COP28'in başarısı: Azerbaycan’da gerçekleşecek COP29 Zirvesi için bir ilham kaynağı olacak

COP28'in olağanüstü başarısı, şüphesiz, özellikle enerji dosyası açısından, Azerbaycan'da düzenlenecek bir sonraki COP Zirvesi için büyük bir ilham kaynağı olacak.

COP28 Taraflar Konferansında BAE, dünya çapındaki enerji sektörünün, Dünya iklimini korumak için fosil yakıtlardan kademeli geçişi adil, düzenli ve eşitlikçi bir şekilde yönetme yeteneğini gösterdi.

Petrol üretiminin beşiği olan Azerbaycan, artık fosil yakıt sektörü ile çevre ve iklim korumacılar arasındaki karşılıklı suçlama döngüsünü kırma konusunda BAE'nin ilham verici deneyiminden öğrenme fırsatına sahip.

Dr. Sultan Al Jaber’in COP28 Taraflar Konferansına başkanlık modeli bir ilham kaynağı. BAE Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanı ve COP28 Taraflar Konferansı Başkanı Dr. Sultan Al Jaber, Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi'nin Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapıyor. Aynı zamanda 40 ülkede rüzgar ve güneş enerjisi gibi sıfır emisyonlu enerji teknolojilerine milyarlarca dolar yatırım yapan yenilenebilir enerji şirketi Masdar'ı kurdu.

Daha önceki bir açıklamasında Dr. Sultan Al Jaber, önceki iklim konferanslarının neden istenen başarıya ulaşamadığını anlamak için akademisyenlerden finansörlere, yerli liderlerden petrol yöneticilerine kadar herkese danıştığını belirtmişti. Fosil yakıt endüstrisinin iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir rol oynamadığı sonucuna vardı.

Azerbaycan'da petrol uzun zamandan beri kullanılıyor. 19. yüzyılda Azerbaycan, mekanik olarak açılan ilk petrol kuyuları ve ilk petrol tankeri ile modern petrol endüstrisinin ortaya çıktığı yer haline geldi.

KOMİK BAŞLANGIÇ

Azerbaycan'ın petrol endüstrisi büyük ölçüde dinamit mucidi Alfred Nobel'in kardeşi Robert Nobel ve başka bir erkek kardeşi Ludwig tarafından inşa edildi.

1873'te Robert, Çar'ın ordusuna satmak üzere tüfek yapımında kullanılacak ceviz ağaçları bulmak üzere Rusya'dan güneye gönderildi, ancak bunun yerine Bakü'nün yeni gelişen petrol endüstrisine rastladı.

Tarih, Robert Nobel'in küçük bir rafineri satın almak için "ceviz ağacı parası" harcadığını söylüyor. Robert Nobel ve ailesi büyük karlar elde etti.

1884'te Amerikan gazetesi The Times, Bakü'nün Rusya'nın tamamına petrol sağladığını ve şüphesiz Avrupa, Hindistan ve Çin'in büyük bir bölümünü tedarik edeceğini bildirdi. 1900 yılına gelindiğinde Bakü dünya petrolünün yaklaşık yarısını sağlıyordu ve geri kalanın çoğu Amerika Birleşik Devletleri'nden geliyordu.

Binlerce yıldır akan Azerbaycan petrolünün yaklaşık 25 yıl içinde tükenmesi bekleniyor. Ancak ülkede hâlâ büyük doğal gaz rezervleri bulunuyor ve önümüzdeki on yılda üretimini üçte bir oranında artırmayı planlıyor. Ülkenin fosil yakıt sektörü, ihracatının yüzde 90'ını ve milli gelirinin üçte ikisini oluşturuyor.

PETROL, GAZ VE İKLİM

Yaklaşan COP29 zirvesi, Avrupa'nın iklim politikasında küresel bir lider olmayı hedeflerken bile kıta ekonomilerini yönlendirmek için petrol ve doğalgaza olan bağımlılığını vurgulayacak.

Rusya-Ukrayna savaşının ardından Azerbaycan gazının Avrupa'ya ihracatı büyük önem kazandı. Azerbaycan gazı Türkiye, Yunanistan ve İtalya üzerinden boru hatlarıyla Avrupa'ya ulaşıyor. Avrupalı ve Azerbaycanlı yetkililer bu yıl boru hattından gelen gaz miktarının iki katına çıkıp çıkmayacağına karar verecek.

İKLİM AKTİVİSTLERİNİN HEDEFLERİ

COP29 zirvesi, iklim değişikliğine neden olan tarihsel emisyonların çoğundan sorumlu olan dünyanın en zengin ülkelerinin, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden orantısız bir şekilde zarar gören en fakir ülkelerine ne borçlu olduklarının belirlenmesi gibi zorlu bir konuya odaklanmayı amaçlıyor.

Birçok iklim koruma savunucusu ve destekçisi, petrol endüstrisinin başlangıcına ev sahipliği yapan ülkenin, bir gün petrol çağının sona ermesine yol açabilecek ve BAE'nin önceki başarılarının üzerine inşa edilebilecek uluslararası müzakerelere ev sahipliği yapacağına dair umutlarını ve isteklerini ortaya koydu. 

BAE, Azerbaycan'a fosil yakıtların sınırlı olması nedeniyle enerjinin petrol ve gazdan uzaklaşacağını ve geleceğin temiz ve yeni enerji kaynakları olacağını öğretiyor.