu ifade ediyor.
Bu finansman özellikle gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelere daha verimli bir şekilde özel sektör finansmanını yönlendirebilen daha ılımlı bir finansmanı içeriyor. Ayrıca, hem kamu hem de özel sektörün, temiz enerjinin genişletilmesi ve fosil yakıtların kademeli olarak kullanımdan kaldırılması da dahil olmak üzere, enerji geçişinin tüm bileşenlerini hızlandırılmış bir zaman diliminde finanse etmesini gerektiriyor.
Her iki sektörün de hızlı bir zaman çerçevesi içinde temiz enerjiyi genişletme ve fosil yakıtlardan kademeli olarak vazgeçme gibi iklim dönüşümünün tüm bileşenlerini finanse etmesi gereklidir.
Uluslararası Para Fonu, COP 28 sürecinde birlikte çalışarak, ihtiyaç duyulan trilyonlarca doların mümkün olan en kısa sürede elde edilebilmesi için iklim finansmanının ölçeklendirilmesine yardımcı olabileceğimizi belirtti. İklim hedeflerine ulaşmak için kamu ve özel finans arasındaki ortaklığı hızlandıracak yollar bulmamız gerektiğini vurguladı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) CEO'su Kristalina Georgieva, "Küresel ısınmanın etkileri zaten yaşamları ve geçim kaynaklarını mahvediyor, bu nedenle trilyonlarca doları iklim sorunlarıyla mücadeleye yönlendirmek için finansman yaklaşımımızda bir adım değişikliğine ihtiyacımız var. Bunu başarmak için, kamu ve özel sektör arasında daha güçlü iş birliği ve ortaklıklara ihtiyaç var. Kaybedecek zaman yok." ifadelerini kullandı.
Uluslararası Finans Kurumu ayrıca, "COP28"in enerji geçişi, eyleme destek ve bu amaçla teknolojilerin kullanılması da dahil olmak üzere iklim finansmanı konularını tartışmak için gerçek bir fırsat olduğunu vurguladı.
Küresel İklim Programı danışmanı Magdi Allam, "COP28" in Sharm El Sheikh Zirvesi'nin başaramadığı bazı taahhütleri gerçekleştirmeye çalışacağını ve kayıp ve hasar maddesini ana öneriler listesine koymada dikkat çekici bir başarı elde ettiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler İklim Danışmanı Samir Tantavi de Birleşik Arap Emirlikleri zirvesinin, "COP 27" de çözülmemiş bazı konular için oldukça önemli olacağını ve bunlar hakkında karar almak için "COP28"e havale edildiğini açıkladı.
Bir dizi başka uluslararası finansman kuruluşu, yaklaşan zirvede ele alınması gereken en önemli konulara değindi, bunlar:
1. COP27'de, 2025 yılına kadar 2019 seviyelerinin iki katına çıkarılarak iklim paktındaki taahhütleri uygulamak için bir yol haritasına anlaşma sağlanamadı, bu da tarafları 2025 yılındaki bu hedefe ulaşma konusunda daha az güvenli bıraktı.
2. COP27'de iklim finansmanına yönelik taahhütler sınırlıydı; aslında, ülkeler hala önceki taahhütlerin yerine getirilmesini bekliyor.
3. Şimdiye kadar, insani yardım sistemi aracılığıyla iklim felaketlerine yanıt olarak sunulan dışında çok az para mevcut; her yıl bir açıkla karşı karşıya kalınıyor.
4. İklim adaleti aktivistleri ve diğerleri, yeni zarar ve kayıplar fonunun daha kapsamlı olmasını istiyor; bu, iklim krizine insanı yanıtların finansmanını ve direnç kapasitesi oluşturma çabalarını da içerecektir.
5. Mevcut sistemlerin yerinde hızlı bir şekilde yardım sağlama ve etkilenen ve kırılgan ülkeler için finansman sağlama yöntemleri aranıyor, yerel gruplarla iş birliği yapılıyor.
6. Ulusal olmayan hükümetlerin iklimle ilgili finansmanı nasıl topladığı ve kullandığı üzerine çalışılmalıdır. COP, taraf devletlere odaklanırken, ulusal olmayan hükümetlerin rolüne daha fazla dikkat edilmelidir.
7. Yedi Büyük Ülke'nin fosil yakıtlara finansmanın sonlandırılmasına yönelik taahhütlerine rağmen, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı sürdürdüğü savaş ışığında ülkelerin fosil yakıtlara olan finansmanını nasıl azaltacakları.
8. COP27'de oluşturulan adil dönüşüm programı ile fosil yakıta dayalı endüstriye bağlı topluluklara verilen zararı azaltacak yeterli finansmanın sağlanması.
9. COP28'de oluşturulan anlaşma, kayıplar ve hasarlar için hızlı, öngörülebilir, erişilebilir ve yeterli yeni ve ek finansmanın sağlanmasını ve Santiago Ağı'nın tam olarak faaliyete geçirilmesini içeriyor.
